Henk van Welie, AAT, brief aan generaal Spoor en het antwoord van Jan Goderie

In december 2020 nam Joop Lammers contact met mij op, hij heeft een Industriële veiling in Eindhoven. Bij hem was een legerkist afgeleverd die intussen weer een plek heeft gevonden. De inhoud had hij uit de kist gehaald en hij wilde graag dat deze goed terecht zou komen. Het ging om een logboek en een fotoboek uit de Indiëtijd na de oorlog. Mijn eerste gedachte was materiaal voor het NIOD maar ik hoorde hem aarzelen. Ik dacht misschien komt het niet toevallig op mijn pad. Joop Lamers verzond de inhoud naar mij en ik heb alles bekeken en zorg ervoor dat het netjes bij het NIOD komt.

Toen dit zich afspeelde las ik in mijn vaders brieven dat de aalmoezeniers en veldpredikers gezamenlijk een brief hadden geschreven naar diverse regeringsinstanties, o.a. naar de eerste en tweede kamer over dat het de hoogste tijd is dat de EM (Expeditionaire Macht) naar huis gaat. Mijn vader vroeg zich af of die brief ooit gepubliceerd zou worden. Misschien ligt deze brief wel in het NIOD of in het Nationaal Archief of elders, misschien is de brief gepubliceerd, ik heb er (nog) niet naar gezocht.

Ik trof tot mijn verassing een afdruk van net zo’n brief gericht aan Generaal Spoor (juli 1948). Jan Goderie weigerde deze brief te publiceren in Het Lichtspoor, voor Nederlandse Strijdkrachten.

Wel beantwoordde hij zelf de brief als redacteur in Het Lichtspoor, de briefschrijvers brandde hij af, het verzoek gedemobiliseerd te worden deed hij af als aanstellerij.

Dit is nu precies waar de mannen destijds tegenaan liepen.

Dit trof mij.

Achteloos totaal weggezet worden. Laf afgeven door Goderie zonder de brief weer te geven.

Lees hier de brief gericht aan Generaal Spoor

Lees hier het antwoord van Jan Goderie

Wat zat er nog meer in de kist van Henk van Welie?

In de doos die ik thuiskreeg zaten een logboek, een fotoboek, een vrijwel lege agenda, meegegeven voor de verjaardagen?

Een zwarte baret met rode pluim, een geplastificeerde foto van de MS Sibajak waarmee Henk van Welie rond april 1946 waarschijnlijk naar Indië kwam. Was die baret van Henk van Welie? In archieven misschien te achterhalen, in zijn spullen uit de kist is er niets over te vinden.

Henk van Welie zat bij de AAT, Aan en Afvoertroepen, de rijdende duivels. Mijn vader schrijft regelmatig over hen, met bewondering. De AAT-ers jakkeren met gevaar voor eigen leven met voorraden en mensen over barre wegen, sluipschutters en hinderlagen altijd op de loer.

Logboek AAT

Het logboek is een Rittenlogboek: elke dag van naar en het aantal mijlen;
van 13 mei 1946 tot 17 juli 1949 een totaal van 26.127 x 1,6 = 41.803 km

Gemiddelde van 1100 km per maand.

Routebrief 1^e politionele actie, Dagorders, VTD Verplegings- en transportdienst, Voeding en transport; Compagnie orders, Verzonden pakketten,

Indeling van konvooi bij vertrek, Opgave van Ruimbagage, Douane verklaring,

Data van welke wapens ingeleverd zijn bij wie, Uitrustingsstaat bij inleveren, Werkplaatsinspecties, Vertrek juni 1949 met Zuiderkruis, Financiële afwikkeling Huize Ter Heid.

Het logboek is aangevuld met krantenknipsels: ongevallen met of door AAT-ers, veroordelingen, heldenwerk door AAT-ers, afscheid AAT-ers (Jullie waren….ruig!), huldiging bij thuiskomst van AAT-ers.

Fotoboek

Het fotoboek heeft een heel andere geur dan mijn vaders fotoboeken, Henk van Welie rookte zeker niet.

De foto’s zijn inwisselbaar met die van mijn vader, alleen zijn er relatief meer foto’s van konvooien en transporten.
Zo zijn daar de onvermijdelijke, vergelijkbare foto’s van een begrafenis.

Er is een hond en er komt een aapje voorbij, zwemmen, mannen.

Henk van Welie was geen schrijver, het Logboek, fotoboek en de krantenknipsels vertellen zijn verhaal.

[Klaas weer aan het woord]

Brief door alle aalmoezeniers en veldpredikers: tijd dat EM naar huis gaat

De laatste dagen weinig uitgespookt. Vier heerlijke brieven van jou. Wat moest jij ook lang op post wachten.

Ds. Jense heeft een causerie over het geloofsleven van Indië gehouden, hoe het mohammedanisme en hindoeïsme hier gekomen zijn. Tot slot las hij een door alle aalmoezeniers en veldpredikers van het leger opgestelde brief voor. Dat het nu zo langzamerhand wel tijd is dat de EM, naar huis gaat en dat wij graag willen weten wanneer die tijd ongeveer aanbreekt. Het was heel goed in elkaar gezet en de minister zal een antwoord moeten geven. Het schrijven wordt naar diverse regeringsinstanties verstuurd, o.a. naar de eerste en tweede kamer.

Ben benieuwd of het nog gepubliceerd wordt. Ik geloof niet dat het onze demobilisatie zal versnellen maar wel dat wij eindelijk eens horen waar wij aan toe zijn. Het was geen jammerklacht maar de naakte waarheid.

Te veel legeronderdelen gaan naar de kloten

Te veel legeronderdelen gaan naar de kloten. Wij staan er heel gunstig voor, de stemming is in het algemeen best en regelmatig sporten houdt de knapen fit. Een stemming van – wij kunnen er toch niks aan doen maar wij laten ons niet kisten – zolang die fut er nog in zit zingen we het wel uit.

Het ergste is de totale onverschilligheid voor alles, dat breekt een hoop kerels de nek maar gelukkig heeft 6 RVA daar weinig last van. Even dreigde het bij de C-batterij mis te gaan maar dat schijnt ook weer verbeterd te zijn gelukkig.

De oorzaak is, genoeg van dit alles, naar huis!

De stemming onder mijn collega’s is vandaag bedrukt, B. en H. lopen met hun ziel onder de arm. Als ik niet oppas slaat het over. De oorzaak is, genoeg van dit alles, naar huis! Wat kan ik dan beter doen dan jou schrijven?

Met mij is alles goed schat, voor zover dat hier mogelijk is. Ik ben gezond en heb mijn liefste om aan te schrijven. Ik mag jou alles vertellen ook al is het nog zo vreemd en vaak zo stuntelig. De zondagen zijn vaak moeilijk omdat we onze gewone werk niet hebben waar we ons op kunnen concentreren. Als het dan ook nog slecht weer is, bij jou koud en guur, hier donker en regen, weten we vaak niet waar wij het moeten zoeken. Het moet een hele goede preek zijn om er weer een beetje bovenop te komen, zodat we voelen dat we toch niet alleen zijn.

Pimpelen

Een stel jongens zat in de cantine te pimpelen, ze gingen zo te keer dat ik erbij gebleven ben tot iedereen onder de klamboe lag. Heb zelf meegeholpen om de fles eerder leeg te krijgen. Ik had ook kunnen zeggen stop ermee, maar daar hadden ze al te veel voor op, er waren vrij zeker brokken gemaakt. Nee hoor, ik lust straks geen borreltje meer.

Woningnood

Hoe is het met de oudjes W? Het zal een slag zijn wanneer een van beiden overblijft. Lieveling, het is misschien hard om daar nu al rekenng mee te houden, maar wanneer zij beiden overlijden wat zou je er dan van denken om meteen hun huisje over te nemen? Het is klein maar groot genoeg voor ons zolang wij nog in Raard blijven. Het zijn altijd moeilijke dingen, voor jou al helemaal, maar we weten dat de woningnood zo erg is dat sommige mensen er werk van maken nog vóórdat de bewoners gestorven en begraven zijn.

Geloof? Ik hoor alleen over god op zondagavond in de kerk en de vele gvd’s hier

Het was moeilijk voor je Nan toen V’s broer bij jou kwam. Zie blog 91. Je voelt het grote verdriet, en weet niets te zeggen, wat ook niet nodig is. Een stevige handdruk, het willen helpen en dat laten voelen zegt veel meer dan een hele hoop woorden. Nee Nan, ik denk zelden aan sterven en schuif dat steeds weg. Ik heb het één keer benauwd gehad, zie blog 55 (schieten met de bren onder de arm) maar of ik aan sterven dacht weet ik niet meer. Ben mijzelf vaak een raadsel. Vertrouw ik werkelijk op gods genade of is het – god is goed, het valt wel wat mee? –

Als je werkelijk voor de dood staat is het met een schietgebedje niet klaar. Wat heb ik vandaag voor hem gedaan? Niets! Ik weet van de weg maar kan of wil die nog niet vinden.

God moet wel van mijn geloof walgen, jij zit daar ook mee Jank. Wat je moet doen? Bidden Nan, volhouden en het komt weer terug dat je alles aan hem kunt toevertrouwen. Ik hoor alleen over god op zondagavond in de kerk en de vele gvd’s hier.

Als Pim straks zelf aanvoelt dat het lelijk, grof en helemaal niet flink staat houdt hij er vanzelf weer met vloeken op. Hij heeft het nu nog niet in de gaten, maar jij leert hem dat wel. Je merkt dat verbieden alleen niet helpt, leer hem de betekenis en je zult succes hebben. Hij is er nog wel wat jong voor maar kinderen zijn scherp en voelen vaak meer aan dan je denkt.

Je oren zouden tuiten als je eens zou horen wat er hier allemaal uitgeklapt wordt! Ik draag mijn woordje ook bij terwijl ik er toch een hekel aan heb.

Ik lees zelden in mijn bijbeltje en wanneer ik het een enkele keer stiekem soms doe, zegt het mij niets omdat mijn hart er niet bij is. Ik weet het niet meer.

Toch als ik dit leven vergelijk met vroeger, ben ik toch iets dichter bij god. Toen bekommerde ik mij er helemaal niet om. Ik geloof dat het kindergeloof het mooiste is. Dan geef je alles over, later weet je jezelf wel te redden.

Ik sleep straks jouw brieven wel mee naar huis pop

Ik sleep straks jouw brieven wel mee pop en je krijgt van mij geen kans om ze te verbranden. Onze kinderen neuzen er niet in en komt het toch zover, dan kunnen ze nog heel wat leren. Nee snoes wij schamen ons niet voor wat wij elkaar schrijven. Het eerste -tot spoedig- van jou dateert van ’46, in aantal brieven win je het nog van mij Nanneke!

Ik ga nu slapen, ik weet niets meer. Een innige zoen van je onwennige maar toch zo gelukkige man, koes ús lytse bern hiel stiif fan heit. Ik ga nog even in m’n bijbeltje lezen en dan proberen te bidden. Tot spoedig heerlijk weerzien, nacht skotten!

Loera schiet drie bendeleden dood

Hals over kop met de pantserwagen naar Tjitjambe, aan de weg naar Soebang. Er ligt daar een detachement Ondernemings Politie OP en die werd beschoten. We kegen het bericht per telefoon door. Toen wij er aankamen was er niets aan de hand. De OP had vijf schoten gehoord, dat was alles. Waarschijnlijk van doortrekkende ploppers. Verder niets meer over gehoord.

Een Loera hier in onze buurt heeft een karabijn buit gemaakt en er drie bendeleden mee doodgeschoten. Hij heeft het wapen bij ons ingeleverd en daar een beloning van f 250, voor gekregen.

Zestien brieven in twee dagen

Zestien brieven in twee dagen, wat een weelde! Eerst je laatste brief beantwoorden en ik ben nu alweer benieuwd naar je antwoord, je weet hoe dat gaat. Ik dwaal meestal af wanneer ik ermee bezig ben. Maar jou eerst even heel stevig fijnknijpen totdat je het uitgilt, dierlijk hè, dat word je soms.

Het duurt zo lang en ik zit zo propvol, niet alleen mijn hart maar alles.

Even een onderbreking. Heb m’n haar laten knippen, kan ik er weer een maand tegen. Ben er ook een beetje door bedaard.

Je begrijpt weinig van hoe wij met de kanonnen schieten wanneer er ook patrouilles van ons in het veld zijn. Het is een nauwkeurig werk. Ik kan het je nog het beste vertellen wanneer ik weer thuis ben. Is onze radio nog steeds bij thuis twee2? Dat gaat niet op hoor, zij het genot en jij betalen, of de radio terug of zij moeten de zegels betalen.

Ik zal straks als ik thuis ben misschien ook niet alles zeggen wat ik denk, behalve aan jou. Hier nemen we nooit een blad voor de mond maar dat kan in de burgermaatschappij niet.

Jij mag mijn nieuwe pak uitzoeken hoor, ik ben er te lang uit en heb er geen verstand meer van of zou het meevallen? Ik heb geloof ik nog een hoed, ik heb een hekel aan die dingen, geef mij m’n petje maar of m’n blote kop. Een zomerpak is de moeite niet meer, voor de winter laat je m’n uniform vermaken en verven en heb ik een lekker winterpakje. Ik heb hier nog een Hollands uniform, zo goed als nieuw en die is afgeschreven op mijn kledinglijst, dus binnen.

Ik las dat het plan er is de distributie op te heffen. Maar of er dan voldoende van alles is, is nog maar de vraag. In ieder geval zullen de spullen peperig zijn.

Het wordt donker, de lucht is zwart, zo meteen begint het weer te gieten.

Wat een storm hadden jullie, hier waait het bijna nooit.

Rondje politiek

Hoe het met de politiek komt weet ik niet. Ik denk wel dat het mee zal vallen en dat onze regering de touwtjesin handen houdt. Soekarno en zijn zotte plan geef ik weinig kans van slagen. Op Sumatra zijn er militaire waarnemers beschoten en gewond geraakt. Voor ons wel goed voor de buitenlandse opinie. Een luitenant van ons leger heeft hen er tussenuit gehaald, anders hadden ze geen rapport kunnen indienen bij de V-raad.

Montgommery heeft makkelijk praten, toch wordt eraan gewerkt. Het is zelfs de bedoeling om de tweede divisie nog dit jaar af te lossen. Wij gaan zeker naar huis maar wanneer ze het zonder ons kunnen stellen is nog steeds niet bekend.  Natuurlijk is het bekend maar de regering en de legerleiding laten nog niks los.

Thuis met jouw verjaardag?

Ik heb nog een kleine hoop op jouw verjaardag (4 augustus) thuis te zijn. Als dat zo mag zijn vieren we jouw verjaardag en ’s avonds, alleen samen onze tweede bruiloft. Nanki, ik wil je zo graag nog eens in je trouwjurk zien. We beleven alles opnieuw, alles ons even herinneren van die grote dag. Wij vergeten het nooit en misschien is deze tweede keer na zoveel tijd nog wel mooier. Ook die kleine dingen vergeet ik niet want ik weet hoe jij daarvan geniet.

Jij genoot van mijn schrijven over ons en dat maakt mij gelukkig. Schitterend je kon niet best op mijn schrijven hierover antwoorden maar wat je geschreven hebt is héérlijk. Zo is het goed!!

Wat het mij kan schelen wat jij allemaal maakt en doet? Juist dat moet ik ook allemaal weten, dat weet je toch wel? Het lijkt misschien onbelangrijk maar die dingen van ons dagelijks doen en laten helpen ook mee om een idee te krijgen hoe we leven. Veel briefwisselingen verslappen omdat men zich tot de hoofdzaken beperkt en andere dingen die nog onbelangrijker lijken dan breien, stoppen, patrouille lopen en klusjes doen. Als men zich niet meer voor elkaars bezigheden interesseert, houdt het schrijven vanzelf op.

Jij vindt het schrijven vaak een probleem en schrijft aan het eind van een dichtbeschreven brief ik weet je totaal niets te schrijven! Ik begrijp het wel, de brief stond vol met allerlei dingetjes van jou en de kinderen. Wat heb ik meer nodig?

Zo, gooien ze in Nederland met woorden zoals – de gordel van smaragd -? Ja het is hier prachtig maar wij hebben er de buik van vol.

Zware patrouille

Vandaag een patrouille gelopen, een van de zwaardere tochten in ons gebied. Om half zes eruit, eten en met de wagen naar Bukanagara en vandaar tippelen naar Leniredja.

Alles rustig. Het was pracht weer en een schitterende natuur maar ik heb er weinig van gezien omdat ik al mijn aandacht nodig had voor de moeilijke paden. De eerste uren liepen we door woest bergterrein, langs hobbelige en glibberige paadjes, steil klimmen en dalen. Hier en daar versperd door omgevallen bomen. Soms moesten we ons op handen en voeten omhoog werken langs diepe ravijnen waar een misstap je noodlottig kan zijn. Soms was het paadje maar 15 cm smal. Als je daar afkukelde.

Dan weer langs kronkelpaadjes die tevens kleine kalies zijn. De grond is door het water diep uitgesleten zodat de grote keien en stenen vrijkomen en met de jaren en eeuwen naar het midden rollen.

De stenen zijn vaak bedekt met een spekglad moslaagje of groene aanslag. Na 2,5 uur klauteren hadden we drie bergruggen genomen en was het verder afzakken naar Leniredja.

In een kampong bliezen we even uit en dronken klapperwater. Ik had pech, in de bergen mijn enige tropenpetje verloren. Heb m’n hoed nog wel hoor. Verder door de bergsawa’s, de overal rijpende rijst was prachtig maar de smalle dijkjes verradelijk glad.

Ben wel twintig keer op m’n kont gevallen en ik lag soms languit op m’n rug. Ik had nieuwe lichte half leer, half linnen rot schoenen, zonder zoolbeslag aan. De zolen zijn veel te dun, je voelt er iedere steen door en ze zijn spekglad. Heb wel even binnensmonds gevloekt maar mijn goede humeur laat mij niet gauw in de steek en ik was niet de enige die op z’n achterwerk terechtkwam.

Het laatste halfuur dacht ik dat ik kreupel werd, niks in de gaten van hoe of wat, met m’n rechter blote knie door de broek die door een schuiver overdwars gescheurd was. Toen we om twaalf uur in L. aankwamen bleek mijn ene hak niet meegekomen te zijn, vandaar dat ik hinkte.

We waren blij dat de tippel erop zat, bezweet, vuil en moe. Gelukkig heb ik bijna nooit last van mijn voeten.

Heb je geprobeerd enigszins een indruk van zo’n tochtje te geven maar je moet het zelf meelopen wil je precies weten hoe onze jongens hier dagelijks lopen. Ik ga maar zelden mee.

Velen lopen 3 – 4 keer per week. Jij zou het niet halen schat en je zou in de bergen doodsangsten uitstaan.

Een zware ochtend maar het deed me goed, het luie zweet is er weer uit en de krachtsinspanning van je hele body neemt het overtollige en vol zijn weg.

Een beetje moe maar ik voel mij lekker. De wagen stond al klaar en na een kwartiertje rijden waren we weer binnen.

Stel je voor dat ik zo bij jou thuiskwam, zonder pet, met kapotte broek en nieuwe schoenen naar hun grootje. Zou je kwaad zijn? Geef me een zoen.

Verdwaalde brief 64, donderdag 29 juli 1948!!! Blandas banjak actief

[Verdwaalde brief. Toch geef ik hem weer. Deze brief speelt zich af in de tijd van blog 78 De terugblik past evengoed in maart 1949, zo weinig verandert er in de situatie. Dezelfde onzekerheid over de situatie en de toekomst, dezelfde frustratie over hoelang het duurt, dezelfde schommeling tussen wanhoop en hoop, dezelfde moed en kracht om er steeds weer bovenop te komen om vol te houden en natuurlijk dezelfde grote liefde. Uitzichtloos lang en steeds krachtig terugkomen.]

Goedemiddag lieve vrouw, jonkje en famke. Weer een flinke brief van jou. De penseeltjes zijn goed overgekomen, dank Nanni.

Eerst even het laatste nieuws. Ben het terrein aan het opknappen. Onze patrouille kwam met acht gevangenen terug, zij zijn nu druk bezig de paden te wieden. De afgelopen dagen zijn er een paar PenT Mandoers doodgeschoten. De bedoeling van de bende is, vrij zeker met instructies van Djogja, onrust en terreur onder de bevolking te brengen om het economische leven in de war te schoppen. Ze hebben het vooral gemunt op binnenlandse bestuurders zoals Wedana’s en Loera’s en Mandoers die in het algemeen een grote invloed op de bevolking hebben. Het gewone volk zoals de tani’s, de theepluksters, arbeiders van diverse ondernemingen durven als de terreur te erg wordt, niet meer in de sawa’s en de plantages te werken met als gevolg dat de productie verminderd en het rustige leven ontwricht wordt.

Gistermiddag meteen een sterke patrouille erop af. Snel een kampong omsingelen en alle kerels bij elkaar die geen kans hadden gezien er tussenuit te knijpen. Eentje kreeg een ouderwets pak slaag en wees uiteindelijk de foute elementen aan. Een goede vangst, acht kerels die de bende regelmatig van eten voorzagen en onderdak verschaften.

Meteen de halve kampong in brand, ongeveer 30 huizen.

Toen ik net in bed lag hoorde ik rond 24.00 uur dat er werd geschoten. Zo te horen vlakbij. Ik eruit en kijken wat er aan de hand was. In oostelijke richting was er brand en daar werd ook geschoten, naar schatting 4-5 km verderop. Het zakte spoedig af en ik dook m’n bed weer in en heb prima gemaft. Vanochtend vroeg was er al een Loera om verslag te doen. Zo moeten wij het hebben. Een bende van ongeveer 30 man sterk was een kleine kampong binnen komen hollen, hadden een huis van een koeli van de PenT omsingeld, een paar salvo’s gelost en toen het huis geplunderd en in brand gestoken. De eigenaar hadden ze niet kunnen vinden, die was onder de vloer gedoken.

Meteen een patrouille van ons erop af maar er was niets meer te doen.

Vanavond gaat er weer een patrouille in hinderlaag liggen en een andere patrouille komt van de tegenovergestelde richting door het terrein. Misschien dat er zo nog iets gevangen wordt.

Het klinkt allemaal erg somber maar het valt genoeg mee hoor. De jongens hadden weer een prachtmiddag, eindelijk weer werk aan de winkel. Ze steken met het grootste plezier de huizen van de boeven in brand en zouden het liefst de gevangenen meteen afmaken. Vanochtend zijn de gevangenen verhoord, de stok kwam eraan te pas met als gevolg goede inlichtingen.

Tjikaremas heeft gister op patrouille ook contact gehad, drie vuurwapens buitgemaakt en een paar doden en gewonden gemaakt. Het is de bedoeling dat de bende niet met rust gelaten wordt. Vanuit alle posten zitten wij er achteraan. Vanavond duikt ook de Spierdivisie in ons gebied. Het gebeurde heeft nog geen terugslag op de bevolking, de mensen blijven rustig aan het werk nu ze weten dat de blandas banjak actief zijn.

B. leeft weer op en doet niets liever dan zo een beetje links en rechts om zich heenslaan. Het gaat goed zo snoes nu we weten waar dat gespuis ergens rondhangt. Er kunnen nu maatregelen genomen worden.

Weer in 1949, race naar examen

Hier alles best, springlevend, kiplekker en misselijk van de lessen. Vertel mij alles even.

Zal blij zijn wanneer het examen achter de rug is. Ik geef mezelf geen stuiver. Heb me destijds opgegeven en examengeld betaald en daarom waag ik het erop. Er zijn hier nog drie jongens die een oproep voor het examen hebben gekregen. Eentje heeft de hele cursus doorgewerkt, beide anderen voelen er ook niets meer voor. Ik had ook door moeten zetten, nu is de tijd te kort om alles in mijn kop te stampen. Niet dat ik zoveel aan dit diploma zal hebben, mijn Vakdiploma en Middenstandsdiploma staan veel hoger aangeschreven. Het is meer dat het sneu is wanneer je voor zo’n snertdiploma sjeest, zeker als Wachtmeester, snap je. Enfin, afwachten maar.

Wat ik ervan geleerd heb is binnen en de boeken bewaar ik, handig voor later. Als wij nog een eigen bedrijfje oprichten help jij mij dan met boekhouden en rekenen? Ik ben een stumper op dat gebied. Ik ben wel eens bang dat ik net zoals mijn vader ben, te veel vakman en te weinig zakenman. Als jij nu eens mijn minister Lieftink wordt? Ik hoor je al. Pasgeleden schreef je me dat je geen cent meer over had en dat je de prijs van je nieuwe mantel niet durfde te zeggen en ook nog een nieuwe hoed. Ik weet dat het mooi is. Je hoeft het niet te bewaren totdat ik thuis ben, voor mij is het dan nog steeds nieuw.

Gebrek

Ik weet hoe wij de oorlog uitkwamen en hoe je bijna alles aan moest vullen. Ik weet ook wat het kost met onze kinderen en dat jij meer zelf maakt dan dat je koopt. Nu heb je de kans om je behoorlijk in de kleren te steken zodat je het even uit kunt zingen wanneer straks de uitgaven voor ons huishouden komen. Zie je dat je met mij niets kunt beginnen? Alles waarvan jij denkt dat je het niet goed doet vind ik juist goed. Wij maken straks samen de balans op en beginnen opnieuw. Als het nodig is weet jij de dubbeltjes wel om te draaien.

Zeg ik probeer dit bureautje mee te nemen. Ik sloop het, pak het in een kist en zet het thuis weer in elkaar of ik maak er iets anders van. Verkopen kan ik het niet omdat het gestunt is en nu eigendom is van de Batterij. Ik krijg misschien toestemming om het voor mijn gezin mee te nemen. Ik zou bijvoorbeeld graag een kast of een eigen meubelstuk voor onze kinderen hebben, een eigen hoekje. Dan leren ze om voor hun eigen spullen te zorgen.

Geef onze kinderen een dikke tút Nan!

Weinig nieuws, niets te doen, volhouden tot het niet meer nodig is

Heb weinig nieuws. Er is hier niets te doen en dan weet je het wel. Hoe is het met jou? Had je een goede week en heb je puf voor de volgende? Het is een toer om de kop ervoor te houden, er zit iets anders op hè Nan?

Doen we het soms niet dan weten we de rest. Het duurt allemachtig lang maar voor ons nog niet te lang omdat wij godzijdank dezelfden zijn gebleven. Velen hier en thuiskrijgen van deze tijd een klap die ze nooit meer kunnen inhalen. Ik heb een ouwe kop gekregen misschien maar ik ben nog dezelfde. Geen lichamelijke of morele tik gehad. [In tegenstelling tot mijn moeders ongerustheid zie blog 67  en mijn vaders conclusie in blog 85: ik ben harder geworden en maak vaak korte metten.

Bijna drie jaar ouder, gezond als een vis, springlevend, jong en met een razend verlangen naar myn skotten. Ik voel heel vaak hoe goed het voor mij was en is, mijn vrouw en kinderen thuis te hebben om lief te hebben en daardoor ook staande te blijven. Ik kan nooit genoeg danken in wat ik in jou heb gekregen. Hoeveel huwelijken zijn door deze lange scheiding ten gronde gegaan? Wij zijn veel dichter bij elkaar gekomen. Dat hebben wij niet aan onszelf te danken. Het is hard geweest en is nog verd…! hard maar wij hebben er altijd goed tegen gekund en hebben elkaar beter leren kennen en begrijpen.

Jij bent in wezen niets veranderd net zomin als ik. Jouw liefde is te diep en dat houdt ook jou er bovenop. Vaak denken we niet verder te kunnen maar dan gebeurt er weer iets, gods hulp? een brief, onze liefde, de kleine schatten die ons laten voelen dat wij verder kunnen en moeten volhouden. Dat er toch weer hoop komt, wij weer voelen hoe rijk en gelukkig wij zijn. Al die dingen poppi in de eerste plaats gods genade hebben ons erdoor geholpen en helpen ons dagelijk. Al die dingen zijn te heerlijk om het bijltje erbij neer te gooien en zijn het waard om voor te vechten.

Even laten we de kop hangen maar voelen dan wat er op het spel staat en kunnen wij niet anders dan volhouden en zullen dat doen totdat het niet meer nodig is.

Die strijd die velen heeft verzwakt, heeft ons sterker gemaakt en wij zijn dezelfden gebleven, vol liefde voor elkaar, vol verlangen, vol verlangen naar een eigen leven samen, goede moed voor de toekomst, gezond naar lichaam en geest.

Ik zit naar die ‘rare’ foto te kijken, de enige foto waar je helemaal op staat en ik je werkelijk helemaal kan zien. Ik vind hem steeds mooier. Onbegrijpelijk voor jou, jij keek alleen naar je gezicht en vond het lelijk. Ik niet, een lieve prachtkop, sterk! Mijn lieve vrouw! Ik zit weer te dromen. Goede moed Nan, tot spoedig heerlijk weerzien! Alles van dyn gelokkige man, koes myn lytse skotten.

Een voorstel tot een voorstel om misschien tot een oplossing te komen

Daar ben ik weer, een innige zoen. Hoe is het vandaag? Goede moed?

Met mij alles best. Gisteravond nog rekenen, nog even lezen, heerlijk gemaft, lekkere koffie met een sneetje ontbijtkoek, echt zondags hè, boompje kruisjes, mandiën, goed gegeten, schrijven, in een adem alles, ben gezond en hoop voor jullie hetzelfde, daag, punt?? Niks hoor, voel eerst maar eens mijn armen om je heen en een zachte koes op je toet.

Hier weinig nieuws. De V-raad heeft voorlopig het goederaden stopgezet. Er is een voorstel tot een voorstel om misschien tot een oplossing te komen aangenomen. Het was het Canadese voorstel. Hier gaat de zuivering intussen gewoon door net zolang totdat de rust hersteld is en wij op kunnen hoepelen.

We gaan rustig door met ons misdadig gedoe, warme vuurtjes gestookt over onze misdaden

In nederland worden weer warme vuurtjes gestookt over de bedreven misdaden van ons. Nu de partijen die tegen de Indiëpolitiek zijn weinig of niets steekhoudens tegen het regeringsbeleid in kunnen brengen, zoeken ze oude stokpaardjes weer op.

Zo het de minister bekend is hoe godsgruwelijk het leger van Jan in Indië huishoudt? Stoken maar. Een of andere dominee schijnt ook weer een gruwelrapport gestuurd te hebben, ik geloof dat Spoor erachter aan zit. Als de zieleherder het niet kan bewijzen zal hij wel een dreun op zijn kop krijgen. Jasses wat een gekonkel en kinderachtig gedoe. We gaan rustig door met ons misdadig gedoe, de enige kans om er tussenuit te komen.

De voetballers zijn terug, voor de broek gehad.

Beter beetje bleu dan al te vrij

Koes eerst onze schatten even van mij. Zijn ze lief vandaag? Goed dat je alleen een cadeautje voor Wim kocht, ze moeten er maar aan wennen dat er maar eentje tegelijk jarig is. Daarom stuurde ik hen ook afzonderlijk een brief met plaatje. Hoe vonden onze schatten het? Als ze allebei hetzelfde krijgen voelt de jarige zich niet meer jarig. Krijgt Pim het autootje aan het rijden? Het zal wel niet lang duren voordat het wagentje gesloopt is. Ik moest altijd weten wat erin zat en kon het dan natuurlijk niet meer maken.

Het is goed dat jonge kinderen onder de mensen zijn, ze leren dan het snelst hun bangheid en verlegenheid te overwinnen. Later hebben ze daar veel meer moeite mee. Toch kunnen ze beter een beetje bleu zijn dan al te vrij. Het komt best in orde hoor Nan.

Ik zak steeds weer af naar het lauwe en onverschillige

Daar ben ik weer. Een fijne preek gehoord. Niet dat ik er anders door ben geworden en ik kan je er niets van navertellen maar het was fijn en ik kan straks als ik naar bed ga geloof ik wel bidden.

Ja Nan we houden het vol. We weten dat we het niet alleen kunnen maar het opschrijven -met gods hulp- gaat me niet best af. Dat zo schrijven is vaak gemakkelijk maar het werkelijk beleven lijkt er bij mij vaak niet op. Steeds denk ik bij mijzelf sukkel, beter je leven en wees niet zo laks. Durf ervoor uit te komen dat je je christen noemt. Het is vaak zo dat ze alleen op zondagavond kunnen zien dat ik protestants ben maar er komt niets van terecht. Ik zak steeds weer af naar het lauwe en onverschillige. Hoe jij mij geholpen hebt en nog steeds helpt zul je nooit weten schat.

Je hebt gelijk Nan, al die vromigheid, het zo goed weten te bepraten is misselijk maar we voelen dat we toch niet zonder kunnen. God moet wel walgen van mijn geloof. Ik schrijf er ook niet meer over, zoek eerst het koninkrijk gods en beter je leven. Schat geef mij maar op m’n kop. Geef mij van alles maar de schuld. Ik weet dat je bij alles mij zielslief hebt en je vraagt of dat genoeg is? Dat is Alles. Je mag alles met me doen, alles verwijten, me half doodslaan. Het is heerlijk hoe jij alles schrijft, ik weet en voel altijd jouw liefde door alles heen en dat alles is voor mij.

Een liefdevolle zoen en tútjes foar ús bern, dyn man verlangt nei hûs.

Foto’s, pakketten, rokerij

Ik wil zo graag de afdrukken van die nieuwe serie foto’s hebben schat maar wacht ermee tot je weer geld krijgt.

Lastig dat je de pakketten voor Indië open aan moet bieden, wat mag er niet uitgevoerd worden?

De rokerij is hier nog steeds hetzelfde bocht schat maar ik ben eraan gewend en verslaafd. Ik red het altijd net maar mijn meeste geld gaat hier in rook op. We betalen f 0,30 voor een pakje Spoorstaafjes. We zitten allemaal in hetzelfde schuitje, er zijn er maar een paar die niet roken. Ik weet dat het anders moet wanneer ik straks thuis en maar hier kan ik het niet laten.

Examendag

Het licht was uitgevallen, ben meegegaan naar de Staf, daar draaide een film over de Vrijheidsstrijd van Amerika. Wel mooi. Toen we terugkwamen deed het licht het weer en heb ik nog zitten blokken tot 1.00 uur.

Ziezo, nu heb ik alle paperassen opgeruimd en er een punt achter gezet. Zo meteen gaan we met z’n vijven naar Poerwakarta en dan morgen maar zien wat ik ervan terecht breng. Het begint al om 8.00 uur tot ongeveer 12.00 uur Brrrr.

We krijgen voorlopig geen uitslag, het examenwerk moet eerst naar Nederland. Ik zie er tegenop maar ben ook blij dat het zover is. Ik weet dat je morgen heel dichtbij me bent en voor me bidt. Ik ben gelukkig en heb goede moed en dat is de hoofdzaak.

Ik neem wat geld mee en hoop in Poerwakarta wat voor onze hummels te kunnen kopen. Dan gaat er weer een pakje.

Wat had je een fijne dag met Pim z’n verjaardag. Natuurlijk krijgt Pim later een fiets, ik stampwel wat in elkaar hoor maar hij moet nog wat jaartjes geduld hebben.

We moesten via Soebang en Kalidjati omrijden. We waren half verzopen, het regende niet, het water viel gewoon uit de lucht alsof er een tank werd leeggegooid. Terwijl de baboe nog zo haar best had gedaan op mijn kakibroek. Hier en daar stond de weg gewoon blank en hadden we het gevoel alsof we in een boot zaten. Het water kwam boven de voorruiten uit, stel je daar nog eens een kuil aan kuil weg en knetterende donderslagen bij voor. In Poerwakarte nog van het kastje naar de muur voordat we onderdak vonden. Het was behelpen maar dat kunnen we. Nog naar de bios gegaan, het was er lekker warm zodat mijn broek mooi kon drogen. Om 6.00 uur op, wassen, scheren, modder van de broek rossen, geen succes, een hap eten en naar de garnizoenscantine waar het examen werd afgenomen. Volgens mijn lijstje moesten we er om 7.00 uur zijn.

Alles zat nog potdicht. Tegen 8.00 uur kwam er een luitenant. Toen bleek dat de cantine eerst nog als een klaslokaal moest worden omgezet. Het smoor in natuurlijk. Eindelijk kwam er een kleine wagen met kleine en grote schoolbanken. Vermakelijk, enkele dikbuiken pasten er niet in en moesten een maatbank hebben. Eindelijk kon de pret na het openingswoord van een kapitein, een echte kale schoolmeesterskop met een uilenbril, beginnen.

Eerst vertelde meester nog dat we niet mochten afkijken, niet praten en roken, vinger opsteken bij een nodige boodschap. Eerst een uur Nederlandse taal, dat ging wel behalve het opstellen van een brief aan een uitgever, die heb ik verprutst. Vijf minuten pauze en toen een uur rekenen, op enkele sommen na niet moeilijk, zeg maar een zes.

Kwartiertje pauze met koffie en koek. Toen het laatste bedrijf, een uur lang kennis van eigen land, waar ik heel weinig van terecht bracht. Van rivieren en kanalen kreeg ik een punthoofd, het benauwde zweet brak me uit. Gelukkig was het toen klaar.

Kanne eerst een dikke tút!!! Na het examen onze spullen opgehaald en bij een Chinees lekker bami met spiegelei voor f 2,50 de man gegeten. Nog even gewinkeld maar ik kon niks voor Pim vinden, dus iets maken. Met een pakje goede sigaretten weer naar huis. Een heel verschil, prachtig weer. Het was al met al toch aardig, makkelijk zo wanneer je zelf over een wagen beschikt.

De uitslag van het examen kan wel een paar maandjes duren. Als ik mijn eigen werk beoordeel geef ik me 50% kans. Als ik het haal is het net met de hakken over de sloot. Vervelend dat wachten, had liever meteen de kogel door de kerk gehad. Soedah.

Ongerust, zesentwintig brieven in een week

Ik weet bijna niet meer wat ik moet schrijven. Je kreeg zesentwintig brieven van mij in bijna een week, je maakte je ongerust. Ik begrijp het lieveling, toch was er niks hoor. Ja ik heb je veel geschreven, ik geloof dat het nu weer over is. Hindert niet hè snoes? Ik denk dat ik even uit de gewone sleur was en ik moest met jou praten. Maak je niet bezorgd famke, ik was razend onwennig en nu nog. Maar als ik je schrijf dat ik gelukkig ben, dat alles goed is en ik goede moed heb dan is dat zo meiske.

Weer een fijne brief! Je had het moeilijk gehad met je moeder maar gelukkig trok het weer bij. Wat moet je wat meemaken, hou je het nog wat vol?

Even alles van je krachten gevergd

Ik begrijp hoe groot jouw angst om je moeder was, hoe moeilijk, het roepen om je vader. Dappere schat, je hebt goed voor je moeder gezorgd. Wat was er eigenlijk met je moeder Nan? IJlde ze door de koorts of was het alleen haar hoofd?

Je schreef niet veel over jezelf maar ik weet alles!! Het had even alles van je krachten gevergd, je was op, moe, nergens meer lust in, je zou je verstand verliezen, dood willen zijn, er komen toch geen andere tijden.

Maar onze kinderen zijn er nog, die memmi niet met rust laten en haar opeisen. De hele dag fijn spelen om ‘s avonds met roze wangen door memmi met zachte koeskes en dank aan god in hun bedjes gelegd te worden. Gelukkig kwamen er ook brieven, juist toen je ze hard nodig had. Dat alles heeft je weer geholpen. God heeft je weer geholpen al voel je dat zelf dan niet.

Janke hoe is het met je gezondheid?  Zorg goed voor jezelf lieveling.

Nannie ik vraag vaak het onmogelijke van je, maar toch volhouden vrouwke, om jezelf, onze kinderen en om mij. Nu moet je Pim en Uk even koesen. Zullen jullie lieve schatten memmi helpen? Zal Pim ’s avonds in bed niet meer om mem roepen en zo Zuske wakker maken? Als ik straks thuis ben mag dat ook niet meer hoor, denk eraan jongen, stil zijn en snel gaan slapen!

Naast ouders ook kameraden

Ja het is oppassen Nan met het antwoorden op de vragen van onze hummels maar ik weet dat mem ze niet met een kluitje in het riet stuurt. Je hebt er wel moeite mee schat, het is wel eens gemakkelijk om je ervan af te maken zoals zoveel ouders doen. Jij maakt je bezorgd om je antwoorden en dan is het altijd goed. Ik schrijf het niet duidelijk maar je snapt het wel Jank. Als kinderen zover komen dat ze niet met al hun problemen bij hun ouders komen is dat een teken dat ze hun ouders niet meer vertrouwen. We zullen dan ook proberen mem om naast ouders ook kameraden (wat een raar woord, doet me aan Hitler denken) voor hen te zijn en begrip tonen voor hun kinderproblemen en later jonge mensenproblemen. Natuurlijk is dat moeilijk en zullen we nog veel te kort schieten maar het zal heerlijk zijn te weten dat ze heit en mem nodig hebben niet alleen als heit en mem.

Je ging door regen en wind foto’s halen omdat er foto’s van mij bij waren. Dat zegt mij zooovéééél!

De foto’s zijn mooi geworden. Heb de foto’s van het nachtschieten niet ontvangen. De fotograaf heeft ze toch niet als mislukt aangezien? Er staat niks anders op dan vage kanonnen met de vlammen van het afschieten.

Weer werk als opper

Het wordt vanavond niks meer met schijven, B. is naar Bukanagara gegaan en ik heb zijn werk als opper hier overgenomen. Ben een hele tijd bezig geweest wegwijs uit de paperassen te worden.

Meteen aan de slag met dienstklussen. Een brandkast wegbrengen naar Bukanagara, de totale sterkte van 41-RVA bepalen, wij zelf en het inlands personeel uitknobbelen en een wachtlijst maken. Het moet weer even wennen maar het bevalt goed en ik heb wat te doen.

Moest appèl houden maar de jongens waren nog aan het sporten, laat ze maar. Een patrouille voor morgen samengesteld, ik moest 15 man leveren maar ik heb er maar 12. Of ik moet jongens aanwijzen die al twee dagen achter elkaar lopen. Zelf ga ik niet mee, ik heb morgenavond wacht. Ik heb wel weer puf hoor. Ik zal in ieder geval proberen dat het zaakje zonder opper net zo goed draait.

Toch weet je weer wat van me, je weet dat ik je zooooo liefheb. Morgen verder. Ik bid voor jou Jank, houd goede moed.

Daar ben ik weer. De laatste van de maand, alweer een maandje. Wat schieten we ermee op? Ja nog zo weinig maar toch 31 dagen dichter bij huis. Dat is mijzelf en jou een beetje verlakken snoes maar ik wil het van die kant zien anders bolwerk ik het niet.

Moest vanochtend naar Poerwakarta om mijn gebitstuk te passen, wat een rotgevoel. Nu moet het klaar gemaakt worden en kan ik het volgende week in Soebang halen. Ben benieuwd. Als het niet bevalt wil ik toch nog proberen een heel nieuw gebit van dienst te krijgen maar dan pas in Nederland.

Ik ben gelukkig weer wat rustiger en niet meer zo ongedurig. Misschien ook doordat het examen achter de rug is. Ik ga nu lekker slapen. Morgen er vroeg uit om appèl te houden. Lieveling ik heb je niet veel geschreven maar je weet dat alles goed is. Een innige en gelukkige omhelzing fan dyn Kai. Nacht lievelingen, Nan, Pim en Uk. Lieve vrouwke, zal ik het je even zeggen. Ja schattebout alles komt weer terug. Ik heb je zo zielslief Nanki.