Gedichten

Sinds lange tijd schrijf ik gedichten. In Keerkring of rondwaren in tijd zijn een aantal gepubliceerd. Er is nog geen eigen dichtbundel, hoewel de 'stapel' inmiddels hoog is.

Sinds 2014 ben ik lid van de dichtgroep Gorumse dichters, deze groep viert in 2024 haar 10 jarig jubileum. De groep komt tweemaandelijks met eigen werk rond een thema bijeen. De gedichten worden besproken en voorzien van feedback.

2 Oktober 2024 is de jubileumbundel van de Gorcumse dichters gepresenteerd tijdens de prijsuitreiking van de Gorcumse literatuurprijs. De dichters selecteerden voor de bundel ieder hun vijf favoriete gedichten van de afgelopen 10 jaar.

Kijk, Gorcumse dichters 10 jaar is met de illustraties van de Gorcums beeldend kunstenaar Anja Kok een waar kunstwerkje. Een kleinood.

Een mooi cadeau voor € 15,00. Verkrijgbaar in de Gorcumse boekhandels, of te bestellen via de Gorcumse literatuurprijs, of onder andere via mijn contactgegevens.

 

Lees meer bij Onlangs voorgelezen gedichten.

 

 

 

Onlangs voorgelezen gedichten

 

Herdenking 3 oktoberrazzia 1944 Gorinchem op 3 oktober 2024 in de Grote Kerk

 

 

 

 

hoeveel maal hoeveel rode rozen

 

jongens, mannen

zoons, broers, vaders

honderd maal op deuren gebonkt

opengebarsten levens

verzamelpunt

 

gedwongen transport

lijsten van verraad

werk en dodenkampen

doden stoeten en treinen

kuilen, grote diepe gaten

 

vanachter nog halfvolle borden

rouwen moeders, zusters, dochters

vrouwen en meisjes

met lege handen langs

randen van lege harten

 

duizend keer van straat geplukt

haat, verraad op lijsten

honderdduizend maal fataal

afgunst zo hard

schreeuwen sterren

 

diepe gaten in nachten

van eindeloos verslagen mensen

verlaten hoefslagen

in het zand

langzaam weggespoeld

 

Hilma Bruinsma

 

 

 

Presentatie dichtbundel Kijk, Gorcumse dichters 10 jaar op 2 oktober 2024 bij atletiekvereniging Typhoon

tijdens de jubileumprijsuitreiking van de Gorcumse literatuurprijs

 

 

Coen Willemsen, Jetty Sterk, Marieke van Leeuwen, Adrie Hogenhorst, Hilma Bruinsma, Ko van Vaardegem (niet op de foto)

 

 

 

Zinnen waarmee de dichters zich in de inleiding van de bundel voorstellen

gedachten resoneren, woorden pieken als wimpels door poorten: Hilma Bruinsma

als zanglijnen voor een lied om tussen de regels te luisteren: Adrie Hogenhorst

het is vreemd dat zij ontheemd zoeken naar heenkomen: Marieke van Leeuwen

hier huist het konijn dat zegt dat de bomen hol en met bont bekleed zijn dit jaar: Jetty Sterk

vertel me hoe het gaat zo zonder lijf: Ko van Vaardegem

kijk hoe je me een mens maakt: Coen Willemsen

 

vrij

 

zij verzamelt ruimte

ringt herinneringen

 

gedachten

resoneren

 

woorden pieken

als wimpels door poorten

 

haar handen veegt ze af

zweet plakt stof en aarde

 

haar knieën, krakend lijf

ze richt zich, tart wetten

 

nieuwe teugen

lacht parels en waterbellen

 

uitbundig

 

Hilma Bruinsma

 

 

 

Opening van de Salon voor deelnemers van Pictura op 28 september 2024 te Dordrecht

 

Van links naar rechts Hilma Bruinsma, Freddie den Besten, Boike Wieman, Maria Ros en Marieke van Leeuwen

 

tijd

 

het ene jaar vergaat in ommezien in het volgende

of een volgende traan rolt hoog achter de eerste

krult als vloedgolf en strekt languit

trekt alles wat meegeeft terug

 

losse einden strikken

tollen de aarde rond haar zon

tot de randen tijd raken waar eindigheid

voorbij alles reikt wat een enkel mens kan denken

 

of in zich weten dat elementen om haar kernen

draaien duizelingwekkend precies in cellen

leven tellen zolang het kan zolang

het duurt zolang een enkel mens

 

denkt en in zich weet

dat dit zo niet en dat niet

en dat nooit weer langer kan zonder omzien

de ene tijd in de andere eindeloos roerloos in herhaling

 

tot het wezenloos draaien stokt in een enkel woord

denken kantelt en stapelt in een eindeloze stroom

waar glimlachen in beklijven

tot een weten

 

en dan opnieuw

 

Hilma Bruinsma

 

 

Internationale vrouwendag in het Natuurcentrum Gorinchem, 8 maart 2024

 

Hilma Bruinsma - Internationale vrouwendag - foto van Robert Lagendijk

 

droom van licht

 

een kinderdroom van licht in alle kleuren

vonken ogen mensen raken elkaar

en de planten en dieren in hun geuren toonaarden

de aarde danst alles in haar rondes keer op keer altijd weer

ik raakte bezwaard en wist het niet

 

ik was bezwaard en wist niet van wat

was bezwaard en het was ik dacht dat het dan is

zoals het is ook ik kruip in het eindeloze slijk der aarde

ik zei het niet van de tranen

oceanen per drup

 

wat is de alfa welke kip is het welk ei

de omega wordt niet geleverd bij aanvang

er is geen ei of kip de mens doolt en doet zijn best

nu ik oud en weer klein ben droom ik

wat in de sterren staat geschreven zou dat waar zijn

 

of is het waar wat er in je genen is gegrift van wie

er aan je wieg staan is het je familie of zijn je vrienden

de weerslag van wie je bent en stel dat je ergens ontsnapt

je pad baant en opnieuw begint ben je vrij in je wezen

of gebonden in wat je bent of werd jij in het klein

 

zijn de mensen in het groot weer hetzelfde

staan zij in de sterren en zijn ze uit de zee gekropen en

nu in genen of familie en vrienden weergeslagen

of is de wereld als kleine bol in de megaruimte beschreven

straks verdwenen en zijn er dan nieuwe kleine en grote beren

 

ben jij in die dingen of ben ik er in alle kleine deeltjes opgebouwd

en vrij weer uiteengevallen zijn wij dan eindelijk een droom van licht

tonen wij alle kleuren water en aarde lucht en ruimte recht

in elkaars ogen en kiezen vrij zoals wij zijn om te dansen

met alles en de aarde in nieuwe rondes

 

Hilma Bruinsma

 

 

Tijdens de opening van ManiVesta op 24 juni 2023 verzorgde de dichtgroep Gorcumse dichters een openingsact. Zes dichters lazen ieder hun gedicht over het thema thuiskomen voor. Vervolgens was er een aaneenschakeling van enkele dichtregels uit ieders gedicht. Een op zich staand slot.

 

Thuis

langs omzwervingen in tijd

draait een dol kompas keerkringen

 

wentelt herinneringen, brieffragmenten

gedachten, indrukken, ruimte, inslag

 

vele velden, scheve oude toren, pier en rad

(*) einleas wetter yn de grutte wrâld

 

yn it wiide griene lân mei blommen

fugels en âlden yn de krume tiid

 

dyt yn fjilden

fan it libben roppe (*)

 

elementen raken

weerslag in mijn hart

 

verankerd

 

 

Hilma Bruinsma

Mei 2023

 

(*) eindeloos water in de grote wereld

 

in het weide groene land met bloemen

vogels en ouden in de kromme tijd

 

die in velden

van (over) het leven roepen (*)

 

 

 

Aftermovie Spoken in de Natuur maart 2022. Je ziet mij in het fragment ‘ik was bezwaard … eindeloze slijk der aarde’ gepubliceerd in het Hugo de Grootboek, te bestellen op de website van de Gorcumse literatuurprijs.

 

Een droom van licht in alle kleuren ogen

een kinderdroom van licht in alle kleuren

vonken ogen mensen raken elkaar

en de planten en dieren in hun geuren toonaarden

de aarde danst alles in haar rondes keer op keer altijd weer

ik raakte bezwaard en wist het niet

 

ik was bezwaard en wist niet van wat

was bezwaard en het was ik dacht dat het dan is

zoals het is ook ik kruip in het eindeloze slijk der aarde

ik zei het niet van de tranen

oceanen per drup

 

wat is de alfa welke kip is het welk ei

de omega wordt niet geleverd bij aanvang

er is geen ei of kip de mens doolt en doet zijn best

nu ik oud en weer klein ben droom ik

wat in de sterren staat geschreven zou dat waar zijn

 

of is het waar wat er in je genen is gegrift van wie

er aan je wieg staan is het je familie of zijn je vrienden

de weerslag van wie je bent en stel dat je ergens ontsnapt

je pad baant en opnieuw begint ben je vrij in je wezen

of gebonden in wat je bent of werd jij in het klein

 

zijn de mensen in het groot weer hetzelfde

staan zij in de sterren en zijn ze uit de zee gekropen en

nu in genen of familie en vrienden weergeslagen

of is de wereld als kleine bol in de megaruimte beschreven

straks verdwenen en zijn er dan nieuwe kleine en grote beren

 

ben jij in die dingen of ben ik er in alle kleine deeltjes opgebouwd

en vrij weer uiteengevallen zijn wij dan eindelijk een droom van licht

tonen wij alle kleuren water en aarde lucht en ruimte recht

in elkaars ogen en kiezen vrij zoals wij zijn om te dansen

met alles en de aarde in nieuwe rondes

 

Hilma Bruinsma, juni 2021

Op Bevrijdingspodium 2017 (van het Nederlandsdichterspodium) en tijdens PoëzieTourdeWaal 5 mei 2017 las ik mijn gedicht Taboe in het theemeubel voor.

 

Taboe in het Theemeubel

Taboe in het theemeubel

 

Duizenden maal duizend zinnen op minstens zoveel kantjes

dundoorschijnend vol klein geschreven schuinschrift

over alles wat je liefhad, alles wat je zag, al wat je dacht,

alles wat je wist, wat je bewoog, wat je liet en deed, je twijfels

alles wat je voelde, wat je vreesde en hoopte, alles waar je voor streed

van binnen en buiten, ver weg in de groene guerrilla van smaragd

 

Je leeft, komt na jaren thuis en al je zinnen, al je woorden,

alles wat je wilde wie je was raakt langzaam los en eindeloos verloren

in de dagen en jaren raak jij kwijt

dichtgeslagen met je brieven achter slot en grendel

muurvaste kantjes in het linker onderkastje verstopt donker

in je zelfgemaakte slagschip, het verlovingstheemeubel

 

Langs schuine ruwrauwe vlakken

van robuust volhardend zwijgen

hardhanden beladen randen van machteloze stilte

ongenaakbaar wreed bewaakte trage grenzen

kom ik na al mijn jaren in strakke lijnen aan

en vind je daar

 

Jij staat als grote trotse vogel

met je vleugels voorovergebogen

je ranke nek in je schouders gedrukt

sterke slagpennen stavast tot het verst uiteen

op je poten gespreid je snavel wijd gesperd

gepind monddood vast in de aarde

 

Dat ik je zo tref in mijn dromen

genadeloos breekbaar smal

jij mijn harde vader

overdekt met letters

groot onuitgesproken

zware letters drukken je zo neer

 

Jij roept lees ze en ik zie ze

pel ze een voor een van je af

spel ze uit in ragdunne bewoording

een voor een uit je brieven

vormen al je zinnen na al die jaren

een voor een al je dagen

 

Gestaag vlieg je eindelijk licht en statig op

slaat met grote sterke vleugels

warme golven tijd terug

 

wie je was, wat je wilde, al wat je lief was

lange slagen machtig gedragen

eindeloos vrij

 

Hilma Bruinsma

01-05-2017

Hilma met Levend vuur in een gedichtenreeks bij Music & Spoken Word middag bij Xinix 19-3-17
Foto Irene Damminga

Levend vuur

Levend vuur

Lichtsprank ontlokt, haar ogen zien mij

bewegen per woord mee

een verhaal tussen de regels

 

Zweem van vonken, het snelle doven

ik zie waar ik niet wil zijn, niet daar waar zij is

ik zie het, ik zie het in de zin dat het is zoals het is

 

Zij ziet mij raken en terugtrekken, momentum, voorbij

 

Ineens steigert zij, wie denk je wel te zijn

je hebt geen idee mijn leven lang

mijn leven lang zie ik dingen

 

Vroeger had ik het vuur in mij om te doen

wat ik dacht dat ik moest doen

ik zag zo vaak dat mijn vuur niet op kon tegen

haar stem zwakt af, tegen

 

Ik fluister snap je dan niet

laat je vuur smoren en je bent zo goed als dood

Hoe moederlief dun is alles en hoe breed de spiegel

 

Is dat alles? Zo heb ik mij jaren niet verweerd

in de schoot van bijna weerloos laten

mij verweesd. Aaaarchh!

 

Houd het vuur

 

In kolkende kleuren, werveling

waterblauw en weidegroene

ondergrond, borreling naar boven

 

flarden weven vurig en belijnen lucht

langs losse druppen teksttekens en

opspattend licht

 

Hilma Bruinsma, maart 2017

 

Samengesteld uit het verhaal Herfstweg, nieuwe woorden en regels en stukjes van fragmenten en gedichten uit Keerkring of rondwaren in tijd.

 

Poëzieroutes

Pop-up nachtpoëzie

Mijn gedicht Stadspoort, tijdpoort was tijdelijk te zien op de lichtkrant aan de Havendijk te Gorinchem. Het gedicht gaat over de Dalempoort te Gorinchem. Nachtpoëzie! Ik laat het op de website staan, leuk filmpje.

Gedichtenroute Werkendam

Het gedicht Angelots letterwaren is opgenomen in de Gedichtenroute Werkendam, een verrassende etalageroute in het hart van het dorp. Mijn gedicht hangt in de etalage van Angelot Boek en Kantoor, Hoogstraat 56

Gedichtenroute Werkendam

Enkele gedichten uit Keerkring

Het gedicht Open vizier schreef ik in 2004, naar aanleiding van de reacties en commotie rond de moord op Theo van Gogh. In 2007 las ik het gedicht voor bij de opening van de kunstmanifestatie Zuilen in de Bagger II, te Rotterdam op voorspraak van de kunstenares Ferial Keradpicheh. Het gedicht is, samen met persoonlijke symbolen van anderen, ingebouwd in haar beeldhouwwerk. Dit object, een symbolische toren van hoop en liefde, is gemaakt in het kader van de internationale kunstmanifestatie in Iran die in het voorjaar 2007 gehouden is. Het beeld staat sinds april 2007 in een park te Teheran.

Mijn inleiding op Open vizier is: mensen beklimmen hun zuilen, trekken hun benen in en tegenstellingen steken daardoor in de baggercultuur alom de kop op. Met de baggercultuur bedoel ik de menselijke gemeenschap. De menselijke gemeenschap slibt dicht als ieder teruggetrokken op zijn eigen zuil blijft, de drek druipt en hoopt zich op. Er is altijd wel iets wat als excuus dient om te blijven zitten, in jezelf of tussen jou en een ander of tussen groepen of tussen volkeren of. Of. Of je zet je schrap, je zet je benen zelf als zuilen in de stront en opent je vizier. Je verkent de tegenstellingen en ziet de overeenkomsten.

Open vizier krijgt in 2023 een heel nieuw 'gezicht' en wordt in het themaboek Tolerant - hoezo? van de Gorcumse literatuurprijs opgenomen.

 

Het gedicht Stilte tussen mensen heb ik voorgelezen op de landelijke gedichtendag 2007, te Vlaardingen, georganiseerd door de Stichting Landelijke Gedichtendag.

 

Tongerblom heb ik hier opgenomen omdat het destijds mijn enige Friese gedicht was, het is al oud en nog steeds actueel.

 

De gedichten Eeuwig en IJktijd (beide rond de eeuwwisseling) koos ik om niet echt duidelijke redenen maar vooral omdat ze te maken hebben met tijd en herkenning.

Dichtbundel?

Het maken van een dichtbundel is iets wat ik nog eens ga doen.

Interesse in een dichtbundel? Laat het mij weten.