Mijn vader beantwoordt mijn vraag of hij de strakharde man wordt 

De vraag of mijn vader de strakharde man werd door de guerrillaoorlog in Indië beantwoordt hij zelf in november 1948: ik ben harder geworden en maak vaak korte metten.

 

In blog 67 benoemde ik dat ik mij op het verkeerde been liet zetten door de dagelijkse verhalen van mijn vader. Ik zag zijn taalgebruik verruwen, zijn opmerkingen en zijn gedrag soms ook maar was nog niet gealarmeerd.

Ik kan het immers ook niet vergelijken. Ik ken hem als de harde, strenge vader van ver na de tijd waarin hij wellicht zo werd.

Het buurmeisje dat vaak bij ons over de vloer kwam was net als wij ook bang voor hem. Een van de neven noemt mijn vader een wrede man waar hij toch veel van houdt. Dat dubbele. Dat zegt iets.

 

Mijn moeder brengt steeds naar voren dat mijn vader verandert. Mijn vaders reactie is steevast, ik ben misschien veranderd maar mijn liefde voor jou is alleen maar dieper en sterker geworden en met deze grote liefde kunnen we straks na mijn thuiskomst alles aan.

Mijn moeder komt er echter steeds op terug.

De afgelopen weken heeft zij mijn vader met haar intense schrijven zover gekregen dat ook hij steeds opener en eerlijker schrijft.

Met als resultaat dat hij hier letterlijk zijn eigen verandering benoemt.

 

Niemand komt ongeschonden uit een oorlogssituatie, nooit. Het hier zo kalm zwart op wit te zien, door mijn vader zelf geconstateerd en beschreven, ik ben harder geworden en maak vaak korte metten, dat komt hard aan.

 

Frappant dat mijn moeders twijfel in precies dezelfde periode sterker wordt, of zij het goed doet met de kinderen. Zij vroeg mij later regelmatig Ha ik it goed dien?  (Heb ik het goed gedaan?)

Ik kon haar vraag jarenlang niet beantwoorden. Ik dacht dat zij het niet zo heel goed hadden gedaan, zij beiden wel te verstaan. Niets verwijtbaars, zo goed mogelijk, naar uiterste kunnen.

Hun acht kinderen kregen allemaal een deerlijke tik in de jeugd mee. Als jongste stond ik erbij en was daar bij. Ik heb zelfs een heel boek geschreven Keerkring of rondwaren in tijd. 

Om erachter te komen wat het – niet goed – precies was, wat ging er mis? Zo moeilijk een vinger precies te leggen maar de gevolgen waren duidelijk. Gedichten, verhalen, observaties aaneen. Ik schoof het onder de noemers emotionele verwaarlozing en geestelijk mishandeling. Hoe leer je leven.

 

Hoe kun je acht kinderen de aandacht geven als jezelf denkt die aan twee niet te kunnen geven? In deze periode waarin mijn ouders veronderstellen toch eindelijk bijna weer bij elkaar te kunnen zijn, speelt deze angst sterk op. In de omgeving waar mijn ouders woonden, het noorden van Friesland, waren gezinnen van acht, tien, twaalf soms meer kinderen gangbaar. Mijn vader komt uit een gezin van tien. Mijn moeder uit een gezin van drie. Haar vader was een socialist van het eerste uur. Een groot verschil.

Mijn moeder voorziet dat zij niet zal kunnen geven, vergelijkbaar geven zoals nu met twee, later ook kan geven aan (te) veel kinderen. Vier max. Dat haar gevoel én haar angst daarin zo sterk is. Dat haar angst daarvoor terecht is gebleken.

 

Mijn vader overleefde Wim, hij kwam daar niet overheen. Mijn moeder overleefde vier van haar kinderen, Wim’s tweelingbroertje meegerekend, ook mijn oudste zus Betsche. Haar oudste twee waar zij alleen mee was in de tijd van de brieven.

Met de vraag op haar lippen of zij het goed had gedaan.

 

Mijn moeders voorgevoel en angst.

 

Mijn vaders constatering.

 

Hun worsteling om de geschenken gods op geen enkele manier te mogen voorkomen. Het werden er acht.

 

Hier komen lijnen samen die rechtstreeks met elkaar verweven zijn. Ik lees er nu over in mijn ouders leven van toen.

 

Het is bizar. Ik zit als jongste met nog drie bij de laatste vier. Het komt hard aan. En het verklaart. Dat alles zo in elkaar past. Herkenbaar is.

Mijn ouders die toestemming geven om alle puzzelstukken bijeen te rapen!

 

Leave skotten dikke túten.

 

 

Mijn vader weer aan het woord.

 

Twee jaar geleden ging ik van huis, vier kinderen vind ik genoeg

 

Het is twee jaar geleden dat ik van huis ging. Het is als de dag van gisteren Nanni en tegelijk een zee van verstreken tijd. Er is zoveel gebeurd meiske, veel verdriet, rouw, nameloos verlangen, eenzaamheid, velen zijn gestorven, jouw vader, velen zijn hier gesneuveld. Maar ook veel blijdschap, ons Ukki geboren, geluk, innig geluk. Wij zijn voor elkaar gespaard gebleven en god gaf jouw kracht in de moeilijke ogenblikken, onze schatten zijn bewaard gebleven voor ziekten en ik ben bewaard gebleven in allerlei gevaren. Wij zijn de afgelopen twee jaar rijk gezegend.

 

Vele herinneringen komen boven. Het verlangen kan pijn doen maar het geeft ons ook kracht en moed om verder te gaan. Vaak hebben wij het moeilijk en denken niet verder te kunnen maar wij krijgen altijd nieuwe moed. Daarom kunnen we ook steeds weer verder Nan.

 

Ik begrijp heel goed wat je zegt laat mij (het opvoeden) niet alleen doen, laat het niet alleen mijn kinderen zijn zoals je het vaak bij anderen ziet gebeuren. Dat wil ik héél graag, samen als ouders onze kinderen opvoeden.

 

Het meeste komt voor jouw rekening omdat ik mijn werk niet thuis zal hebben. Ik verlang niet alleen naar onze kinderen omdat ik ze liefheb maar om mijn kleine schatten alles te geven wat mij mogelijk is.

Ik vind vier kinderen genoeg maar samen kunnen wij er ook meer opvoeden en gelukkig zijn.

 

Als Wim zo’n plezier heeft in knutselen kopen we een meccanodoos voor hem of een andere bouwdoos. Daar kan hij uren zoet mee zijn en zijn brein laten werken over de vele mogelijkheden om zelf iets te maken. Zelf heb ik dat ook gedaan.

Voor Zus maak ik een poppenhuisje. Fijn wordt het memmi!

Ik maak ook stoeltjes en een tafeltje voor ze, vier stoelen is genoeg hè?

 

Kostelijk! Sil ik der mar út gean? (Wim: zal ik maar uit mijn bed gaan) en daarop het Nee van Zuske. En Wim die blijft liggen. Misschien lost Zuske zo Wims uit bed kruipen op!

 

Verloving

Het grote nieuws is dat kapitein B. zich heeft verloofd met zijn Toosje. We hebben machtig veel plezier om haar bijdehandheid. Die twee hebben al een tijdje omgang met elkaar en nu is de kogel door de kerk. Heb steeds gedacht dat hij het niet van plan was.

 

Vragen uit jouw brieven, wij worden bloedhonden genoemd, ingeboren haat

Verder met je brieven. We zitten hier maar met zes protestantse jongens, mijzelf meegerekend en een paar rooms katholieke jongens.

Maleis spreek ik heel gebrekkig maar toch kan ik je later wel een verhaal ophangen, dat is makkelijk. Ik noem gewoon de woorden die ik ken en jij hoort toch niet wat ik zeg.

 

We hebben weer aanvulling van medicijnen gekregen. B. is alweer bezig met een paar patiënten. Een baby heeft het hele kopje in het verband met schurftzalf erop.

 

We worden geen blanke duivels door de bevolking genoemd maar bloedhonden en dat respecteren ze. Wij zijn goed voor de goedwillenden maar hard tegen het gespuis.

Eigenaardig met dit volk, ze verachten je als je te goed bent en op een harde maar rechtvaardige straf hebben ze niets tegen.

 

In zekere zin is de bevolking dankbaar dat wij hen helpen, maar toen de rolletjes werden omgekeerd werd al het goede van eeuwen vergeten en bleef alleen de haat tegen alles wat blank is over.

De haat die eenieder hier is ingeboren. Uitzonderingen zijn het die dankbaar en trouw blijven.

 

Vanochtend weer heerlijk een boterham met jouw kaas erop. Nog een klein stukje en dan is het weer op.

 

 

Bamboemanden van de theepluksters

(zijn niet de manden waar de brieven in bewaard bleven)

Theestruiken zijn maximaal 1 m hoog. Zijn ze hoger dan is het jonge blad moeilijk te plukken. De pluksters hebben een geweldige handigheid in het plukken. Vaak zie je 100 -150 vrouwen bezig, een mooi gezicht.

 

 

Ze verzamelen de blaadjes in bamboemandjes en storten het over in een grote mand die ze net kunnen sjouwen als die vol is.

De theeblaadjes worden per vrachtwagen naar de fabriek afgevoerd.

 

Patrouilles en kakkerlakken

B. heeft de eerste les in patrouillelopen aan de nieuwelingen gegeven. De jongens hebben zich goed gehouden en heel wat geleerd van deze modelpatrouille. Bukanagara had ook zo’n groep.

 

Zelf heb ik weinig te doen. Ik hou toezicht op het personeel dat met de garage bezig is. Ben zelf met de badkamers bezig. ‘s Avonds stikt het er van de kakkerlakken die van daaruit over de kamers zwerven en gaten in de kleding vreten. ’s Morgens verdwijnen ze weer in de riolering. Heb alles afgezet met zeefjes. Een vies karwei maar afdoende.

 

Met de kapitein en 45 nieuwelingen op patrouille geweest. Luitenant M, B. en B. en saja kregen ieder een groepje mee. Het was een machtige stunt, voor ons oudgedienden heel vermakelijk.

De kampong Tjisalak waar 40 man veldpolitie ligt hebben we omsingeld en uitgekamd. Alle mannen werden op de aloonaloon (dorpsplein) verzameld. Jongens van mijn groepje trokken bleek weg toen B. begon te schieten aan de andere kant van de kampong. Hou je maar kalm, doe wat je gezegd is en schiet niet onnodig. Het ging best.

 

Op een sein doorzochten de mannen alle huizen, ze vonden het prachtig. Eentje kwam zelfs aansjouwen met een stel oude klewangs. Zijn eerste buit, trots als een pauw.

Toen alle mannen verzameld waren, zo’n 1000 man, was het de taak van inlichtingendienst om foute elementen eruit te vissen.

K. ook in actie met als resultaat een enkele man opgepakt. Het was meer voor de nieuwelingen. Veel konden ze er niet van leren omdat daar niets fout zit. Die ene kerel was toevallig in Tjisalak.

 

Het idee kwam van de kapitein die normaal nooit op patrouille gaat. We vermaken ons bij zo’n gelegenheid al bij voorbaat over de knulligheden van die goeie man. Tjonge wanneer hij nog eens een kampong af wil zetten waar werkelijk een bende zit, krijgt hij op deze manier een kogel door zijn kop.

 

Afijn, wij amuseerden ons kostelijk en zijn tijdens het onderzoeken van de bevolking thee gaan drinken bij de inspecteur van de politie. Die goeie ziel dacht eerst dat zijn laatste uur geslagen was.

 

Proefrijden voor het rijbewijs, allen gezakt

Het was vanochtend feest. Er kwamen KNIL-militairen uit Bandoeng om het proefrijden voor het rijbewijs af te nemen. Allen zijn gezakt op verkeersregels en -borden. Motorkennis was ook hopeloos. Er werd niet eens gereden, het was niet nodig, we zakten zo wel.

Kapitein B. die ook sjeesde stak er een stokje voor. De eerste vereiste is dat we theorieboekjes krijgen over de verkeersregels. Als de leermiddelen hier niet kloppen met de gestelde eisen slaagt niemand voor zijn militair rijbewijs.

 

Geef me even een por

Het is rustig hier en eentonig, niets meer te beleven. Toch beter dan achter bendes aan zitten.

 

Ik ben onwennig heb nergens puf in en ben lui. Ik zal weer meer werk zoeken want ik kan niet tegen deze dagelijkse sleur. Alle dagen hetzelfde. Het hangt er maar vanaf wat ik er zelf van maak en dat is de afgelopen dagen niet veel geweest. Heb weer 40 postvellen gehaald, ik kan voorlopig nog even voort.

Geef me even een por lieveling.

 

Weer vijf doden, we schamen ons Nederlander te zijn

Ltn. M. is met een groep uit Soebang op patrouille. Had wel meegekund maar heb geen zin om de hele tijd achter hem aan te hollen.

K. is een paar dagen naar Batavia om maatschoenen voor z’n platpoten te zoeken. Hij heeft na een paar patrouilles weer last. Ik hoop mijn pootjes hier de laatste periode niet af te trappen maar met gezonde voeten thuis te komen.

 

Bar wat een brief, vanavond verder en beter. Zo heb je niets aan me. Heb je zooo lief maar zo kun je het niet voelen hè.

 

Daar ben ik weer, eerst jou even stevig koesen! Je hebt mij weer opgekikkerd met je brief! Kreeg ik geen post van jou dan was het hier helemaal niet meer uit te houden.

 

Wanneer wij de kranten lezen vragen wij ons af wat wij hier doen. Overal rotzooi. Weer een Nederlandse patrouille ergens in een hinderlaag gelopen, vijf doden.

 

De regering, de sloebers, kan weer tot haar leedwezen bekendmaken dat. Och het is Jan Soldaat maar!! Ons leger zit op haar achterste want minister Stikker zegt geen actie maar onderhandelen. Geef het leger 14 dagen vrijheid van handelen en er wordt meer bereikt dan jaren van onderhandeling.

 

Het Krawangse, ten westen van Batavia is weer wat rustiger. Rond Poerwakarta nestelen zich steeds meer bendes. Tjikampeh is vrij rustig. In Tasikmalaja is de toestand ernstig. De bendes van de Repoeblik worden steeds driester door ruggensteun van en het opzwepen door Djogja maar nog meer door de slappe houding van onze regering. We schamen ons zo langzamerhand dat we Nederlanders zijn.

 

De politieke situatie hier is heel vaag. Zodra ik iets snap van de ministers Beel en Stikker schrijf ik het je. Alleen met confereren werkt het niet.

 

Nederland heeft te veel aan het buitenland beloofd. Wanneer straks, ik dacht half november, de nieuwe regering aantreedt worden er misschien krassere maatregelen genomen.

 

Zo is het goed

Lieveling, ik wil mij vanavond niet kwaad maken, alles van me afschuiven en lekker met jou praten. Jou even aankijken, een vurige zoen. Zo is het goed.

Ben zelf ook slap dus niet over anderen oordelen.

 

Heb foto’s besteld. We hebben straks een hele verzameling en aan de hand daarvan heb ik je nog heel wat te vertellen. Wil ze later samen met jou opnieuw sorteren en inplakken, met een korte beschrijving. [jammer daar is helaas niks van gekomen] Later ook fijn voor onze kinderen. Op school leren ze bedroevend weinig over wat Indië voor Holland betekent.

 

Heb het heerlijk rustig. De anderen zijn naar Tjikaremas waar een Indisch orkest, krontjong speelt. Ze wilden mij mee hebben maar ik had geen zin. Ik geniet nu veel meer omdat ik dicht bij jou ben.

 

Je brak je brief plotseling af, lieveling is het zo erg? Sleur is gevaarlijk

 

 

Je had van de film genoten. Even een stukje werkelijkheid van ons gezien, wel op z’n mooist maar dat hindert niet. Het belangrijkste van zo’n avond is dat mensen die hier kip nog kraai hebben toch een idee krijgen van het leven van Jan Geweer in de Oost.

Voor jou is het heel anders, jij beleeft het zelf mee omdat je liefste het beleeft.

 

Je zag afscheid, ons afscheid. Het deed zeer maar hoe heerlijk als wij straks weer samen zijn.

Even diep in je ogen kijken, wij houden vol. We willen zelf weer te veel en vergeten dat alleen god ons kan helpen. We weten het wel maar willen het niet. Toch Kanneke moeten we in de eerste plaats volhouden met bidden. Zal ook weer proberen dagsluiting te houden.

 

Als ik het wereldnieuws hoor of lees krijg ik het vaak benauwd. Wat staat ons nog te wachten? Nu we nog niet alles aan god toevertrouwen zijn we bang voor de toekomst. Alleen hij weet wat die brengt. We hebben veel geleerd Janke maar we moeten nog veel meer bijleren. En onze trouwtekst – Here blijft Gij tussen ons – echt beleven. Lees meer over de trouwtekst in blog 44.

 

Nee hoor, ik zal straks niet schrikken wanneer jij veel dingen beslist, dat moet je voorlopig toch nog. Lieveling, je brak je brief plotseling af, was het zo erg Nan, kon je niet meer? Waarom vertelt mijn meiske mij dat niet?

 

Jij had twee dagen niets gedaan. Nou ik weet verhipte goed dat je dan onder zulke omstandigheden nog veel hebt gedaan.

Jouw leven wordt nooit een sleur, dat kun je niet omdat je natuur geen sleurnatuur is. Jij beleeft alles diep, het blijft steeds opnieuw vechten.

 

Ik ben veel sneller tot sleur geneigd maar met jouw hulp zullen we daartegen strijden. Je had nergens meer hoop op en had alleen maar dwars door alles lief en dat is juist de hoop lieveling!!!!  Oe wat ben jij mijn schat.

 

Afzakken in sleur is gevaarlijk snoes, daar moeten we iedere dag tegen strijden.

Dan kunnen we het samen doen, nu moeten we het alleen doen. Hoe dikwijls zitten we er al in zonder het te merken?

 

Nacht lievelingen.

 

Hoe is het vandaag?

Weer een brief van jou gehad, het was weer heerlijk goed.

Ik had al je brieven beantwoord en wist niks meer te schrijven. Gek hè dat het schrijven de ene keer veel beter gaat dan de andere keer.

Hoe is het vandaag?

 

Gister de hele dag besteed aan taal en rekensommen en tussendoor toezicht houden op het personeel. Een welbestede dag en net zoals als jij dan een tevreden gevoel. Heb me voor het examen opgegeven. Wanneer dat is weet ik niet, ik moet er nog heel wat instampen.

 

Patrouilles heb ik de gelopen dagen niet meer gelopen. Ltn. M. is de laatste dagen in actie en rent heel wat af met de jongens uit Soebang.

 

Hier grote schoonmaak gehouden. Foto’s ingeplakt in mijn album en een klein zakalbum gemaakt van een oud zakboekje voor de foto’s van mem, Pim en Ukkepuk.

Ik begin weer meer te lezen. Geen boeken, dat is hier hopeloos en ik heb er het geduld er niet voor. Net als jij. Populairwetenschappelijk maandblad met allerlei wetenswaardigheden over politiek, techniek, kunst van vroeger en van nu.

 

Ik kreeg een brief van drie kantjes van jou en jij zes postvellen van mij en toch staat daar niet zoveel in als in die van jou.

B. heeft een foto van me genomen zoals ik hier nu zit.

 

Omke en beppe bemoeien zich met de opvoeding

Wilde dat ik je kon helpen. Omke die net als beppe zich met jouw opvoeding bemoeit en zegt het maakt niet uit hoe het erin komt als het er maar inkomt wanneer Zuske nu al de boterham met kaas met een vorkje opprikt.

 

Onze kleine baas profiteert van jouw moeilijkheden met omke en beppe bij de opvoeding. Omke maakt het je moeilijk door onze schatten te verwennen. Hij trekt Zuske voor en zegt dan dat jij Pim liever hebt.

Ik maak mij kwaad op die ouwe kerel die zelf nooit kip noch kraai had verpest jouw leven met z’n hatelijke gezegden en lekkere hapjes. Schop dan maar eens flink herrie en denk aan mij, dat ik je help.

 

Natuurlijk zal het later met ons niet alleen maar onberispelijk gaan, dat hoeft ook niet. Het zijn kinderen. Maar ik duld geen bemoeienis van derden die er niets mee te maken hebben. Verdorie heb je het niet al zwaar genoeg?

Jij doet alles voor de bestwil van onze kinderen.

 

Karnemelkse pap moet hij eten

Soepenbrij (karnemelkpap) is heel goed voor ons kereltje, dat moet hij opeten. Z’n tweede portie aardappelen kun je daarvoor gerust laten vervallen. Natuurlijk zit je dan weer met hetzelfde feit, bemoeizucht en verwijten van omke en beppe wanneer het Pim niet naar de zin is. Toch proberen hoor Nan.

 

Ik ben helemaal niet van plan een model huishouding te maken maar we zullen proberen onze kinderen eenvoudig maar ook zó op te voeden dat ze later niet met omgekeerde handen staan en zich ook bij anderen kunnen redden en zich netjes gedragen. Ze mogen best een keer een jamtoet hebben maar niet altijd.

 

Een heel betoog van jou en nu ook van mij hè. Het gaat om onze kinderen. Toch Nan, als het te moeilijk voor je is, het te veel onenigheid geeft dat jij baas over onze schatten blijft ga dan gerust door zoals je het doet. Dan nog krijgen onze kinderen een goede opvoeding. Ja ik heb een hoge verwachting van jou maar niet te hoog schat. Ik ben nuchter genoeg om jouw verschillende moeilijkheden te begrijpen en ik verwacht helemaal geen onberispelijke kinderen bij mijn thuiskomst. Ik zou het niet willen.

 

Het is heerlijk om te voelen dat je me zo nodig hebt. Die kleinigheden die omke veroorzaakt verbeteren we samen. Ik ken mijn vrouw zo heel erg goed, ik vergis me niet in jou en onze kinderen.

Een stevige knuffel en even diep in je ogen kijken.

 

Ik ben harder geworden en maak meestal korte metten, heb ik het goed gedaan

Je zult straks eerst aan mij moeten wennen. Ik ben harder geworden en maak meestal korte metten. Maar mijn liefde is veel dieper er sterker geworden en daardoor kunnen wij elkaar begrijpen en helpen.

 

Voor anderen ben ik vaak ongevoelig en hard, dat was altijd al zo maar dat is in deze jaren erger geworden door harde bevindingen met anderen.

 

Jouw gedachte – ik doe het niet goed met onze kinderen – is juist goed. Hoeveel moeders denken dat helemaal nooit en bekommeren zich dan ook weinig om hun kinderen? Juist die gedachte is een teken dat je alles doet voor onze kinderen!! Ja zo is het.

 

Hoe zou ik niet altijd het goede doen en laten van jou zoeken. Jij denkt vaak alleen aan de kleine dingen die verkeerd zijn en maakt er grote stommiteiten van. Schat ik ken je door en door.

 

Dat Wim laatst zo maar op Ukki en op jou inhakte en daarna weer rustig was en op zijn vingers sabbelde en wat voor zich uit staarde. Zijn gedachten lijken razendsnel te gaan.

Misschien is hij ongedurig wanneer hij langer achter elkaar binnen moet blijven door regen of slecht weer. Zit hij lang te prakkiseren en diep na te denken, doe onze hummels dan een warm pakje aan en ga lekker met ze een winterse neus halen. Dat is hij lekker moe en eet en slaapt goed.

Zijn ze nog verkouden? Is Pim werkelijk ziek dan heeft hij er geen puf voor, dat merk je vanzelf.

 

Of jij nooit wat zelfstandiger zal worden? Niet nodig, dat ben je al maar je weet het nog niet.

 

Nog even in m’n armen, ik heb je zooo lief en zooo nodig. Koes Wim en Be dag liefste schatten van mij, gods zegen en een goede zondag.

 

 

Patrouille blijft te lang weg, zakkenvol lucifers om kampongs af te branden

Gistermiddag bleef een patrouille van Tjikaremas weer veel te lang weg. B. die ’s ochtends patrouille liep hoorde schoten. Met man en macht erop uit om ze op te snorren. De C-batterij deed ook mee. De gezamenlijke sterkte was ongeveer 40 man. Net toen ik met de eerste wagen de bocht om reed zag ik Klaas Dwaas, die ook met de Tjikaremas mensen op stap was aankomen met de hele sliert achter zich aan. Net op tijd want anders waren wij weg geweest en moest een andere ploeg weer achter ons aan.

 

De patrouille had vijf gevangenen gemaakt waaronder een paar boeven. De zware schoten die B. had gehoord bleken mortierschoten te zijn geweest. De patrouille had drie mortiergranaten die ze niet meer vertrouwden gewoon in open veld afgeschoten. Verder was er niets aan de hand.

De gevangenen hadden ze ergens in een kampong gesnapt, ze hielden een vergadering, een soort boefjescomplot. Erg lief zagen die knapen er ook niet uit.

 

Wij konden weer inrukken en de C-batterij weer terug hobbelen. Het was anders een machtige tocht geworden onder leiding van kapitein K. van de C-batterij.

Zakkenvol lucifers om een stelletje kampongs af te branden en daverend schieten. Twee dingen waar die kerel gek op is.

 

Wilde daarna schrijven maar toen kwam de dominee langs. We hebben dagsluiting gehouden. Wij gaan het ook weer doen. De pastor ging platen draaien in de cantine, He-ba-be-riba en He-laat-m’n-fiets-staan, daverende onzin maar verder zat er ook wel aardige muziek bij.

 

Je hebt me weer een por gegeven

Drie brieven van jou, je hebt me weer een por gegeven. Je had een goede zondag, je zat fijn aan mij te schrijven, was niet naar de kerk gegaan en toen je de trouwe kerkgangers langs zag komen kreeg je wroeging. Ik mag niet oordelen maar hoeveel mensen die trouw twee keer naar de kerk gaan zoals dat er in is gehamerd doen dat uit behoefte? Is het omdat de dominee het zegt of uit gewoonte of voor de anderen? Dan weet ik niet wat het beste is.

 

Blijf je thuis dan heb je geen gelegenheid om god tot je te laten spreken. Ik kan het goed begrijpen dat je steeds geen zin hebt. Zeker nu niet nu je in de kou zover moet fietsen. Toch hebben wij beiden geen vrede bij het thuisblijven hè? Vroeger bekommerde ik mij er weinig om en ging naar de kerk om de lieve vredeswil en spiekte als het lekker weer was en ging dan aan de kant van de Dokkumer Ee ergens lekker liggen. (Riviertje loopt achter ons ouderlijk huis, niet zo ver de weilanden in).

 

Nu sla ik geen enkele keer over. Is het uit gewoonte of uit behoefte of om het goede voorbeeld aan de jongens te geven? Ik weet het nog steeds niet. Toch weet ik dat het goed is wanneer ik ga.

 

Mogen vrouwen nooit iets nemen? Alles aan elkaar geven

Je vraagt mogen vrouwen nooit iets nemen? Een duister verhaal van je snoes, ik begrijp hoe je het aanvoelt. Het leven is geven en nemen maar het belangrijkste is geven.

Nemen zonder rekening te houden met het kunnen geven van de ander is egoïstisch.

In liefde is dat heel sterk het geval want liefde is louter en alleen geven. Alles van jezelf geven aan wie je liefhebt. Dat geldt net zo goed voor mannen als voor vrouwen. Juist door alles te geven mag je alles ontvangen of ik kan het ook zo zeggen. Door alles aan elkaar te geven, onze liefde, onze zorg, onze hulp, ons hart, onze ziel, mag je alles van elkaar nemen.

Als ik straks thuiskom ’neem’ ik jou niet maar geef ik mijzelf aan jou zodat wij alles van elkaar mogen nemen, jij precies zo. Ik zou je willen schrijven hoe mooi jij in alles voor mij bent maar ik kan het niet.

 

God schiep de eerste man en zag dat het goed was maar niet compleet. Daarna schiep hij de vrouw uit de man, als aanvulling op de man.

Daarin ligt het beginsel van geven en nemen. De man zoekt en kiest zijn vrouw en vraagt haar zijn vrouw te worden. De vrouw laat zich zoeken en kiezen en vinden. De echte vrouw neemt niet maar haar diepste wezen verlangt ernaar gekozen te worden. […..]

 

Man vrouw verhaal

De man is no. 1 en de vrouw is no. 2. God heeft het zo geschapen om zo van die twee één geheel te maken en dat is heerlijk goed.

Veel vrouwen protesteren daartegen. Al heeft een pieterig mannetje nog zo’n manwijf voor god en voor de wet blijft de man het hoofd van het gezin. Met de man staat of valt de vrouw. De man draagt de hoogste verantwoording omdat god het zo heeft ingesteld.

 

Wie heeft de meeste zorg voor de kinderen? Wie heeft de grootste taak in de opvoeding? Wie geeft, ontvangt, draagt en lijdt smart? De moeder.

Waarom? Een straf van god? Heeft god het huwelijk, de zorg en taken in het gezin niet goed verdeeld? Is het niet beter, niet minder zondig om een groot huisgezin te voorkomen? Is het goed de ene zonde te bestrijden met de andere? Het is zo moeilijk hè Nan?

 

Ik begrijp je zorg over en diep verlangen om het zo niet te hebben, te veel zorg, het niet kunnen bolwerken, te veel kinderen om ze allemaal alles te kunnen geven wat ze nodig hebben, het onmachtig zijn.

 

Heeft de moeder dan alleen alle zorgen van de kinderen? Heeft de vader alleen maar het genot, het nemen? Kan het dan niet anders, anders dan wat we in de dagelijkse praktijk in de huisgezinnen om ons heen zien?

Alles woelt door je gedachten. Je wenst soms ook man te zijn. Moet de vrouw steeds het onderspit delven?

 

Nee lieveling, we weten het wel en we begrijpen elkaar héél goed maar we weten eigenlijk geen goede oplossing.

 

Zonder gods hulp zullen wij voor dit levensprobleem geen oplossing vinden. Zonder hem kunnen wij ons niet vrijwaren en kunnen we niet beslissen wat we later moeten doen. Wij kunnen nu alleen maar bidden om hulp bij het leven naar gods bedoeling, hulp in ons huisgezin, bij de opvoeding van onze kinderen, dat wij hen niet als last zien maar als gave.

 

Geven en nemen, vergeef me

Een hele brief over geven en nemen. Ik heb er lang over zitten piekeren. Ik weet die dingen allemaal niet zeker maar voel ze zo. Heerlijk zo aan jou te schrijven, net alsof ik met je praat. Ik weet nu al dat ik later nooit zo goed zal kunnen praten als nu schrijven.

 

Even een paar kopjes koffiegedronken. Ik ben nu niet onwennig maar gelukkig omdat ik dichtbij je ben.

 

Zeg lieverd, als een ander onze brieven zou lezen dacht ie vast Jasses wat een stel, het druipt van de sentimentaliteit. Maar hoe fijn voor ons om in iedere regel liefde te lezen en te schrijven. Vaak is ons schrijven niet veel bijzonders vinden wij zelf maar wat genieten wij toch fijn van al die gewone dingen.

 

Ik kreeg jouw heerlijke brief, jouw antwoord. Ik hoef mij niet meer te schamen over mijn lange schrijven over ons. Jij schrijft er heel anders over maar je hebt mij met een paar regels alles! van jou laten weten. Je liet me diep in jouw hart kijken.

Hoe moet ik jouw dwars door alles liefde beantwoorden? Vergeef mij alles wat ik je heb aangedaan. Ik heb jouw liefde niet verdiend.

 

Later kunnen we er zo niet over praten zoals wij er nu over schrijven. Maar het is genoeg om alleen al samen te zijn zonder woorden, zonder iets te doen, alleen maar weten en voelen.

 

Hoe jij verlangt naar ons, dat wij eindelijk samen zijn en later nog eens samen een kindje mogen verwachten, de ziel van je moederhart en dan de twijfels die daarbij toeslaan. Je bent niet tegenstrijdig. Je hebt gelijk, wij zijn gevoelsmensen en ons gevoel komt steeds in botsing met ons verstand.

Ja je bent een wonderlijk schepsel maar heerlijk wonderlijk. Je kunt zelf je diepste gevoelens niet peilen, hoe zou een man kunnen peilen wat er in een vrouw die liefheeft, in haar moederhart leeft?

 

Les aan vervangers geven, kampong vegen

Weer patrouille gelopen. Om 7.00 uur er op uit met de wagens en met 25 nieuwelingen van Soebang. Lesgeven aan onze opvolgers. Het geheel stond onder leiding van de kapitein dus weer een machtige stunt, of slag in de lucht.

 

Ik kreeg mijn instructies van hoe en waar ik mijn 15 man bij de kampong op moest stellen. Het ging van een leien dakje. Hier en daar een paar posten en aan de achterkant de brengroep.

Toen ik mijn mannen om de halve kampong heen had begonnen we met vegen.

Alle kerels bij elkaar halen.

Door de voordeur erin en door de achterdeur eruit. De meeste orangs hadden het al door en kwamen vanzelf. Degenen die in de huizen bleven werden eruit gehaald. Ik had al een aardig groepje toen er bericht van voren kwam, je zit in de verkeerde kampong! Dank je, bestaat niet!!!

 

Afijn heb al die mensen toch maar meegenomen naar het verzamelpunt om hun papieren te controleren.

Daar vertelde de kapitein die aan kwam gieren in z’n jeep me doodleuk, je zat wel goed maar we moeten een kampong verderop zijn. Ik zachtjes verd…

 

Een kampong verder weer hetzelfde geintje. Vlug omsingelen, alle mannetjes bij elkaar. Het was daar pasardag, marktdag. Binnen het kwartier hadden we alle kerels bij elkaar, zo’n 700 man. De nieuwelingen krijgen de smaak al te pakken en weten al zo’n beetje wat ze moeten doen en laten. De rest was voor Klaas Dwaas (zie vorige blogs) en zijn spionnen.

 

Wanneer er werkelijk boeven in die kleine kampong zaten waren ze al lang gewaarschuwd en verdwenen natuurlijk door die eerste stunt. Klaas Dwaas haalde er toch nog zes man uit voor nader onderzoek.

We hebben ons vermaakt met de handigheid van de kapitein even een kampong vegen.

 

’s Avonds een pingpong wedstrijd, ik lag er na drie rondes al uit. Veel snelle, harde partijen. Twee man van ons zitten in de finale die in Soebang gespeeld wordt.

 

Uniform verpatst voor de maîtresse, stop het in de doofpot

Een vreemd geval hier. Een korporaal van hier heeft z’n uniform voor f 40,- op de pasar verkocht. Het lekte uit met als gevolg dat hij vanochtend verhoord werd, hij bekende. Je kunt wel raden waar zulke goederen blijven.

Stom van die knaap, wordt het een zaak voor de krijgsraad dan kan hij rekenen op drie tot vier maanden brommen.

 

Ik begrijp hoe hij ertoe gekomen is. Zijn verkering was uitgeraakt en toen zocht en vond hij een aardig huisje en een aardig meisje in Soekamandi. Bij de verhuizing naar hier heeft hij haar meegenomen en onderdak gebracht in de kampong. Zo’n maîtresse kost geld. Kamerhuur, eten, jurkje, schoenen, niet van zijn maandsalaris te betalen.

Met als gevolg, stelen, verhandelen om er iets bij te verdienen. Hij kan een flinke dauw krijgen maar ik hoop dat hij nog een kans krijgt.

 

Hij heeft zeker gepraat want een andere jongen kreeg ook voorarrest. Ik vond het rot om hem nadat hij van patrouille kwam moest vertellen dat hij op z’n kamer moest blijven. Ik heb het meisje inmiddels ook opgehaald voor verhoor. Bovendien nog twee kerels uit de kampong die ook bij het handeltje betrokken lijken te zijn. Een akelig geval.

 

De korporaal blijft voorlopig voor verhoor vast in Soebang, het wordt van a tot z uitgeknobbeld. Die meid is weer vertrokken naar Soekamandi.

Het is te hopen dat de overste het in de doofpot stopt en het vuile zaakje niet voor de krijgsraad komt.

 

Het is waar, ik sluit mij wel wat op

Het is waar, ik sluit mij wel wat op. Maar ik geniet veel meer van een brief schrijven aan jou dan van een film of dansen in Bandoeng. Het zien daarvan doet me zo hevig naar je verlangen dat ik soms mijzelf niet meer ben.