Fabriek, spoorlijn, gevangenen, saja orang tani toean
De hele dag in het zweet des aanschijns gewerkt en laten werken aan de rails. Ook weer met behulp van gevangenen, die aan mij een goede baas hebben. We hebben een verbinding gemaakt, een klein maar moeilijk stukje s-bocht van rechte rails. Rails laten zich slecht buigen, met een ijzerzaagje moesten we stukjes door veilen en er tussen prutsen. Toch hebben we het weer gefikst en plezierig samen gewerkt. Morgen beginnen we met het laatste stuk naar de bron, daar zit wel een week werk aan.
Er was gezeur in de fabriek. Ik heb succes gehad met de methode van niet genoeg rijst verwerkt tijdens de werkuren. Dan rustig zonder bijbetaling doorwerken tot er wel genoeg verwerkt is. En ze hoeven helemaal niet hard te weken. Er was een heet aangelopen drijfstang die duidelijk al een tijdje niet gesmeerd was. Een van de gearresteerde fabrieksarbeiders stond in verbinding met de TNI en moest hier de boel afloeren en zoveel mogelijk saboteren. Hij wordt waarschijnlijk doorgestuurd.
Ik ben met een Chinees naar de kampong geweest om een partijtje zakken op te halen en hier en daar een kijkje genomen of er nog meer fabriekseigendommen in de kampong rondzwierven. We vonden o.a. lorries.
Vanmorgen is er hier uit de kampong nog een spion opgehaald, ook de zoon van de Loera hebben we te pakken. Het was een opluchting voor de bevolking. De Loera hebben we ook vastgezet maar weer losgelaten en hem op het hart gedrukt dat hij moet zorgen dat alles weer z’n normale gang krijgt. Zo’n dorpshoofd heeft een grote macht over de bevolking, net een kleine koning. Is die slecht dan is de hele kampong rot. Niemand durft zich tegen zo’n knaap te verzetten.
Je tikt em in de Army, brugreparatie
De lijfspreuk van de Commandotroepen, daar is wel eens wat van waar. Vandaag met de jongens, vijf gevangenen en de drietonner met materiaal en gereedschap op pad. De kapotte brug was dicht gelegd met alle houtrommel die te vinden was in de kampong. Het werd hoog tijd dat het werd verbeterd want het was poeplink om er met een drietonner over te rammelen. De stukken hout vlogen je achterna.
Heb eerst een kijkje in de kampong genomen, wat verdwaalde kippen. We hebben een stel kampongbewoners in de kraag gepikt en die de wagen laten volgooien met stenen en kapotte dakpannen. Ook een methode. Afijn, ze mogen wel weer wat goedmaken van wat ze bedorven hebben. Heb al het bruikbare hout naar de brug laten brengen en bovendien nog een half verbrand huis afgebroken. Het ging prachtig, met een eind touw trokken we de palen er onderuit en het hele zaakje kwam in een wolk van stof naar beneden.
We hebben de palen met ijzerdraad aan de onderbouw vastgezet. Door de orang tani’s dakpannen en modder laten sjouwen. Eerst een laag dakpannen, toen modder en toen op de spoorbreedte van de drietonner weer dakpannen. En dat platgewalst met de drietonner. Als het zaakje niet weer vernield wordt door de orang tani’s dan houdt de brug het langer dan wij hier nog zitten. Ze kunnen er nu rustig een vuurtje op stoken want modder en stenen branden nu eenmaal niet.
De loop over zijn dikke kop en pang, terima kasi
We pikten nog een kampongbewoner in de kraag om mee te helpen. Hij keek wat benauwd en dacht zeker moet ik nu de brug die ik eerst heb mee helpen afbreken nu weer opbouwen? Saja orang tani toean, letterlijk ik mens boer heer. Verdorie, dat zeggen ze allemaal.
Al was je de dominee knaap, meehelpen zal je. Ik had de loop van mijn sten over zijn dikke kampongkop en pang. Hij kreeg het wit voor de ogen. De volgende keer gaat hij er misschien niet over maar erdoor. Ik moest lachen om dat beteuterde gezicht. Met een sigaret en een tik op z’n schouders en een terima kasi (veel dank voor zijn werk) heb ik hem weer laten lopen. Rare blanda’s toch. Tussen de bedrijven door schoten we nog een slang dood.
Boobytrap, met alle tani’s en kippen de lucht in
We hebben een boobytrap op de brug gemaakt. De jongens vonden een paar oude blikjes waar ze een paar afgeschoten patroonhulzen in sloegen, draden eraan en het gevalletje aan de brug binden. Natuurlijk gebeurt er niets wanneer ze het eraf halen maar we hebben de kampongbewoner wijs gemaakt dat wanneer ze de brug weer vernielen de brug met alle tani’s en kippen en de kampong de lucht ingaat.
Ingenieur Hupkes, een figuurlijke streep erbij, lekke bamboeleiding, ik vertik het
Een streep bijverdienen is er niet bij schat. Ik ben allang blij met de drie die ik heb, niet voor de strepen maar voor de centen. Toch heb ik er figuurlijk een streepje bijverdiend. In het begin hadden ze weinig aan me doordat ik van alles en nog wat mankeerde. Nu gaat het beter. Ik heb de bijnaam Ir. Hupkes. Dat de kapitein me niet weer wil ruilen zegt mij genoeg.
We gaan binnenkort weer verhuizen, ruilen met 3-9 RI, het is typisch, wanneer we het kamp in orde hebben verdwijnen we weer. Het harde werken is voor een ander. Het volgende kamp is wel een verbetering qua ligging. Als we weer zo’n soort huisje krijgen als hier en we er kunnen zwemmen doe ik het ervoor.
De bamboe pijpleiding aangesloten op de bronleiding, zo lek als een zeef en verstopt door het kapsel dat erin was blijven zitten. Om het dicht te krijgen moeten we rubber hebben om verbandjes aan te leggen. Met de kapitein overleggen of het nog de moeite waard is.
Op de terugweg van de C-batterij, waar we rubber gehaald hebben voor de bamboewaterleiding, pikten we onze patrouille weer op. Op de heenweg hadden we ze afgezet. Ze zaten koffie te slurpen in een Peloppertentje. Wij zijn er ook bij gekropen en hebben de rest opgemaakt. Zwarte koffie met suiker en een apart smaakje. Vergif was het niet want we leven allemaal nog. Ook nog een mango verorberd, lekker en niet duur. We betalen alles eerlijk hoor, daar kan de TNI niet aan tippen.
Weer een pechdag. De hele dag bezig met die rot bamboe waterleiding en het is nog knudde. Ik krijg het water bij de weg maar dan moeten alle kranen bij de bron dicht en heeft de bevolking geen water meer. De pijpen lekken, het water knijpt onder de slappe rubberbandjes door. Het wil niet met dit materiaal en ik ben het beu. Heb al gezegd dat het beter is de leiding op te breken en de bron weer in de vorige staat te brengen. Dan moet het weggetje verhard worden of het spoorlijntje doorgetrokken. Het ligt me niet iets opgeven waar ik eenmaal aan begonnen ben, maar nu ik zie dat het niet gaat vertik ik het langer.
Sawatrappers onder de blubber en de eerste kris, beschermt het hele huis
De sawatrappers die er vannacht op uittrokken kwamen vanochtend om 12.00 uur binnen met drie gevangenen. De grote kampong in het djatybos hebben ze omsingeld en daar behoorlijk opruiming gehouden. Ze kregen weinig vuur terug. Er waren een Jap en een Brits Indiër onder de doden. De buit bestond uit een Hollands geweer, anno 1896 en diverse soorten munitie. Er waren maar enkele TNI-ers in de kampong. Drie dagen geleden was de bende die daar zat naar het zuiden vertrokken. Volgens de gevangenen hadden ze 30 karabijnen en automatische wapens. Is dat even pech hebben. Het was weer een zware tocht. Ze kwamen bekaf, onder de blubber en met de schoenen vol water terug.
Ik heb mijn eerste Indische steekwapen te pakken van één van de gasten. Het is een eenvoudig puntig mes met een leren schede. Ik moet nog eens een echte kris zien te krijgen. Een kris is voor een Indiër een kostbaar wapen. Een goede kris is er één waar nog bloed aan gezeten heeft. Ze geloven dat ze door zo’n wapen onkwetsbaar zijn en dat het hen van ziekten geneest. Zo’n kris beschermt het hele huis en alles wat er in samenhokt. Ook dragen velen amuletten bij zich die hen voor van alles behoeden. Je treft de gekste dingen aan, steentjes, tanden en kiezen, snuisterijen enz. Verliezen ze die rommel of wordt het afgepakt, dan zijn ze de kluts kwijt. Zo zijn er voor ons nog vele andere onbegrijpelijke dingen.
Eén van onze jongens gaf me een oud maar mooi krisje met een kronkellemmet. Jammer dat het handvat eraf is, ik probeer of het er bij te maken is.
Grote opruiming
Er is grote opruiming gehouden ten oosten en in het djatybos alleen jammer dat het drie dagen te laat was, anders hadden ze de hele hap gevangen genomen of naar allah gezonden.
Wij zouden eerst een wachtmeester en tien man aan de Infanterie uitlenen maar dat is afgeketst. Vandaag moesten wij meehelpen om de wegen vrij van versperringen te maken. Met een kanontrekker, lunchpakket en voldoende thee op pad. We kwamen voor een kapotte brug te staan. Het bruggendek was verbrand en het ijzeren onderbouw met de leuningen lag in het water. Goede raad was duur maar we hebben het toch weer gefikst.
Het hele geval met de sterke lieren opgevist en op de oude plaats gezet. Ook nog een half gekapte boom omgelierd, dat gaf een klap hoor.
Daar komt nog post. Eerst even sorteren. Er is er ook een voor mij bij. Een dikke tút, eerst lezen. Heerlijk, ik kan alles zo fijn meebeleven.
Onbegrijpelijk volk, dat het eigen land verwoest
Verderop lagen zware bomen over de weg, twee hebben we met moeite weggesleept. De Infanterie stond met de ogen te knipperen en oren te wapperen, ze dachten dat wij de Genie waren. De volgende bomen waren zulke kanjers dat we ze geen cm van hun plaats kregen. Die moeten eerst gezaagd worden en wij hadden geen trekzagen mee. Het was zwaar werk maar het ging prachtig. We hadden geschikte jongens uitgezocht met de handen goed aan het lijf. We ergerden ons aan de knapen van de Infanterie, ze waren te beroerd om een poot uit te steken. Van de geplande actie hebben wij nog niks gehoord maar we hebben geen schot gehoord. Wij hadden bescherming van een zware brencarrier met een Vicker.
In het gezuiverde gebied, Terrisie, blijft een bezetting achter. De weg ernaar toe is nu vrij dank zij de Artillerie. Het gebied is verlaten. Een grote rijstpellerij die eerst nog helemaal intact was, is grondig vernield, er is niets meer aan te doen. Alle Chinese huizen zijn verbrand en de bruggen zijn vernield.
De Jap heeft soms nog wel iets gedaan maar de Repoeblik is het tegendeel. Sterker nog, alles wordt zoveel mogelijk verwoest en vernietigd. Onbegrijpelijk volk, verwoest het eigen land.
Na terugkomst lekker van de koude nasi gegeten, gemandied en toen trekzagen opgespoord en geveild. Zo gezweet dat ik meteen weer ging mandiën.
Afscheid gasten met een stijve borrel
Onze specialisten vertrekken weer. Het resultaat is overduidelijk, wegen en bruggen worden niet meer gesaboteerd. Een mooie gelegenheid om een pakje voor jou mee te geven. Ik heb twee blikken opgezocht en gevuld met een Canadese broek, een badhanddoek, een blik koffie, een pak thee, vijf blikjes specerijen, zes stukken palmoline zeep, het lampenkapje, mijn spaarbankboekje. Het zal nog wel een paar maanden duren voordat je het hebt. Alles erin en dan dicht solderen. Ben er de hele middag mee zoet geweest.
Heb een tijd met een van de commando’s gekletst over meisjes, het leven vroeger en nu en we zijn tot de conclusie gekomen dat het leven verdomd hard is maar dat een lief meisje of vrouw je het hoofd boven water houdt.
Daarna hebben we de bloemetjes ouderwets buiten gezet. Ik had nog twee flessen jenever staan om aan de Chinees te verkopen maar we hebben zoveel plezier gehad, dat kan de Chinees mij nooit voor een flesje vuurwater betalen. We hebben op de goede afloop en dat de jongens het zo goed voor ons gefikst hebben een stijve borrel gedronken. Zo stijf dat ik niet dronken was maar ook niet meer aan jou schrijven kon. Ik lust die rommel niet en kon daarom het hoofd boven de tafel houden. De jongens hebben gevloekt en gekankerd op dit rotgat, op het eten en de lange zware patrouilles maar over onze gastvrijheid was niets aan te merken. Een waardig soldatenslot na tien dagen zware dienst. Er was er maar een van de zeven werkelijk zat.
Foto’s en net als de Javanen aan de stand van de zon kijken hoe laat het is
Ik zal proberen schat om wat van het kampongleven te vereeuwigen. Rijsstampende vrouwen
en een bijna naakte pa en ma en spiernaakte kinderen waarvan de kleinste een zeer hoofd heeft.
M’n tweede diensthorloge is kapot, denk niet dat ze me een derde toevertrouwen. Ik probeer om op de stand van de zon te leren kijken hoe laat het is, net als de Javanen. De zon schijnt hier alle dagen, alleen ’s nachts heb ik er niets aan. Bah wat een onzin, weet ik niks beters te schrijven?
Met een stel jongens erop uit om puin te halen uit een kampong met afgebrande huizen van Chinezen. De kampongbevolking wordt werkelijk wat toeschietelijker nu de bendes verdwenen zijn. Ze kwamen vragen of ze hun godsdiensten weer mochten houden, natuurlijk, dat is nog nooit verboden geweest.
Het was alweer een gezellige boel, een drukke pasar waar weer gehandeld werd. Ook de stinkvis en vliegen ontbraken niet, stank en vliegen horen erbij. Het gewone leven herstelt zich hier vlug, ik snap niet waar al die mensen weer zo snel vandaan komen.
De jongens ontdekten een grammofoon met platen, dat ging natuurlijk op een draaien. Verderop werden acht zware koevoeten gevonden. Het is vrij zeker dat daar heel wat mee vernield is. Nu worden ze weer gebruikt voor de opbouw. Heb even een kijkje genomen bij de brug die ik laatst repareerde, alles nog in orde hoor.
Even paar dagen voelen dat er nog andere mensen en toestanden zijn, krijg het apelazerus
De pest in over de nieuwe verlofregeling, ze willen de jongens en paar dagen de bergen in sturen, naar de A-batterij. Dat heet dan verlof, ze kunnen verdorie nog niet eens een glaasje limonade drinken, laat staan een bioscoopje pikken of wat spullen kopen om een pakje naar huis te sturen. Het zou gezond zijn, twee nachten van de kou verrekken, ’s avonds binnen zitten en ’s ochtends met gepoetste schoenen op appèl. Ze kunnen het apelazarus krijgen. Dan maar geen verlof.
De jongens bij diverse afdelingen zijn er niet over te spreken. Ik hoop dat ze het verdommen. Ze hebben hier de laatste tijd zware dienst gehad en waren van alles verstoken. Ze moeten er weer eens uit, weer iets anders zien dan onze half naakten. Even een paar dagen voelen dat er nog andere mensen en toestanden zijn. Laat ze maar van zich afbijten. Het laatste woord is hier nog niet over gezegd. Voor mijzelf kan het me niet zoveel schelen. Ik heb nog geen dag verlof gehad en daar kik ik niet over. Maar dit is te grijs.
Met de foeragewagen naar Elburg, sten en fototoestel mee
We hebben zondagsdienst. Ben met de foeragewagen mee naar Elburg gegaan, sten en fototoestel mee. We hebben gezellig zitten kletsen. Een stel baboes was mee om inkopen op de pasar te doen. Ik heb van het hele stel een foto genomen (niet goed gelukt), ook nog een van het haventje
en op de terugweg van een ossenwagen (grobak),
van een paar karbouwen die in het water lagen te kriskauwen
en van de brug die we hebben gerepareerd (Niet goed gelukt). Vanochtend van al het inlands personeel, ze zien er nu heel wat beter uit in hun nieuwe baadjes en sarongs, door ons uitgereikt. De kampongs onderweg zijn weer bevolkt.
Maandrantsoen, injectie en postregeling, alles voor de soldaten, zachtjes gevloekt
De maandrantsoenen mee terug genomen en uitgereikt. Dat is een heel getel en gereken. 5 flesjes bier, 6 pakjes inlandse sigaretten (hemeltergend) 1 stukje toiletzeep, géén waszeep, 2 repen, 15 zuurtjes, 10 enveloppen, 5 doosjes lucifer. Voor de onderofficieren nog 2 flessen jenever de man. Het bier hebben we niet genomen, te duur. De jongens betalen f 0,40 voor het flesje, wij f 1,15.
Heb enkele jongens een borreltje beloofd, één fles gaat er aan. Voor de andere moet ik een Chinees vinden.
De zeep is veel te weinig, we moeten er steeds bij kopen. We kregen eerst 4 stukken toiletzeep en vier dubbele stukken waszeep bij de maandrantsoenen en nog een stuk waszeep bij de weekrantsoenen. De meeste jongens laten iedere dag hun kleren wassen. Het leger maakt reclame van in de tropen banjak wassen en hygiëne maar laat ze dan ook zorgen dat de spullen er zijn. Gelukkig kunnen we genoeg zeep kopen.
We hebben weer een of andere injectie gehad, een levenselixer van de dokter. Ik geloof voor paratyfus en de pest. Beetje pijnlijke arm maar dat is morgen wel weer over. Sommige jongens krijgen er een stevige koorts van. We hebben intussen al heel wat prikken te pakken. De meeste kerels lopen met kaalgeknipte knikker waar geen luis vat op heeft.
Er komt ook een nieuwe postregeling. Na half october mogen we alleen nog luchtpostbladen verzenden, 20 stuks per maand per man. Dat is voor mij veel te weinig hè schat. Ik denk wel dat ik van de jongens overnemen kan. Gewone brieven gaan dan per zeepost, of het volle luchttarief moet betaald worden. Ook mag er niets in de postbladen gedaan worden. Dat is een strop Nan. Volgens mij kunnen we helemaal geen gewone brieven per luchtpost versturen, ook niet met bijbetalen. Dus kan ik je geen kranten en negatieven per luchtpost sturen. Heb zachtjes gevloekt. Ik kan er niks aan doen maar je wordt hels, het belangrijkste krimpen ze nog in. Je zult met een vergrootglas moeten lezen want ik ga me oefenen in klein schrijven. Alles voor de soldaten.
Nu is m’n kwaaie bui weer over hoor.
Blaffende kamponghonden, de patrouille is bezig
De kamponghonden blaffen, een teken dat de patrouille bezig is. Die is erop uit om een paar TNI-ers op te halen, een van die knapen moet heel wat op z’n geweten hebben. De inlichtingen en namen krijgen we van onze spionnen. De meesten zijn er tussenuit geknepen, dan hebben we er ook geen last meer van.
Onze inlandse spion, vroeger rechercheur bij de politie, heeft vandaag een goede slag geslagen door een dessahoofd, képala dessa (Javaans) of Lura (Maleis) in de kraag te pakken naar wie wij al diverse keren zochten. Opgeruimd staat netjes. Het is een grote onruststoker. Hij terroriseerde de kampongbevolkingen en moet verschillende moorden op zijn geweten hebben. Ik wou nu niet graag in zijn vel zitten.
De overgelopen TNI soldaten moet je zeker in de gaten houden. Het is voorgekomen dat ze na de opleiding met spuit en al er tussenuit knepen. Ze hebben dan grote kans dat ze een rang krijgen bij het TNI. Nu de Repoeblik er zo voor staat halen ze het niet meer in hun hoofd.
Tropenkolder, rapport van de beschieting, nooit meer vergeten
De patrouille had weer een knaap. Ze hebben hem gesnapt toen hij bezig was met het uitwassen van TNI-uniformen. Hij ging bovenop het natte klusje zitten maar het hielp hem niet. Hij zag er netjes uit maar gaf een verkeerde naam op. Orang tani mee op de wagen. Wat de Repoeblik aan uniformen heeft is een samenraapsel van Japanse, Amerikaanse, Australische en Engelse uniformen. De meesten zien er uit als iedere tani, zoek ze er maar uit.
Geloof dat H. de tropenkolder krijgt, hij is de laatste dagen gila-gila, banjak stapelgek. Het zal wel weer wat afzakken, hij heeft vaker van die buien.
Ik moest een rapport schrijven van de beschieting. Alle jongens kunnen met een bren schieten maar de beste schutters hebben we brenschutters gemaakt. Ik kan er ook aardig mee overweg. Wel wat laat voor een rapport maar ik kan het me nog precies herinneren. Ik geloof niet dat ik het ooit nog vergeet.
Kaartje van Java
Kaartje van Java erbij gedaan. Ons gebied is nog maar een klein stipje.
Binnen de haaientanden was het gebied van voor de actie. Aan de pijlen kun je zien dat er een grote hap is bijgekomen. ’k Geef het even grofweg aan, mmm, Bnatam, West Java is nog onbezet net als een gedeelte van Midden Java. De grote zeehavens, Cheribon, Semarang, Soerabaja, Tjilatjap zijn in onze handen. Evenals de grote rijstgebieden en de belangrijkste fabriekscentra, er is weinig voor de Repoeblik overgelaten.
De laatste weken zijn de schendingen en aanvallen van de TNI minder. De buitenlandse consuls die komen controleren zijn in aantocht. Daar moeten ze rekening mee houden anders slaan ze een gek figuur. De bruggen worden weer gerepareerd en de wegen opgeknapt, de bevolking helpt mee. Overal is de bevolking weer bezig op de sawa’s en in de kampongs.
Geen brieven maar kranten
De jongens zeggen dat je geen brieven stuurt maar kranten. Voor jou is het dagelijkse kost maar voor mij is het allemaal nieuws. Ik verwonder me steeds over jouw schrijven. Dank voor al je heerlijk fijne zorgen, wat help jij mij heerlijk met je moedige brieven en wat geniet ik van onze lieve kleine schatten. Ik zou niet weten hoe ik er zonder jou en onze schatten door moest komen, waar zou ik dan voor leven?
Ik kan je niet meer bij pennen schat maar ik geniet zo van jouw kostelijke brieven, ik zie mijn zoon stappen in zijn nieuwe broek met de knuistjes in de zakken. Onze kleine meid blijkt ook al haar eigen kopje te hebben, een goed teken Nan. Ik zal niet meer in tweestrijd staan maar je alles schrijven zoals ik het meemaak hoor. Ik weet nu dat je er tegen kunt. Jij leeft niet klakkeloos, jij bent mijn grote steun. Hier mag jij nu weer niks over terugschrijven hoor. Jij zorgt steeds dat ik weer nieuwe moed krijg Jank. Jij blijft nummer één.
Voorzichtig met onze schatten
Ik weet dat we nu met z’n vieren zijn, maar moet dat straks echt beleven om volkomen te weten en te voelen hoe dat is. Ik verlang daar naar. Zal eerst voorzichtig met onze schatten moeten zijn, onze hummels moeten weer aan mij wennen. Zal proberen me niet te veel met hen te bemoeien maar hen observeren om te zien hoe ze alles doen. Ze willen de eerste tijd vast niet bij mij komen maar dat komt vanzelf.
Hoop dat Pim zich later niet herinnert dat ik er niet altijd was, al weet hij het later wel natuurlijk. Dat hij onbewust voelt dat wij samen één zijn en dat dat altijd zo geweest is en dat hij niet het gevoel heeft dat ik er later bijgekomen ben. Ik weet niet hoe ik het moet schrijven maar je begrijpt me wel.
Wij blijven innerlijk hetzelfde Voor mij is de overgang van militair naar burger straks heel groot. Een heel ander leven. Moet dan daadwerkelijk jouw zorgen delen en ik moet weer anders leren denken. Nu voer ik alleen bevelen uit en wordt er voor me gedacht. Straks moet ik zelf het initiatief weer nemen en zorgen dat er genoeg is om van te eten. Er zijn nog zoveel andere dingen. Jij moet mij daar bij helpen en je ogen en oren open houden.
Ik ben er niet bang voor Jank maar verlang ernaar weer alles samen te beleven. Wij moeten dan net zoals nu in onze brieven open en eerlijk alles tegen elkaar durven zeggen. Je mag me niet sparen hoor!
Seksuele vraagstuk in het licht van de bijbel
Dokter hield een lezing over het seksuele vraagstuk, gezien in het licht van de bijbel. ‘k Was blij dat het afgelopen was. Hij besprak verschillende problemen, zelfbevrediging, geslachtelijke omgang met de vrouwelijke sekse, ongetrouwd en getrouwd, voorbehoedsmiddelen en methoden om zwangerschap te voorkomen. Op grond van gods woord lichtte hij alle methodes en middelen, ook de gehele onthouding toe.
Zoals wij al wisten mogen we van al die middelen, zelfs van algehele onthouding, geen gebruik maken. Alleen wanneer ons geestelijk leven tegenover god bedreigd wordt, door te veel in elkaar op te gaan, mogen we ons een tijdje lang onthouden.
De kalendermethode, die veel gebruikt wordt voor kinderbeperking is uit den boze. God heeft de vrouw zo geschapen dat zij bepaalde dagen per maand onvruchtbaar is, iedere vrouw kan dat zelf berekenen en dat mag niet voor dat doel gebruikt worden.
In ons hart weten we die dingen en ook wij zijn geneigd om die dingen zelf te bepalen. Het enige wat we kunnen wanneer we met problemen zitten is alles eerlijk aan god voorleggen. En hem om raad vragen. Ik hoop er later ook zo met jou naar te leven. De dokter is geen dominee en geen redenaar. Voor de ongelovige jongens was het vrij onduidelijk omdat die het vanuit een heel ander standpunt zien. Ik ben niet bij de nabespreking gebleven.
Kleine brulaap en zusjes protest, even doorzetten, met liefde aanpakken
Je zat met tranen in de ogen te schrijven, alles zat tegen en mijn dapper meiske zat er mee. Eerst je tranen wegzoenen en dan probeer ik je te helpen.
Onze kinderen die je tot wanhoop brengen. Zusje die het vertikt om iets anders in te nemen dan wat mem voor haar heeft. En dan Pim met zijn gebrul ’s avonds in bed. Twee moeilijke problemen schat. Weet eigenlijk niet wat ik je raden moet. Ik probeer het. Als ik het niet goed doe moet je het me schrijven.
Onze kleine meid is de hele dag lief, lacht en wipt met haar buikje. Een teken dat ze zo gezond is als een vis. Toch is het zo dat ze er van dat rare spul bij moet hebben om de nacht door te komen. Het lijkt mij dat je ons stijfkopje een paar keer aanpakt maar dan moet je alleen met haar zijn. Je geeft eerst pap en zet ondanks zusjes protest door en dan geef je haar borstvoeding na. Ik geloof vast dat het lukt.
En dan die kleine brulaap, ook overdag meestal lief en vrolijk dus gezond. Maar ‘s avonds is het mis. Met Wim is het moeilijker. Hij is er aan gewend dat wanneer manus niet meteen in slaap valt en een keel opzet, memmi dan komt. Wat dat betreft schat heb je hem een beetje verwend. Dit is geen verwijt. Slaan doet jou meer en dieper pijn dan Pim. Wanneer ús jonkje de hele dag gespeeld heeft en hij niets mankeert dan moet hij er aan wennen dat hij moet slapen in plaats van brullen. Hij is nu zover dat wie niet horen wil moet voelen. Ik weet dat het heel moeilijk voor je is want je hebt ook rekening met beppe te houden. Je moet er de kop voor houden en slikken. Je moet even doorzetten. Voor het slapen gaan hem zo rustig mogelijk houden. Hij weet nu drommels goed of memmi het meent of niet. Hij voelt het onderscheid tussen wat mag en wat niet mag want als manus wat uitgespookt heeft komt hij liefjes bij memmi jeuzelen om haar aandacht af te leiden. Nog even en dan weet hij dat mem niet alleen boos is maar ook verdrietig en dat moet voor hem een straf worden. Hoe je hem dat moet leren weet ik niet.
Ons baasje moet met liefde aangepakt worden en dat laat ik volkomen aan jou over. Als je dit allemaal leest weet je dat ik niets afkeur of bang ben dat je het niet goed doet. Ik help je bidden voor de opvoeding van onze schatten en ook dat we het spoedig samen mogen doen. Kan ik je helpen? Met jou durf ik het altijd aan.
Van het brulprobleem af, herinnering aan het andere poppi
Heerlijk dat klauteren van Pim op de trap, zou hij net zo’n klimmer worden als ik? Ik klom ook altijd in bomen. Ik was vroeger ook zo’n waaghals en zat overal op. Als Pim later schilder wil worden, met alle plezier maar ik hoop dat hij verder komt. Het hindert niet wat onze kinderen later doen als ze maar voldoening in hun werk hebben en tevreden zijn. Koester jij wel eens grote plannen voor onze kinderen memmi?
Denk niet lieveling dat ik later rare dingen in mijn hoofd laat hoor. Wanneer ik de kost maar voor ons kan verdienen, dan ben ik tevreden. Ik hoop ook dat we onze kinderen een behoorlijke toekomst mogen en kunnen geven. Ik ben wel eens bang schat dat ik je later tegen val. Mijn liefde weet je, die blijft onveranderd en wordt steeds dieper. Ik weet niet of ik straks nog net zo tegenover alles sta na deze tijd waarin ik zoveel heb gezien en beleefd. Samen moeten we straks verder schat.
Dat jullie nu samen in het kamertje op jezelf wonen lijkt me heel goed. Ook voor onze hummeltjes. Je bent zo meer eigen baas. Dat Pim bij jou moet slapen is niet erg. Hij moet alleen later wel z’n plaats weer afstaan aan heit. Goed dat hij nu blij jou slaapt, dan ben je ook meteen van het brulprobleem af.
Eigenlijk moet je Pim laten brullen memmi maar ik weet dat je dat niet kunt. Met zusje zal dat wel beter gaan. Bij Pim is altijd nog de herinnering aan ons andere poppi, dat kleinere leventje, zou het wel goed zijn. Doe maar schat en maak je daar maar niet bezorgd over, dat komt later vanzelf terecht.
Ik reken er vast op dat ik weer thuis kom, ik geloof wel dat het een maand of vier korter wordt dan de twee jaar
Het is misschien niet goed Nan maar ik reken er vast op dat ik weer thuis kom. Het andere kan en wil ik me niet indenken. We moeten alles aan god toevertrouwen, en dat alles goed is, dat is zo moeilijk, dat kan ik niet. Dat ik nog steeds zover van hem afsta maakt mij wel eens angstig. Ik lees wel elke dag in m’n bijbeltje en bid voor alles maar het raakt me nog nooit.
Moet ik het initiatief nemen om regelmatig de dagsluiting te houden? Ik doe het niet en ik durf het ook niet. Bid voor me schat dat god mijn harde hart beheren wil en dat deze tijd me dichter bij hem brengt, anders is het waardeloos geweest. Alleen als ik in nood zit roep ik here help ons maar daar ben ik niet mee klaar. God vraagt alles van mij en ik geef niets. Jij hebt strijd met god, ik niet. Het gebed moet een worsteling met hem zijn, bij mij zijn het alleen woorden. Ik zit te vast aan dit leven dat maar zo kort is en van geen belang lijkt in vergelijking met zijn eeuwigheid. Niet ons leven moeten wij leven, maar zijn leven. Zijn eer en lof is het hoogste. Ik weet het allemaal wel, waarom doe ik het dan niet? Jij helpt mij altijd schat, hoe kan ik dat schrijven?
Ik hoop in juli thuis te zijn. Het is best mogelijk dat de aflossing in het voorjaar begint maar dan is het nog de vraag wie het eerst gaat, een divisie is zo groot schat, het verschil tussen de eerste en laatste groep kan wel drie tot vier maanden zijn. Ik heb hoop dat ik in juli thuis kom, zomaar pop. Ik kan het niet beredeneren, maar ik geloof wel dat het een maand of vier korter wordt dan de twee jaar.
Dank moeder voor haar fijne brief en groet vader. Ik wou nog aan thuis schrijven maar Klaas Vaak heeft me te pakken.