Klaas

Batavia!! Myn Wiefke!!!

Nanneke, daar ben ik weer, even een krabbeltje en ik breng dit blaadje op de bus. Gisteravond wildwest stemming. Om 6.00 uur op, eten, laatste bullen pakken en laden van kisten, koffers en plunjezakken. We hadden vijf AAT-wagens (Aan- en Afvoertroepen) waar alles op moest, het ging maar we raakten afgeladen.

De kok deelde nog drie hardgekookte eieren per man rond. Het viel me mee dat ze elkaar niet gingen bekogelen. Met de C-batterij en de Staf reden we in een colonne van zo’n twintig wagens. Een vlotte reis naar hier. Mijn wagen kreeg een lekke band, wat gauw verholpen was.

Kazerne in de Berenlaan in Meester Cornelis, stadje op zich

We liggen op de Berenlaan in Meester Cornelis. Het ziet er goed uit, we liggen alleen als haringen in de ton. Het wachtkloppen valt geloof ik mee. Ik geloof dat we zo nu en dan een groep moeten leveren om dit kamp te bewaken, wat billijk is.

Het is een uitgebreid kazernecomplex, een stadje op zichzelf.

Nanneke, morgen verder. Voel je ook dat het toch waar wordt? Koes ús leave lytse skotten fan my.

We worden gesudderd als een stuk vlees, vreten als varkens uit een trog met vliegen op de koop toe

Twee heerlijke brieven van jou, fijn vlug. Ik zit bij een petroleumlampje buiten, het licht doet het niet en het halve gebouw zit in het donker. Enfin, zo gaat het ook en ik heb geen gezeur over – licht uit -.

Hier vlak achter stroomt een brede vuile kali, de lucht davert van het kikkergezang. Het stikt hier van de muskieten, ben vannacht bijna opgevreten, nou zo kan het wel weer, een beetje netjes Klaas.

Wat een klimaat hier, de warmte is bijna te snijden, we worden gesudderd als een stuk vlees. Had constant hoofdpijn, maar ben het nu gelukkig kwijt.

De ligging is goed maar daar is alles mee gezegd. Het eten is hopeloos, echt zoals H. het uitdrukt, vreten als varkens uit een trog met vliegen op de koop toe. Gelukkig krijgen we een eigen keuken.

In het kamp is niets te beleven, de grote, mooie cantine is ongezellig en er wordt alleen lauwe limo en dito bier geschonken.

‘Kruip hier maar in en red je maar’

Een vaste kampstaf is er geloof ik niet, er is in ieder geval heel weinig geregeld. ‘Kruip er maar in en red je maar’. Iedereen zocht z’n vermaak buiten het kamp in de stad. We wilden een film zien, maar dat lukte niet, alles was uitverkocht. We hebben hier en daar wat geplakt en biertjes gedronken, wel gezellig.

Met de tram, dat is ons vervoermiddel want eigen wagens hebben we bijna niet meer en daar rijden de heren officieren in.

Een geluk dat ik nog een paar boekjes treinkaartjes had die ik in de week van de treinbewaking gebruikte. We liggen nog een heel eind buiten de stad, 25 minuten met de tram. H. wilde lopen, denkt zeker dat we in Dokkum zitten.

Ik moest avond-appèl houden en wakker blijven tot 24.00 uur. Ik wilde nog schrijven maar alles was donker en ik had koppijn. Wat stom allemaal hè snoes.

Hoe dichter bij huis hoe stiller, stemming down, wat straks te doen?

Hoe dichter we bij huis komen hoe stiller de jongens worden, de stemming was gisteravond en vandaag down. Velen vragen zich af wat straks te doen. Ze verlangen allen even hard naar huis, maar zien er ook weer tegenop. Velen komen heel anders thuis dan hoe ze weggingen.

Zorgen om de toekomst, een algemeen iets, niets anders geleerd dan plopperen

Nanny, gaat het ons soms ook niet zo? Niet in die mate, ik heb een vak en kan aan de slag, wij hebben elkaar zo diep lief en hebben elkaar straks niets op te biechten. Toch zitten ook wij te piekeren hè meiske?

Jij schreef ‘zullen wij elkaar straks met onze brieven vergelijken, zal de werkelijkheid niet heel anders zijn dan wij ons voorstellen? Is onze toekomst ook niet vrij duister?’

Een dikke tút Jankefanke. Je laatste rokertje, heerlijk.

Ja ook wij hebben onze zorgen, misschien staan we eerst wat vreemd en onwennig tegenover elkaar, misschien hadden we sommige dingen anders verwacht en misschien vallen sommige dingen tegen. We kunnen nog niet verder kijken dan onze thuiskomst, als het maar eerst zover is, dan zien we wel verder, maar hoe?

We weten het niet en we maken er ons zorgen over. Dit is een algemeen iets Snoes. En hoeveel jongens staan er nog veel slechter voor. Ze hebben anders niks geleerd dan plopperen en maar héél weinigen worden zó opgevangen als ik.

Oe waar maken wij ons druk over? Doen al die kleine dingen iets af aan ons geluk? Zullen wij samen met onze liefde en met god de zorgen van later niet aankunnen?

Bang voor later, wat me ontbreekt is dat ik mijn vertrouwen in god stel

Gisteravond was ik bang, niet voor het thuiskomen, maar voor later. Nu is het weer over. Ik heb Alles. Ik heb jou, ús bern, twee goede handen. Ik ben omslachtig en onduidelijk en ik houd erover op. Een stevige knuffel van je moedige man.

Wat me ontbreekt is dat ik mijn vertrouwen in god stel, die ons drie bange jaren voor elkaar gespaard heeft. Ik ben daarin slap en lauw. Ik weet niet hoe ik anders moet worden.

Was met H. naar de kerk, een goede preek, maar ik had er niets aan, ik had mijn aandacht er niet bij en mijn hart bleef potdicht. Ik weet het wel maar ik heb er geen puf voor. Zou het straks beter gaan, zou het weer komen? Laten we samen bidden dat ik weer behoefte aan god mag krijgen.

Even een onderbreking. De anderen kwamen binnen en hadden het lampje nodig om onder de klamboe te kruipen. Zit nu weer heerlijk rustig alleen.

Gisteravond zijn we naar Capitol op het buitenterras geweest, dezelfde dure tent waar ik in m’n vuile pakkie zat te lunchen, blog 106 onder kopje Helemaal verkeerd met de tram tot aan de andere kant van Batavia.
Ik zag twee aanstaande moeders, wat kreeg ik een verlangen. Zouden wij dat heerlijke rijke wonderlijke nog eens helemaal samen mogen beleven? Ik moest het je even vertellen. Nu ga ik slapen.

Ploppers wennen snel aan de gekste dingen, lijfspreuk Doe wijs en wordt gek

Alweer een brief gehad, je was gelukkig en vol goede moed, dan is Alles goed voor mij en jij maakt mij gelukkig. Beetje te tè? Nee hoor, het is zo.

Was een goede dag.

Samen met B. en een Wachtmeester van de Staf in een eigen wagen de stad in. We hebben inkopen gedaan. Nee hoor, ik vertel je niet wat, geef me maar vast een zoen. Ik hoorde dat we ons salaris van november hier ook nog beuren. Ik kan het gebruiken want ik was na vanochtend bijna blut. Ik denk wel aan mezelf schat, ik heb niets nodig, maar ik heb een stel manchetknopen en een dasspeld van Djogjazilver gekocht.

We gingen koffiedrinken bij een burgerkennis van de Wachtmeester van de Staf. Het was gezellig, er stapte ook zo’n kleine dreumes rond als ús Zus. We zijn een avondje uitgenodigd. Het deed me goed weer eens in een andere omgeving te zijn. Het was een vriendelijke vrouw die begrip had voor het militaire leven. Meestal is de afstand, het verschil burger-militair hinderlijk.

Het begint hier al te wennen, ploppers wennen snel aan de gekste dingen, niets is ons te dol. Sommigen voeren de lijfspreuk Doe wijs en wordt gek.

Verder met je brieven. Omke kwam je halen omdat Beppe zo onwennig was. Voel je dat je nu heel anders tegenover je moeder staat Nan? Je had een fijne dag die vlug om was. Dat je niet bij mijn ouders langsging hindert me niet. Ik geloof ook niet dat we daar veel verschil van mening over hebben straks.

Jammer dat het buurmeisje weggaat want jullie konden best opschieten samen.

Aardig dat Ds. van den Berg nog even bij je kwam kijken, hij was echt bezorgd over jou.

Onze hummels vermaken zich prachtig mem, hun wereldje wordt steeds groter.

Beppe Geertje heeft veel Beppesizzer (kleinkinderen), aardig dat ze voor allemaal wat meenam. Het leukste vond ik de koek voor ‘dat bern’ (dat kind), zie blog 107 onder kopje Laat ik je wat over onze kinderen vertellen.

Doe je warme wollen sokken aan? Zie je dat je op moet passen voor koude voeten? Je moest midden in de nacht braken, gelukkig was je de volgende dag weer fit.

Straks warm ik je handen en voeten weer heerlijk op. Jezelf niet voorbijvliegen hoor, ik weet hoe dat gaat, het moet en zal af hè?

Wachtmeester, jij gaat drie dagen met acht man treinen bewaken. Je fikst het wel hè?

Een lange onderbreking gehad. De klusjes beginnen weer. Ik moet met acht man drie dagen militaire goederen bewaken. Zopas instructies gehaald op het Basis Camp. Vanmiddag gaan we weg op het traject Batavia – Tsjikampeh – Poerwakarta – Bandoeng- v.v. We blijven een dag over in Bandoeng en dan met de militaire trein weer terug.

Ik ben blij dat ik het eerst de klos ben, hopelijk ook meteen voor het laatst.  Ik heb wapens opgehaald en uitgedeeld. Om 15.00 uur moest ik in Priok zijn. Daar ga je weer, tot de laatste dag dienst. Vooruit met de geit, we laten ons niet kisten.

Ik ga mijn spullen pakken en controleren of de wapens schietklaar zijn, ze zaten onder een dikke laag vet.

Morgen schrijf ik vanuit Bandoeng. Blij toe dat ik er even tussenuit knijp, dat gehang hier begint me te vervelen. Een innige stevige omhelzing en een dikke tút fan dyn moedig Kai. Pim en Ukkepuk ek in dikke tút.

Alles fan dyn jonk.

Het is middernacht en ik wil op een wat vreemde plaats even met jou praten. Ik zit op een goederentrein van ongeveer 80 wagens, een lengte van hier tot ginder. Ik bewaak onder andere twaalf militaire wagens. Ik heb er een uitgezocht die precies onder een grote schijnwerper staat. Ik zit op de bumper en de motorkap is mijn schrijfblad. We staan buiten Batavia op een goederenstation, over een paar uur zullen wij wel vertrekken.

Het was me een dag hoor. Vanmiddag met de acht man naar Priok. Eerst een ploeg van vier man op een andere trein gezet en toen via kastje en de muur naar mijn trein.

Volgens mijn instructies zouden wij om 3.30 uur naar hier vertrekken, maar het werd 8.00 uur. We hebben stomweg zitten wachten en al die tijd tegen de dikke pijp van De Oranje aan zitten kijken. Wat een prachtige schuit, maar nog niet voor ons.

Even kankeren. Wachtmeester, jij gaat drie dagen met acht man treinen bewaken. Daar en daar haal je je instructies maar. Je fikst het wel hè?
Daar ga je weer, eindelijk na drie jaar denk je dat het gebeurd is en dat je naar Batavia gaat en van daar naar huis. Nog even dit klusje opknappen wachtmeester en kijk je uit, jij bent de verantwoordelijke man, niet de heren Officieren die op hun kont blijven zitten, zich laveloos zuipen en met eigen wagen door de stad toeren.

Met je kloten op een trein

Jij pakt wat spullen bij elkaar, doet ze in je plunjezak en zit met je kloten op een trein. Geen personenwagen ter beschikking, dus dan maar tussen de half afgewerkte spiksplinter nieuwe legertrucs zonder banken.

Ga maar op het spatbord zitten en houd je goed vast want anders donder je met dat eeuwige rangeren er nog af, de wagens botsen en botsen tegen elkaar op van je welste.

We zijn vuil en vies van al het vet waar de mobielen mee ingesmeerd zijn, verhip daar rijden we weer, wat een smak, 15 m verder. Ik zit nog onder dezelfde lamp maar op een andere wagen. Ik heb er twaalf van op rij.

Het werd 11.00 uur voordat wij hier waren terwijl we er om 5.00 uur hadden moeten zijn.

Zo is het en wij laten ons niet kisten, ondanks al die rottigheid is de stemming best

We kregen zo langzamerhand wel trek en dorst. B. zou ons op dat tijdstip ons eten en drinken brengen. Op papier klopt alles. Enfin, we hebben het gekregen, een sneetje brood met niks, een met hagelslag, uitgedroogd en koude thee zonder suiker. Daar moeten we het tot de volgende middag tot 14.00 – 15.00 uur mee doen.

Ik schrok me rot, het daverende geluid van het straktrekken van de koppelingen kwam weer aanratelen. Ik hield me al vast, maar de trein vlak naast me vertrok.

Zo gaat het al vanaf 20.00 uur en het gaat door tot 3.30 uur.

En toch ondanks al die rottigheid is de stemming best. Ik sta er versteld van dat de jongetjes niet harder vloeken. De meesten liggen wat te dommelen en verjagen muskieten.

Het regent niet en het is niet koud. Zelf ben ik in een goede stemming, dit is geen pestbui, maar zo is het en wij laten ons niet kisten. Maar het moet ook niet nog een keer gebeuren.

Ik heb je laatste brieven meegenomen en onder de lamp gelezen, wat zijn ze kostelijk, wat ben jij lief voor mij.

Van Poerwakarta tot Bandoeng een pracht traject wat natuurschoon betreft

Zit weer in de trein en sta in Bandoeng te wachten. Heb nu achttien van dezelfde wagens te bewaken, maar nu zijn ze afgewerkt, compleet met laadbak en dekzeil en kussens op de zittingen. We gaan erop vooruit hè Nan?

Ik heb mijn veldbed uitgeklapt en achter me in de wagen staan. Het wordt weer een vervelende reis tot ongeveer 20.00 uur. Ik ga in de tussentijd een lekker tukkie doen.

Even van voren af aan. Waar was ik. Oh ja, we stonden in Batavia. We vertrokken 5.30 uur en hadden een goede reis. Alleen oervervelend door het lange wachten overal.

Heb vanaf Batavia tot Tjikampeh heerlijk gemaft op mijn veldbed in een goederenwagon. Zo’n blikken kast rammelt ontzettend maar het is een eentonig geluid en goede slaapmuziek. Ik was de hele nacht opgebleven om overzicht te houden over alle wagons die op mijn briefje stonden.

We werden de hele nacht van het ene naar het andere spoor gesleept. Van Poerwakarta tot Bandoeng een pracht traject wat natuurschoon betreft. De spoorlijn slingert tussen de bergen door over enorm diepe ravijnen, ik heb nog nooit zulke spoorbruggen gezien. De langste was 200 m lang en 80 m boven de kali. Stel je voor dat je met trein en al in zo’n gat kiepert. Geen kans hoor, de bruggen worden goed bewaakt.

We kwamen door een lange spoortunnel waar je bijna stikt van de rook en de hitte van de beide locomotieven die op volle kracht door stoken en stomen. De tunnel is zo smal, de trein past er precies in. Als we teruggaan sluiten ze misschien de stoom af omdat we dan dalen.

26 uur met droog brood en zonder drinken, geen marsorder geen plaats, vreten als wolven

We waren gister om 16.00 uur in Bandoeng, dus 26 uur op de trein gezeten met uitgedroogd brood en zonder drinken.

Toen we op het Subkader [?? slecht te lezen] kwamen, waar wij moesten overnachten, werden we niet opgenomen omdat we geen marsorder hadden.

Ik ben naar de M.P. gegaan en een order gevraagd om ons op te nemen. Onderweg op een station al doorgegeven dat we warm eten moesten hebben. Dat was in orde, we vraten als wolven. Heb meteen negen extra dekens gekregen. Mandiën met ijskoud water en Klaasje was weer fit.

Even een onderbreking, er werd me naar marsorders en vervoerbewijzen gevraagd. Die paparassen heb ik niet, nogal makkelijk. ’s Avonds de stad in voor een biertje en een film. Om 23.00 uur weer binnen, het was lekker fris en ik sliep als een os.

Om 5.30 uur eruit, afspoelen, eten, lunchpakketten voor de reis halen, de dekens inleveren, inpakken en naar de militaire werkplaatsen om deze trein over te nemen. Onze wacht begon om 7.00 uur en we zijn nu weer heen en weer aan het botsen.

Een goede dag voor jou, vanavond weer even verder hoop ik.

‘Konings koelies’

Daar zit ik weer op m’n eigen tampatje. Toen ik vanochtend met mijn ploeg terugkwam om 8.00 uur, lag er een brief van jou. Ik heb hem even bewaard en eerst heerlijk gemandied. Ik was met geen tang aan te pakken.

Ik vertel nog wel hoe het verder ging, een hopeloze organisatie, ‘konings koelies’. Ik voel me nu weer lekker schoon en een stuk opgeknapt, wel een beetje moe en gezond als een vis. Eerst myn famke even stevig koese.

Toen ik je brief had gelezen kwam de facteur met weer een brief van jou, raad eens hoe blij ik ermee was??!!!

Maar oh wat was je onwennig!! Kruip maar gauw even in mijn armen. Je voelt je helemaal niet jong, mar do bist toch myn famke die ik sa oegriselijk leaf ha!!

Iedereen die er zo voorstaat als wij heeft die inzinkingen, bijna allemaal hier. De ontzettend grote spanningen uiten zich in zuip- en knokpartijen. 

Denk niet dat jij alleen zó bent. Iedereen die er zo voorstaat als wij heeft die inzinkingen, – zó ver weg, ik kan niet meer, er komt nooit een eind aan -. Ikzelf heb het ook pop, bijna allemaal hier.

Hoe dichter we bij elkaar komen hoe erger het wordt. We hebben het idee dat we toch nog lang niet naar huis gaan, we zitten te piekeren, we kunnen niets van elkaar verdragen. De ontzettend grote spanningen uiten zich in zuip- en knokpartijen. 

Straks aan boord wordt het niet beter. Hoe dichter wij bij huis komen hoe stiller we worden. Nog kan niemand zich realiseren dat wij naar huis gaan, bijna thuis zijn. We zijn op van de spanning en suf van het denken. Bij de meesten geeft het stille wachten onverschilligheid. Degenen die niet tijdelijk berusten komen tot uitbarstingen, de ene dag dolblij, de andere hopeloos down.

Gewoon doorgaan en kalm blijven, vooral kalm

Meiske, wat we kunnen doen is gewoon doorgaan en kalm blijven, vooral kalm pop. Jij bent niet zó Nan, alleen maar tijdelijk door het nog niet te begrijpen hééérlijke vooruitzicht. De kruik gaat zolang te water tot ze barst. Hou het Kanneke nog even drijvende schat, dan mag het knappen in mijn armen!!!!

Bid om rustige kracht lieveling, ik doe het ook.

Wij beginnen samen opnieuw, desnoods met geen stuiver op zak

Dat dan ook alles komt op je afkomt, kinderen om te schieten, treinbewaking die je vervloekt, druk bezoek wat je irriteert, barst met de hele rotzooi. Dat je zoveel geld verdonderd had, snoes geef me de hand, ik moet ook even biechten. Ik heb fl 100,- van H. geleend.

Dat je het mij vertelt vind ik fijn, maar niet zo hoor. Je hebt spullen gekocht die we nodig hebben. Ik heb altijd gezegd koop zo veel mogelijk en koop goed. Ik wil er van jou nooit meer een woord over horen lieveling, zodra je er over begint zoen ik je mond dicht.

Ik begrijp best dat het je dwars zit, bij mij soms ook, van mijn eigen uitgaven dan. Had ik niet beter de helft kunnen bewaren om er straks in Nederlands geld voor terug te krijgen? Néé!!!! We zullen elkaar vurig omhelzen en zoenen om wat wij voor elkaar en voor ons gekocht hebben en de getallen vergeten.

Wij beginnen samen opnieuw, desnoods met geen stuiver op zak, maar zo gelukkig en blij!!! Jankefanke, it komt bêst klear!!!

Belangrijk punt waar je steeds mee zit en waar ik met al mijn pennen bijna niks tegen kan doen, ’ik bin gjin goede mem!!’

Je mag je geen zorgen meer maken. Dan nog een belangrijk punt waar je steeds mee zit en waar ik met al mijn pennen bijna niks tegen kan doen ’ik bin gjin goede mem!!’

Wat heb je mij weer fijn het bewijs geleverd dat je het wel bent. Schat, als jij ’s avonds even naar de Nauta’s gaat, een brief voor mij gaat posten of een eindje gaat wandelen en onze kinderen alleen laat hindert niets. Je weet zelf dat onze hummels rustig slapen, dat de buurjongen regelmatig gaat kijken, dat er niets kan gebeuren. Dat het je dwars zit bewijst juist dat je een heerlijke zorgzame moeder bent.

Je hebt een fout gemaakt door Pim wijs te maken dat je niet weggeweest was. Vertel het hem gerust wanneer je ’s avonds even weggaat. Als Pim dan vraagt wie er dan op hen moet passen zeg je niemand, dat is voor die korte tijd niet nodig. De here past op en Pim past op Uk. Geef hem maar een beetje verantwoording en vertrouwen, hij zal dat fijn vinden en lekker gaan slapen of rustig wachten tot mem terugkomt. Laat het hen weten en ik geloof vast dat ze, als ze wakker worden, rustig blijven. Neem maar eens een proef dan merk je vanzelf hoe ze erop reageren. Zou jij niet goed voor onze schatten zijn? Ik weet wel beter!

Heb mijn brieven aan jou in Bandoeng gepost.

We waren nog niet van de klus af, blijf op je post de trein bewaken

Na een oervervelende reis kwamen we eindelijk om 19.00 uur in Batavia aan. We dachten dat we ervan af waren en bij aankomst een aflossingsploeg te vinden. Maar niets van dat alles. Sterker nog, we hebben zitten wachten tot 21.00 uur.

Intussen gebeld naar verschillende instanties, maar ik kreeg geen verbinding. Een Korporaal naar ons kamp gestuurd om eten te halen óf een aflossingsploeg. De korporaal bleef twee uur weg.

Ik heb de wacht aan een Soldaat overgedragen en ben zelf per betjak erop uitgegaan. Toen ik hier in het kamp kwam bleek dat de Korporaal en een Luit met eten naar de trein was gegaan. Ik weer terug.

Blijf op je post de trein bewaken, morgenochtend door naar Priok, daar de trein overdragen en zie maar hoe je weer in het kamp terugkomt.

Eerst even een tút.

Ik heb van mijn rapport een behoorlijk kankerbriefje gemaakt, na afloop blijkt dat het me goed gedaan heeft

Vannacht om de beurt een wacht geklopt bij de trein. Vanochtend om 5.00 uur naar Priok vertrokken. Dat was weer 24 uur achterelkaar, we zijn niet uit de kleren geweest, geen warm eten gehad, en geen gelegenheid om te mandiën.

Weer wachten op de overdracht. Na een uur heb ik het C.M.V. (Coördinatie Militair Vervoer) gebeld met dat ik nu eindelijk toch weleens van de trein af wilde. We werden toen vrij vlot afgelost en naar ons kamp gebracht.

Al met al is de eerste week hier vlug voorbijgegaan.

Ik heb van mijn rapport een behoorlijk kankerbriefje gemaakt.

Toch ben ik veel rustiger dan in de afgelopen laatste weken, het komt omdat ik de laatste dagen iets te doen had, al was het nog zo rottig. Na afloop blijkt dat het me goed gedaan heeft.

Zal ik mij weer in de dorpse bekrompenheid aan kunnen passen?

Je hele lange brief van vier kantjes, onwennig maar toch gelukkig. Onze kinderen wennen sneller aan Ternaard dan jij. Dat aangapen gaat vast weer voorbij, typisch dorps, – wie is dat? –

Zal ik mij weer in de dorpse bekrompenheid aan kunnen passen? Ik geloof wel dat Ternaard vlotter is dan Raard. Ik heb me er nooit iets van aangetrokken, maar toch moeten we met het dorpse leven rekening houden hè Jank. Het zal wel wat meevallen denk je ook niet?

Altijd zal jouw hart het winnen, waarom deed mijn man zo, is dat liefde?

Ik weet dat je ondanks je twijfels aan mij toch altijd heel zeker wist hoe diep lief ik je heb. Had je die zekerheid niet steeds in je liefhebbende hart gevoeld dan had je het niet zo moedig vol gehouden als nu. Je zult het misschien nooit goed kunnen rijmen, – waarom deed mijn man zo, is dat liefde?-

Maar altijd zal jouw hart het winnen en na iedere uitbarsting zal je weer diep gelukkig in mijn armen koesen.

Trije dikke túten

Trije dikke túten fan Wim en Zuske, fijn jonge, foar jimme ek trije dikke túten fan heit. Heit soe mei de winter thúskomme en doet mem jimme de warme truien oan die tochten jimme dat it winter wie. Wist wol wanneer at it Sinterklaas is? At de grutte boat op tiid nei hús vaart, komt heit mei Sinterklaas thús. Mar it kin ek wol in wike earder as letter wurde. Sa lang kinne jimme nog wol wachtsje hè bern?

(Drie dikke zoenen van Wim en Zuske, fijn jongen, voor jullie ook drie dikke zoenen van heit. Heit zou in de winter thuiskomen en toen mem jullie de warme truien aantrok dachten jullie dat het winter was. Weet je wel wanneer het Sinterklaas is? Wanneer de grote boot op tijd naar huis vaart, komt heit met Sinterklaas thuis. Maar het kan ook wel een week eerder of later zijn. Zo lang kunnen jullie nog wel wachten hè kinderen?)

Ik mag die mannelijke uitdrukkingen van jou wel, zo erg is het niet. Moet ik jou nog leren dat niet alles om Jessie draait, jij weet dat al heel lang schat, jij en ego kunnen niet samengaan. Zie blog 107 onder kopje Pech in Batavia met de tram.

Het hindert eigenlijk ook niet wanneer ze er allemaal zijn bij mijn thuiskomst

Het zou een fijne oplossing zijn, jij alleen met de schatten thuis en de volgende dag pas naar Raard. Het zou voor ons veel rustiger zijn en voor jou gemakkelijker. Krijg je het zo voor elkaar?

Och, het hindert eigenlijk ook niet wanneer ze er allemaal zijn bij mijn thuiskomst, iedereen is verlangend mij én ons geluk te zien. Iedereen zal wel voelen het niet te lang te kunnen maken. Wat denk jij ervan?

Hoe kan ik je nu aanraden om kalm te blijven, zolang ik het zelf niet ben?

Is alles goed met myn skotten? Je laatste brief is heerlijk, maar ook weer zo verlangend en onwennig. De ene dag kent de andere niet en toch kan ik het begrijpen.

Ik wil je zo graag helpen, maar ik kan het niet, ik ben zelf ook zo diep gelukkig en weer razend onwennig, onrustig vanbinnen, nergens puf in, alles is te zwaar en moeilijk.

Hoe kan ik je nu aanraden om kalm te blijven, zolang ik het zelf niet ben? Maak je geen zorgen over je wispelturigheid, zo ben je niet, het komt alleen door de hoogspanning.

Geef me een zoen famke. Wy matte it volhâlde, mar it is s’an toer Jank.

Nog even over dat geld, ik denk er niet anders over dan ik erover schrijf, geen zorgen meer over maken. Soedah snoes!!!

Het is 24.00 uur, ik moet even appèl houden. Zo, iedereen is binnen en ik heb ze allemaal in bed, wat een huishouding, plus minus 100 man.

(N)iets voor de hummels

De stad in geweest met B. We hebben nog wat inkopen gedaan, twee kg koffie, voor Pim en Zus een paar bamboe slangen. Straks zijn ze er nog bang voor.

Ik kan niets voor onze schatten vinden, heb alles afgezocht en er is anders niets dan rommel.

Er zit niets anders op dan een kleinigheid mee te nemen en thuis samen wat te kopen waar ze meer aan hebben. Voor jou nog een slacouvert van hoorn, gegrafeerd met Indische figuren, wel aardig.

We zijn met een stel jongens en drie burgers en hun vrouwen naar Priok geweest. Het was gezellig en een vrolijke boel. Heel wat beter dan de onderlinge partijtjes.

Was naar M.G. geweest. Of hij de J.v. Olbv haalt weet hij niet zeker. [Ik vermoed dat M.G. in het hospitaal is opgenomen, maar lees daar nergens over]. Hij tekent modellen van beesten voor me over. Hij knapt aardig op en koopt leer voor de beestjes voor Pim en Uk. Dus toch nog wat voor de hummels.

Ergens lekker gegeten, naar de film. Een alleszeggende zoen, zul je niet meer onwennig zijn?

(Lees over M.G. in blog 9 en blog 10)  en in het verhaal Reünie

Kisten in alle kleuren van de regenboog, alle kisten zijn dichtgetimmerd en krijgen een bandijzer

Vanmorgen zijn alle grote kisten dichtgetimmerd. Ik ben eerst nog even naar de keuken geweest en heb een groot blik pindakaas gehaald en ik kreeg nog een stuk margarine. Ik kon het nog net wegstoppen. Daarna mijn kist dichtgespijkerd. Alle kisten worden in een grote loods gestapeld. Een Chinees is nu bezig om een bandijzer eromheen te klemmen, dat gaat machinaal.

Zo’n 400 stuks, grote, kleine, mooie, lelijke, sterke en slappe. In alle kleuren van de regenboog beklad, met EM’s, 6-RVA’s, kanonnetjes, landschapjes en de gekste spreuken. Stel dat ieder fl 100,- heeft besteed aan inkopen dan is het al zo een waarde van fl 40.000.

Heb vanochtend nog een heel stel kisten geadresseerd. De meesten hadden Ruimbagage en Joh. V. Oldenbarnevelt er nog niet opstaan.

Past mijn kist straks wel in ons kleine huisje? Ik heb gehoord dat de kisten er een week langer over doen. Ik maak me alleen zorgen over de rijst, dat die niet muf wordt. De rest blijft wel goed.

De overige spullen moet ik als handbagage meenemen en dat wordt nog een hele sjouw.

Ik heb net als allemaal verboden waar

Morgen komt de douane geloof ik. Bij iedere kist horen drie douaneformulieren met opgave van de inhoud en de prijs zoveel mogelijk gespecificeerd. Als de heren fiscus de zaak niet vertrouwen worden er enkele kisten uitgepikt voor inspectie. Dan zal ik wel de pineut zijn want de mijne slaat alle records wat grootte en gewicht betreft. Dat komt door het bureautje dat van echt Djatihout is gemaakt.

Ik heb net als allemaal verboden waar. Onder andere een paar Indische slag- en steekwapens die niet uitgevoerd mogen worden. Afwachten maar Nan.

Grendelinspectie

We moeten allemaal een dag binnen blijven voor gezondheidsinspectie, grendelinspectie in soldatentermen.

Er zijn bij een ander onderdeel jongens die op het laatste nippertje nog een geslachtsziekte opliepen, die moeten achterblijven tot ze weer gezond zijn. De stommeriken, iedereen wordt genoeg gewaarschuwd, maar er vliegen er altijd nog een paar in.

Naar de dokter, hij hoefde alleen maar mijn puk [penis] te zien. Hij vroeg of ik ‘niets’ had gehad. Nee, goddank hè Nan. Ik geloof niet dat er knapen van onze batterij tussen zitten die iets opgelopen hebben.

Voordat we aan boord gaan zullen we nog wel een controle krijgen. De eindcontrole krijgen we bij de demobilisatie. Dat kan nu ook niet want na de laatste inspectie hier kan iemand nog wel iets ‘oplopen’ wat zich later openbaart. Na de demobilisatie hoeft niemand terug te komen met het smoesje ‘in dienst gekregen’.

We hebben onze zakboekjes, legitimatiekaart en bloedgroepkaart en pokkenbewijs voor controle ingeleverd. Vooral het laatste is heel belangrijk.

Verder horen we het wel, als die oude schuit nu maar opschiet.

De achterblijvers kunnen nog wel eens een moeilijke tijd krijgen

We krijgen hier geen kranten en horen geen radioberichten, niemand weet hoe het zich hier ontwikkelt. De achterblijvers kunnen nog wel eens een moeilijke tijd krijgen.

Nan wat ben ik blij dat wij eruit zijn. We kloppen hier en daar wachtjes, maar we zijn verlost van de grote verantwoordelijkheid van een eigen gebied.

Jij schreef ook al dat Nederland zich erg ongerust maakt.

Ben met B. en K. uit geweest. De film stond ons niet aan, we zaten gezellig in een openluchtrestaurant met een biertje en ijs. Ik keek tegen een verliefd stel aan en was onwennig. Nog even.

Batavia: overal zie je onze tronies van ploppers en van TNI, het kan nog leuk worden in zo’n vulkaan, veel jongens gaan in deze grote hoerentent naar de bliksem

Ik vind Batavia een rot stad, goor en heet. Een broeinest van onveiligheid en zwijnerij. Een heel verschil met Bandoeng. Ik zou nooit aan dit stadsleven kunnen wennen, dan nog liever op een afgelegen plantage in de rimboe. Geen wonder dat veel jongens in deze grote hoerentent naar de bliksem zijn gegaan.

Overal zie je onze tronies van ploppers en van TNI enz. Als de heren regeerders niet tot een overeenkomst komen kan het nog leuk worden in zo’n vulkaan. Enfin, dan sjouwt iedere militair z’n spuit weer mee.

Nu loopt iedereen ongewapend. We zijn dat niet gewend en velen hebben de neiging om zo’n sloeber tegen de grond te slaan.

Het is uitkijken, de Krijgsraad is streng. Mij niet gezien in achterbuurten en dergelijke waar volgens velen lol te beleven is.

Gevalletje M.P. Krijgsraad, achterblijven, nor? er zitten rare heethoofden tussen

I-6 heeft al een gevalletje gehad, ruzie in een of andere club. Een ‘zwarte’ trok een mes en hakte erop los met als resultaat half afgehakte vingers en de messentrekker doodgestampt. M.P. Krijgsraad, achterblijven, nor? Het is te hopen dat het zelfverdediging was.

Het zal een verlichting zijn wanneer we de kade zien verdwijnen. Voor mijzelf ben ik niet bezorgd, voorkomen is beter dan genezen dus blijf ik uit de buurt.

We zullen blij zijn wanneer dit stel goed en wel aan boord is, er zitten rare heethoofden tussen hoor. Het zou jammer zijn dat iemand op zo’n manier op het laatste moment, na drie jaar gevaren getrotseerd te hebben, nog een mes tussen zijn ribben krijgt of iets anders oploopt.

Vele buurten zijn voor militairen verboden maar er worden dagelijks knullen door de M.P. gesnapt.

Wanneer ik jou niet had gehad, wat was er dan van mij geworden?

Eerst eten. Niet veel bijzonders maar toch nog goed gegeten. Wat een gekanker over dat vreten.

Straks zitten wij met z’n vieren aan tafel. Wat zal dat hééérlijk zijn.

Weet je wat het moeilijkste wordt? Aan tafel bidden. Ik ben de laatste tijd alles kwijt, ik kan niet bidden. Toch komt het wel weer goed hè Jank?

We leven allemaal in een soort roes, de kentering na drie jaar zware dienst en nog niet thuis zijn. Ik heb heerlijk even liggen denken aan thuis, maar het is zo vaag allemaal. Kijk me even aan en geef me een zoen.

Wat heb je altijd heerlijk voor mij gezorgd. Als ik alleen maar mijn stapel brieven van jou zie vliegt er een diep, dankbaar gevoel door me heen. Wanneer ik jou niet had gehad, wat was er dan van mij geworden?

Hier geen nieuws. Het wordt vervelend, de dagen gaan traag voorbij

De douane is bezig met het controleren van de papieren, we zitten allemaal in spanning of er nog kisten opengemaakt worden. Hier geen nieuws. Het wordt vervelend, de dagen gaan traag voorbij.

Hoor dat de boot 30 oktober in Batavia wordt verwacht en dat de afvaart op 6 nov. is. Gek dat we geen zekerheid krijgen over de laatste dagen. Het wacht kloppen duurt tot 2 nov. Ik denk niet dat ik nog aan de beurt kom omdat ik drie dagen treinbewaking deed.

Veel jongens schrijven nu al niet meer, ik tel de dagen, nog 39

Veel jongens schrijven nu al niet meer. Ik zal proberen uit te vissen of we aan boord nog post krijgen. Zo niet dan schrijf ik je wel wanneer je voor het laatst brieven kunt posten. Ik denk wel dat wij onderweg nog kunnen posten. Wij kunnen niet zo best zonder Nanki.

Het is goed dat de radio en de kranten de vorderingen van de schepen doorgeven, anders kwamen veel kerels onverwacht thuis.

Ik geloof dat we deze week onze Nederlandse uniformen moeten halen. Ik moet nog een pasfoto voor mijn legitimatiebewijs. De oude is niet goed omdat daar mijn oude nummer op staat.

Wat we allemaal nog weer in orde moeten brengen, er komt heel wat bij kijken voordat je aan boord gaat.

Ik tel de dagen, nog 39.

De kisten gaan naar Priok. De AAT (Aan- en Afvoertroepen) is er al mee bezig.

Geldhandel?

Gister de stad weer in, naar de familie waar wij eerder ook waren. De ouders waren niet thuis, de kinderen wel. Het kleine meisje zat bij mij op schoot, wat ruikt zo’n kinderkopje heerlijk en wat een lief stemmetje. Ik genoot van de kleine.

De jongens van de bioscoop afgehaald en naar de benedenstad (oude stad) om nog even lekker te eten. Verdorie wat is het hier duur, een paar flessen bier en een goede maaltijd voor fl 10,-

Heb H. zijn fl 100,- weer terugbetaald en nu moet ik het met fl 60,- uitzingen. Ik wil straks geen Indische schuld met Nederlands geld afbetalen. Ik heb overwogen om fl 100,- van jou te lenen, om het hier voor fl 300,- te wisselen en weer fl 100,- naar jou te delegeren. Fl 200,- ‘verdiend’. Ik weet dat velen het zo doen, anders konden ze niet zoveel geld aan souvenirs en uitgaan besteden. Nu is het te laat en ik heb er geen spijt van. Ik ben te eerlijk hè?

Een vriend van de familie waar we waren vraagt of wij geld voor hem over willen maken naar Nederland. Hij is KLM-piloot en wil met zijn gezin terug naar Nederland en zo probeert hij zijn opgespaarde geld veilig te stellen.

Stel je voor zoveel geld thuis in zo korte tijd te besteden. Jij kent het leven hier maar velen zouden met hun oren klapperen.

Heb je nog een nieuwe jas gekocht? Je zag een mooie lap stof voor een pak voor mij voor fl 185.- en dan komt er nog maakloon bij? Nee hoor, we kopen samen een keurig pak, dat wordt mij te grijs hoor.

Respect voor onbewapende KL-militairen van de buitenposten met hun verweerde scherpe koppen

De Sultan van Djogja heeft de knuppel in het kippenhok gegooid, maar ik geloof wel dat de gemoederen voorlopig gerust zijn.

Oost-Java schijnt erg rumoerig te zijn. Hier in Batavia is het rustig. Wel wordt er veel gerampokt door kleine bendes, maar dat is altijd al zo geweest.

De geïnfiltreerde TNI houdt zich rustig, ze maken ook weinig kans met zoveel macht aan KL, KNIL en ML (Militaire Luchtmacht van het KNIL) in de stad.

Het Ploppervolk wordt wel steeds brutaler maar ze hebben nog steeds behoorlijk respekt voor ongewapende KL-militairen van de buitenposten . Velen hebben daar al eens eerder kennis mee gemaakt.

Je kent ze er zo uit schat, de buitenmensen met hun verweerde scherpe koppen en de Stafmensen, bleekjes, een beetje rood aangelopen door de zon, een heel ander gezicht, ze missen de vaak harde en scherpe trekken die wij hebben.

Wij merken het verschil al tussen Soebang, Regiment Staf en de batterijen.

Als het hier knokken wordt doen wij niet meer mee, toch niet eerder gerust dan dat we een heel eind op zee dobberen

Nee Nan, de demobilisatie gaat door, als het hier knokken wordt doen wij niet meer mee. Toch zijn wij niet eerder gerust dan dat we een heel eind op zee dobberen. Niets verbaast ons meer. We zullen verwonderd zijn wanneer we toch varen, na alles wat we meegemaakt hebben.

Ons huisje is te klein

Twee heerlijke brieven van jou, je hebt me zo gelukkig gemaakt. Wat ben jij een lieve, hééérlijke schat!! Ben jij net zo gelukkig als ik? Koes onze rakkers even, die jou plaagden maar toch zóó lief zijn!! Ik weet niet wat ik moet schrijven, net als jij heb ik je héél veel te vertellen maar we kunnen het niet, maar we voelen het wel goed.

Wat had je een drukke dag met al die kinderen. Bovendien hadden die rakkers je matten vuil gemaakt. Je ging ’s avonds nog aan het werk om te redden wat er te redden viel. Je wil het graag netjes houden vooral omdat ik gauw???

Jank, ons huisje is te klein en te ongerieflijk om lang in te blijven wonen. Ik voel best aan dat je er straks tegenop ziet.

Een eerste vereiste is dat we afzonderlijke slaapruimte hebben voor onze kinderen. Ze liggen te dichtbij en kunnen vaak niet slapen en jij zit er dan nog mee. Misschien kunnen Wim en Uk in het slaapkamertje en wij in de bedstee? Ik kan dat nu niet beoordelen.

Je zou het slaapkamertje als een echte kinderkamer in kunnen richten met twee ledikantjes. Als we dan de kinderen naar bed brengen kom je echt tot rust en hoeft niet steeds te denken dat je stil moet zijn. Bovendien kunnen onze hummels volop frisse lucht happen.

We weten niet hoelang we daar blijven, of we in Ternaard blijven, of ik ander werk vind, alles moeten we nog afwachten.

Ik ben geen hoogvlieger, maar als ik iets kan doen lieveling om een beter huis te krijgen, dan weet je het nog wel van toen in Wezep. [Klaas was betrokken bij de oprichting van het 6^e regiment veldartillerie (6-RVA), heeft met Janke en Wim daar vier maanden gewoond, voordat Klaas zich definitief als oorlogsvrijwilliger opgaf en naar Indië vertrok.]

Het hoeft geen villa te zijn, maar een huisje met een paar slaapkamertjes, een kamer voor netjes waar we ’s avonds en op zondag zitten en een gewone huiskamer met een keukentje.

Mijn thuis, ik vind er alles, jou en onze kinderen

Misschien valt ons huisje mij straks tegen, maar ik ben en blijf er zo blij mee omdat het mijn thuis is. Ik vind er alles, jou en onze kinderen. Blijven we langer dan we verwachten dan zijn er nog wel verbeteringen aan te brengen Nan, zodat jij het toch gerieflijker krijgt.

Jij laat mij straks alles zien en wees ervan verzekerd dat ik je dankbaar zal omhelzen en zoenen voor wat jij ervan gemaakt hebt.

Ik ben blij dat je geen zeil genomen hebt en denk je dat ik straks ga kijken of er ook vuile plekken op de matten zitten of dat de meubels beschadigd zijn?

Oe leave skot, wat zullen wij gelukkig in ons hutje zijn!!! Te optimistisch? Nee Nan, we zijn samen, helpen elkaar, alles waar je nu tegenop ziet is straks vast heel anders omdat je niet meer alleen staat.

Na de lange zware inspanning moet ontspanning komen

Wat verlang ik ernaar om je bezig te zien, hoe je alles doet, je behelpt, hoe je alles zorgzaam verzorgt. Je hebt Wim en Uk de hele dag thuis, fijn is dat, maar ook wel eens lastig.

Ik dacht zo Nan, als ik straks een paar weken thuis ben en onze kinderen aan mij zijn gewend, dat ze dan naar de bewaarschool gaan nog tijdens mijn verlof. Niet om ze ‘even kwijt te zijn’, maar om jou te verlichten en rust te geven. Eerst is het even onwennig, maar des te fijner wanneer ze weer thuiskomen.

Je krijgt het rustiger meiske en je hebt het hard nodig, niet omdat je het niet kunt zoals jij denkt, maar na de lange zware inspanning moet ontspanning komen.

We schuiven niet af maar beginnen samen aan een klein deel van onze zorg aan anderen over te laten. We hebben een paar uurtjes samen en hebben dat ook nodig, we helpen elkaar en vinden elkaar en als onze rakkers thuiskomen genieten we samen van onze kinderen. Wat denk je ervan meiske?

Ik wil geen programma opstellen van dit of dat of zo zullen we het doen. We blijven heerlijk thuis en gaan plotseling weg wanneer we er zin in hebben om dan vol verlangen weer naar onze kinderen terug te vliegen. Je bent niet meer alleen, je weet dat ik je help schat. Even een liefdevolle, gelukkige zoen.

Fijn dat het buurmeisje weer terug is. Jullie kunnen best opschieten en het geeft je veel afleiding. Dank voor de groeten en doe ze terug, ook voor de anderen.

Van 6 nov inschepen en 7 nov varen tot 8, 10 en 12 nov inschepen, afwachten

Is alles goed Nan? We zijn vanochtend naar een paar barakken verderop verhuisd. B. en ik delen een kamer en H. zit alleen in een hokje, we noemen hem nu de portier. Wel rustig zo.

Het huis is iets frisser geloof ik en we zitten iets verder van de stinkkali en de muskieten. Och het kan ook weinig schelen, nog een paar dagen en we gaan naar huis.

Weer een andere datum van vertrek. Vanochtend was het 6 nov inschepen en 7 nov varen. Het is ook al 8, 10 en 12 nov geweest. Afwachten maar hè Nan, het gaat toch door.

Eens samen met jou uitgaan

Was met een ploegje bier drinken bij Capitol. Toen we later naar de bios gingen waren onze plaatsen bezet en kregen we geld terug en zijn we doorgegaan met bier drinken. Wat een zuiplappen hè Nan? Het is wel goed voor de nieren, die worden lekker doorgespoeld in die hitte hier.

Wat verlangde ik ernaar zo eens met jou uit te gaan, zoals de burgers hier doen. Ergens fijn even plakken, ik bestel voor jou wat je het lekkerst vindt, dan een goede film of muziekavond, of alleen maar heerlijk dicht bij elkaar buiten zitten, dwaas hè snoes. Toch doen we het Nan.

Ik wil niet alleen leven om te werken, maar zo nu en dan even met jou genieten.

’s Avonds laat nog een paar burgers naar Priok gebracht. Ze waren met Onderofficieren van de Staf de stad in en die waren zo stom om hun wagen onbeheerd te laten staan. De M.P. nam de wagen mee, en vroegen ons of wij die burgers even weg wilden brengen.

Nu eerst mandiën, appèl houden, eten en weer op stap. Ik ben voorzichtig hoor en ik word ook niet dronken schattebout.

Wat zal ik blij zijn wanneer ik op de boot zit.

Goedemorgen. Gisteravond was het weer een gezellige club, maar allen netjes op tijd binnen, appèl gehouden om 24.00 uur en alle kinderen onder de klamboe.

Ik heb vandaag niets te doen en jij hebt je drukke zaterdag. Een goede dag en tot gauw, een koes voor Wim en Uk.

Dat stomme afwachten hier, daar kan ik niet tegen. Nog een week volhouden, duurt het nog langer dan wordt iedereen gek

Twee heerlijke brieven van jou, een zoen van je gelukkige, onwennige jonk.

Ik heb gister wel geschreven, maar het was een rot brief schat. Ik was razend en onwennig. Er was geen post, dan weet je het wel. Zulke brieven moet mijn schat niet krijgen. Ik doe het nu over. Dat stomme afwachten hier, daar kan ik niet tegen. Nog een week volhouden.

Gisteravond weer met de bierploeg de stad in, veel plezier. Een ‘lief’ stel schat, maar we blijven netjes en maken geen brokken. Het is een beetje uitleven na al die eenzaamheid van buiten.

Schrijf je door? Ik wel Nan

De J.v. Olbv liep gister liep binnen en is meteen naar Soerabaja doorgegaan. Er komt schot in maar toch zit het er nog niet in. Schrijf je door? Ik wel Nan, ik moet zo nu en dan even met je praten, ook wanneer er geen post van boord gaat. Daar is verder nog niets over bekend gemaakt.

Hier verder geen nieuws, ik weet verder niets meer, mijn kop loopt me soms om van de spanning.

Nu even rustig fijn dicht bij jou met je praten. Even een rokertje van jou, ik doe er eerst een zoen op.

Verder met je brieven. Mijn brieven maakten jou weer zo gelukkig, je vergat even al je zorgen, alles viel even weg en alles was even goed.

Daarna ben je weer alleen en komt alles op je af. Straks krijg je even geen brieven, maar daarna mijzelf Nanneke. Dan zijn we samen en delen de moeilijkheden, dan zijn al die zorgen veel lichter.

Je schrijft niet idioot en je hebt geen gekke problemen schat. Ik begrijp je heel goed. Je begint straks weer helemaal opnieuw zoals toen.

Later, als god geeft dat je weer een kindje mag dragen, zul je zeggen dat je het niet kunt. Maar als ik je dan alles laat zien wat je wel kunt, zul jij weer zo gelukkig blij zijn. Ik ben nuchter genoeg om te begrijpen dat straks bij ons niet alles louter geluk is, maar we hebben een diep innerlijk geluk en dat is sterker dan de dagelijkse zorgen.

Wat ben ik rijk en gelukkig met jou. Goede moed Nan.

Waren ze lief vandaag of zo vervelend dat jij er weer tegenop ziet? Koes ze even heel stevig van mij.

Ik ben weer wat tot rust gekomen na een dolle week van niks doen en uitgaan

Een ijsje gepikt en met de tram naar de kerk. Het deed me goed, ik ben weer wat tot rust gekomen na een dolle week van niks doen en uitgaan.

Ben naar de AMJV cantine gegaan en twee maaltijden gingen erin als zoete koek. Ik had razende honger en voel me nu weer goed.

Pas jij op mij dat ik wat regelmatiger eet? Rare man heb je, mag ik een zoen?

Het valt wel mee hoor, het eten hier staat mij vaak tegen, als ik die zwermen vliegen zie krijg ik niks door en ben ik al klaar. Dan straks jouw potje weer. Veel jongens wordt door thuis gevraagd wat ze graag willen eten. Jij niet hè, ik wil graag eten wat jij voor mij klaarmaakt.

Ook bij mij kent de ene dag de andere niet

Ben nu weer op honk, B. is er en verder is iedereen de stad in. Ben niet zo onwennig maar rustig gelukkig en verlangend. Morgen is het misschien weer anders, ook bij mij kent de ene dag de andere niet.

Ds. zei het vanochtend zo, ‘altijd valt het tegen, ons hele leven lang. Alleen Christus valt niet tegen en alleen door hem kan ons leven in moeite en verdriet rijk zijn’. Ik kan weer bidden en bid dat god jouw onrust weg wil nemen, dat je gelukkig bent met wat je hebt.

Je hoeft het me niet duidelijker te zeggen famke. Je bent nog nergens thuis, je voelt je soms gevangen, je bent gebonden aan onze skotten, aan je dagelijkse zorg. Je zou soms heel graag even vrij zij, even wegvliegen, weer even jong en onbezorgd zijn, even de zware last van het alleen dragen kwijt zijn, ik weet het.

Ik ben blij dat je zo bent en ik hoop dat ik je straks dat echte thuisgevoel kan geven. Je even laten wegvliegen, mee te nemen en je te laten voelen hoe jong je bent. Even je zorgen overnemen en dan weer onze rijkdom te zien en met nieuwe moed weer opnieuw beginnen.

Je blijft wel gebonden maar niet zoals nu, vrij gebonden aan mij en aan ons. Een beetje onduidelijk allemaal, maar je voelt wel wat ik bedoel.

Jij troost mij met ‘onze tijd komt ook mannie’.

Wat is het heerlijk om lief te hebben en te helpen.

Voorlopig heeft de algemene toestand hier geen nadelige gevolgen voor de demobilisatie. Toch zal het een geruststelling zijn aan boord te zitten. Wij zijn al zo vaak teleurgesteld. De demobilisatie gaat in versneld tempo door. Dat heeft te maken met de overeenkomsten van de RTC (Ronde Tafel Conferentie).

Hoe het hier over een half jaar is?

Janke

Toch nadert onze tijd hè? En wil je wel geloven dat ik het niet geloof?

Ik kreeg vandaag drie brieven van jou. Heerlijk is dat om te lezen dat alles best is. Hier ook hoor, alleen wat onwennig. Toch nadert onze tijd hè? En wil je wel geloven dat ik het niet geloof? Ik moet eerst mijn armen om je heen slaan, je diep in de ogen kijken. Wat duurt dit lang, ik had gedacht dat ik wat flinker kon zijn.

Vanmiddag ging ik met de bus naar mijn moeder. Alles was daar goed, je moet de groeten hebben. Onze kleine schatten slapen alweer. Ze vonden het heerlijk in de bus, het was ook alweer een hele tijd geleden dat ze daarin zaten.

Jakkes, ik wilde dat ik nooit naar hier gekomen was, wat een gemier altijd over geld

Wel was het eerst even lastig om weer hier te zijn, maar dat is nu weer goed.

Moeder wil dat ik met haar en Lies meega naar Leeuwarden om mantels te kopen. Ik ga niet, ik moet eerst geld oversparen en dat kan wel tot St. Juttemis duren want ik heb geen stuiver.

Jakkes, ik wilde dat ik nooit naar hier gekomen was, jij zult je afvragen waar ik het geld gelaten heb. Wat een gemier altijd over geld, maar ik zit er ook zo over in wat jij ervan zal zeggen. Ik ben bang dat je zult zeggen dat je het begrijpt, maar dat je er anders over denkt. Zeg het me maar hoor, ik heb het verdiend. Ik had met minder moeten doen, hoe kom ik hier weer uit.

We sukkelen nu al vanaf mei met dat aflossen

Jij zit nu al in Batavia. Ik merk aan je schrijven dat jij nu echt het gevoel hebt naar huis te gaan.

Er komen heel wat jongens naar huis in de komende maanden, het wordt tijd ook. Er komt eindelijk wat schot in, we sukkelen nu al vanaf mei met dat aflossen.

Met 1-8 verloren met voetbal, moet je niet lachen? Fijn dat je van de wedstrijd genoot.

Lieveling, de brieven met jouw antwoorden op mijn verlangens, het is nu weer helemaal weg. Hoe kan het toch Kai. Ik begrijp mezelf niet. Snap jij nog wat van mij?

Verklaring voor mijn lamlendigheid

Allerliefste man, het is weer zover, de maandelijkse periode. Heb ik meteen de verklaring voor mijn lamlendigheid van de afgelopen dagen. Misselijk hoe dat je kan intimideren. Dat jij het aan mijn schrijven merkt, dat voelt alsof je toch heel dicht bij mij leeft.

Waar zit je in Batavia? Ik zit er wel wat over in hoe het zich in Indië zal ontwikkelen.

De Sultan heeft de gemoederen hier nogal overstuur gemaakt. Het haalt niet veel uit dat ze nu vanuit Nederlandse zijde proberen te sussen.

Heb de kachel lekker branden, het is nu echt herfstweer met regen en harde wind.

Morgen komt Klas met de kinderen. [schoonzus en weduwe van de oudste broer van Klaas] Als het regent zie ik ons hier al met de kinderen in de kamer, het zal hoop ik wel gaan.

Je maakt me nieuwsgierig naar je inkopen. Heerlijk dat je pinda’s en rijst meeneemt, wat zullen de kinderen smullen.

Er gaan heel wat personen op de J.v. Olbv.

Ben je zelf nog aan het leerbewerken?

Je mag vast het maaimachientje van Nauta wel gebruiken. Maar zolang blijven we hier niet denk je wel?

Als wij weer samen mogen zijn hoop ik je weer alles te laten voelen.

Ik snap niet waarom je juist Jet altijd naast je hebt liggen. Je mag me later wel een Jetje noemen hoor.

Alles van dyn Janki en túten van Wim en Uk.

Afschuwelijk ongerieflijk, toch echt te klein

Klas [schoonzus uit Leeuwarden, weduwe van de oudste broer van Klaas] was vandaag hier met de kinderen. Het was raar weer, het regende niet maar alles was nat. Vanavond toen ze weg was heb ik gehuild want mijn vloerbedekking was finaal vernield door al die vieze schoenepootjes. Toen onze hummeltjes in bed lagen ben ik begonnen met schoonmaken. Heb het uitgeborsteld en het lijkt een stuk beter geworden.

Weet je Kai, ik wil de boel zo graag een beetje netjes houden. Had ik toch maar gewoon zeil genomen, hoe koud dat dan ook is, dit is geen doen.

Ons huisje viel Klas niet tegen, maar ze vond het wel afschuwelijk ongerieflijk en dat is het ook, maar wij blijven hier niet hè Kai?

Schat wat ben ik weer ondankbaar, in plaats dat ik echt blij ben met een huis? Het is toch echt te klein.

Het buurmeisje is weer terug. Fijn hoor, dat je zo snel aan elkaar kunt ‘hangen’.

Ik hoop dat het Plaat lukt om een andere betrekking voor je te vinden. (zie blog 106 onder kopje Naar een andere betrekking omzien; meer over in Majoor Plaat in blog 99 onder kopje Demobilisatie comité, huisvesting en werk, goede raad van Plaat …)

Ik kreeg drie brieven van je en ik had geen moment tijd om ze te lezen, ik heb ze voor vanavond bewaard. Je laatste brief deed me lam in mijn stoel zitten, zo leefde ik mij in wat je schreef over ons. Zou het weer zo kunnen zijn?

Misschien ben ik wel als dat jonge vrouwtje waar Klas over vertelde, die haar nachtpon over haar onderjurk heentrok en niet naar bed durfde te gaan.

Het is niet veel wat ik je schrijf, alles is toch goed Klaas. Ontvang van onze kinderen en mij een innige koes en heel veel liefs.

Het is allemaal fijn werk, ik wil alleen te snel, ik wil alles klaar hebben voordat jij thuiskomt

Vanmorgen kreeg ik je brief waarin je vertelde dat je weer mee moest voor treinbewaking. Is alles goed gegaan? Wat gek toch, de vorige keer ging het ook best en toch heb ik er een zo’n hekel aan. Gelukkig heb je het nu alweer achter de rug.

Vandaag een goede dag. Ik heb gewassen, de zondagse jasjes van de hummels ook, ik heb de zoompjes uitgehaald, ze moeten wat langer gemaakt worden. Een teken dat ze gegroeid zijn. Het mooiste is er alweer vanaf, maar het gaat nog best hoor.

Verdorie wat heb ik veel te doen zeg, dan is dit te klein en dat moet weer anders. Ik heb behalve de pyjama’s en de trui en hemden nog niets voor jou gemaakt en dat ligt al lang klaar. Ik haal de grijze mantel die wij samen kochten uit elkaar en fabriek er een topper van. Zo’n wijd jasje is reuze gemakkelijk en voor alle doeleinden geschikt??

De mantel was te kort en ook wat te krap.

Verder maak ik uit een oude bruine jas een rok. Het moet allemaal nog, maar dit zijn de plannen. De zondagse broeken van de peuters moeten langer gemaakt worden, ik ben met zondagse truien bezig en ga zo maar door. Hier zou je ook, zoals jij het noemt, een punthoofd van krijgen. Toch is het allemaal fijn werk, ik wil alleen te snel, ik wil alles klaar hebben voordat jij thuis bent en dat kan nu eenmaal niet. Maar ik probeer het in ieder geval.

Ik krijg zo meteen visite, de vrouw van de smid, ze is er al. Tot morgenavond liefste, zachte koeskes van ús skotten.

Treinbewaking, het was hopeloos, wat een gemene dienst, toch heeft het je goed gedaan

Zo schat, daar ben ik weer. Als er vanavond niemand komt ben ik toch werkelijk van plan om eens rustig met jou te praten. Voel eerst maar eens een lange zoen. Hoe heb jij het schat? Blij dat de treinbewaking erop zit hè?

Hoop dat je niet nog een beurt krijgt. Het was hopeloos, toch genoot je van al het moois dat er te zien was.

Wat heb ik die treinbewaking verwenst, wat hebben ze jullie een gemene dienst laten doen, en schat, je was er moe van hè?

En toch had je de moed nog om mij te vertellen dat het je goed had gedaan.

Ik hoor mijzelf al kankeren of ik had het van de zenuwen niet overleefd.

Er zijn mensen die alles zo haarfijn uitkienen en alles past precies

Even vertellen van vandaag, ik was gelukkig, laat ik dat vooropstellen. Ik had vertrouwen in mijzelf en het ging allemaal best, maar ik geloof toch dat ik geen goede huisvrouw wordt of zou ik dat nog leren? Weet je wat ik bedoel? Er zijn mensen die alles zo haarfijn uitkienen en alles past precies.

Het past bij mij meestal lang niet hoor, ik heb wel veel geleerd de afgelopen tijd en het is maar goed dat jij er niet meteen bij was. Soms denk ik nergens aan, laatst was ik naar bed gegaan met de lamp in de gang nog aan en de deur niet op slot. Zo heb ik de hele nacht geslapen en het mooiste was nog dat de sleutel aan de buitenkant zat, ze hadden me op kunnen sluiten. Ik was heel onbezorgd in mijn bed gekropen en ik dacht nergens aan.

Vanmiddag kwam Ds. Een alleraardigste man, hij bleef een half uur en we hielden het goed pratende. Hij had er het nu al over dat jij en ik mooi op de Lidmatenkring [van de kerk] konden en ik moet naar de vrouwenbond, die komt eens per maand bijeen. Het is geen Vrouwenvereniging, die is er ook maar daar wil ik niet naar toe. Ik heb het over de Plattelands Vrouwenbond, die is niet Christelijk, maar is toch erg leerzaam denk ik.

Mag ik die drukte ook eens voor jou maken?

Klaas even mijn armen stijf om je nek, voel je hoe gelukkig je mij weer hebt gemaakt?

Vandaag is tante Ma geweest [mijn Oudtante Ma, zus van Beppe Bruinsma, de -ma van Hil-ma].

Ik kreeg een mooie theemuts, nog voor mijn verjaardag. Ik denk dat ze het wel gezellig vond al zag ik er wel wat tegenop.

Ik maak er altijd veel te veel drukte van. Gister waren mijn moeder en haar buurvrouw hier, ’s avonds kwam het buurmeisje langs. Daarna heb ik aardappels en peertjes geschild en gestreken. Enfin, alles weer klaar.

Mag ik die drukte ook eens voor jou maken?

Sille wy tegearre mar mei hânskrobbers lâns de doarren lâns?

Tante Ma wil jou aan de studie hebben en ik geloof dat er een leraar aan een ambachtsschool uit je moet groeien. Ik gaf een nummertje weg dat dat eerder bedacht had moeten zijn, maar zij vond dat het nog wel kon. Het wordt dan wel een hongerbestaantje, maar wij waren het eens dat een eigen zaak ons niet kan bekoren. Ik zag het wel voor me, een leraarsmevrouw.

Een lange zoen, sille wy tegearre mar mei hânskrobbers lâns de doarren lâns? [Zullen wij samen maar met handborstels langs de deuren gaan?]

Ze wil ons allemaal wat de hoogte in hebben. Maar dat gaat zo een twee drie niet.

Zij zijn er niet voor ons maar wij voor hen

Als onze kinderen maar een beetje de goede wil hebben dan zullen ze het wel klaren. Het leren van de ouders gaat om het leren van de kinderen. Zij zijn er niet voor ons maar wij voor hen, wat evenwel niet altijd even makkelijk is.

Ze zijn nu nog te klein om alleen te blijven en op elkaar te passen

Ik durf niet tegen Pim te zeggen dat ik even wegga terwijl hij slaapt. Ik doe het nooit weer al hoewel ik er soms naar snak om eens even alleen er tussenuit te knijpen. Als ik eens wegga zijn altijd mijn hummeltjes om me heen, niet dat die schatten mij te veel zijn, ach je weet het wel. Zo vergaat het alle moeders denk ik, maar ik zeg je wel meer dingen die jij niet geloven wil.

Ik heb Pim niet wijsgemaakt dat ik niet weg ben gegaan, ik zei dat ik jouw brief gepost had. Ik wist dat hij dat wel kon begrijpen. Hij zou het vast heel erg gevonden hebben dat ik naar de familie Nauta ging.

Het is niet goed te praten, ik heb tegen ons kind gelogen, maar ik dacht dat dat het beste was. Als ze wat groter zijn kunnen we dat wel zeggen, maar nu moet er een oppas zijn wanneer wij straks eens samen weg willen. Ze zijn nu nog te klein om alleen te blijven en op elkaar te passen, het zou te zwaar op die kleine schoudertjes rusten.

Dus mem blijft voortaan thuis. Ik sla jouw schrijven daarmee niet in de wind hoor, denk dat niet, ik heb er een goede les aan gehad.

Ik kan ik die angst niet van mij afzetten, de angst je nooit meer te zien

Gaat het nu toch door?

Heb niet meer geschreven, ik was moe en je weet wat voor epistels dat oplevert. Ik kreeg vier brieven van jou en ik heb ze net gelezen en je liet mij weer verlamd in mijn stoel zitten. Ik kan er niet tegen en toch wilde ik zo graag weer van jou horen hoe alles was. Mijn hart sloeg zo wild, ik kon alleen nog maar snikken ‘Klaaas’.

Nu is het weer over hoor en ik ben heerlijk gelukkig met je fijne schrijven. Ik kan er geen woorden voor vinden, ik heb je zo zielslief en zonder jou kan ik niet leven en toch kan ik die angst niet van me afzetten, de angst je nooit meer te zien.

Jij bent altijd zo flink in je schrijven, mijn eeuwige bang zijn voor dit en voor dat

Nee, nu niet zo wanhopig. Klaas jij bent altijd zo flink in je schrijven, ben je dat werkelijk altijd zo? Je schrijft van niet, maar waarom schrijf je mij dan nooit een pestbrief, je bent zo mijn heerlijke sterke man.

Wat ben ik een raar dwaas kind nog hè Kai? Als er straks dingen in mij zijn die jou hinderen, zul je me dat zeggen? Ik ben bang dat je het me niet zegt, maar wel denkt.

Mag ik eens heerlijk in jouw armen wegzinken zonder gedachten te hebben over – waar moet de baker slapen, waar moet het wiegje staan. –

Dat alles eens helemaal kwijt te zijn. Wat ben ik bang voor mezelf, dat ik jou teleurstel met mijn eeuwige bang zijn voor dit en voor dat.

Ik weet zelf wel wat eraan hapert maar ik kan het niet van me afzetten. Durf jij met mij zo het leven aan?

Ik voel jouw grote liefde dwars door alles heen en ik weet ook dat je zult zeggen dat je het aandurft.

Hè heerlijk, wat laten ze mij vanavond heerlijk met rust.

Wat gek hè, zo down als ik weet niet wat, kan ik het eind wel halen?

Wat gek hè Klaas, in plaats van dat we monter zijn nu het op z’n eind loopt zijn we vaak, ten minste ik, net zo down als ik weet niet wat en alles blijft zo onwerkelijk en ver.

Soms denk ik dat ik het eind niet kan halen en wat een dwaasheid is dat.

Ik weet zeker dat wij later nog heel dikwijls aan deze tijd terug zullen denken.

Zondag over een week is het al 6 november en ga jij misschien op de boot.

Het zal wel lang duren schat, al die tijd niets van elkaar horen. Krijg ik nog een telegram van je?

Nonki, wat een rare namen heb ik verzonnen hè, jij met je kalm blijven, daar heb ik juist zo’n toer mee. Jouw kalme kracht heb ik nodig jonk.

Heerlijk te weten dat jij voor mij bidt, dat geeft mij meer dan mijn eigen stamelen.

Wat ben je een schat dat je mijn geldproblemen zo ziet

Klaas, allereerst een innige omhelzing. Heb je een goede dag vandaag? Heb net weer een brief van jou gehad. Het gaat fijn regelmatig nu, komt zeker omdat je Batavia zit.

Hartelijk dank voor je antwoord op mijn geldzorgen, ik ben er zo blij mee omdat ik me zo verschrikkelijk voelde en nu jij het weet en ik je antwoord heb, is het net alsof het zo zwaar niet meer drukt.

Wat ben je een schat dat je mijn geldproblemen zo ziet. Maar toch blijf ik het vervelend vinden, ik heb helemaal niets voor jou gekocht. Ben soms bang dat je dat denkt, toch was het allemaal voor ons huisje geloof ik.

Een nieuwe mantel kan ik nu niet betalen maar dat hindert niks.

Nu heb ik het er niet meer over hoor.

De sigaretten zijn van Omke en je moet de groeten hebben.

Zondag en een fijne dag

Zondag en een fijne dag. Ik ben naar het Heilig Avondmaal geweest, de kinderen van de buren pasten op. Wat was alles mooi en wat is het heerlijk alleen al in zo’n mooie kerk met zo’n mooi orgel te zitten, dat alleen al kan je zo gelukkig maken. Verder was het een liturgische dienst [waarschijnlijk een dienst met vooral zang], wat ik erg mooi vond. Ik heb van alles genoten en zó was het nooit eerder geloof ik.

Het mag toch ook niet in het uiterlijk zitten, toch deed het er heel veel aan toe.

Mijn allerliefste, hoe heb jij het gehad, had je ook een goede dag?

Dit is een snertbriefje, schat is het waar dat je toch 6 nov niet aan boord gaat?

Schat is het waar dat je toch 6 nov niet aan boord gaat? Het zou anders vandaag over een week zijn hè? Geef mij een innige zoen.

Tjibbe [broer van Janke] kwam mij gisteravond hout brengen, ik heb nu ook een bijl. Het was zo hopeloos. Ik hoef mijn mond maar open te doen dan krijg ik weer van alles van Nauta. Ik wil dat niet want het maakt het erger, ik bedoel zo oneindig veel verplichtingen krijgen we dan. Ze rekenen er zo vast op dat jij daar gaat werken, en ik hoop ook zo dat je dit doet, maar toch wil ik hier niet graag altijd blijven.

Onze kleine kinderen slapen alweer, ze waren moe van het spelen. Het zijn zulke schatten geweest vandaag.

Vind je het erg dat ik mijn lippen een beetje geverfd heb? Het valt niet erg op hoor en het staat toch wel erg mooi vind ik. Ik had vanmiddag ineens zo’n ijdele bui. Ik zorg dat mijn mede dorpsgenoten er geen aanstoot aan nemen.

Vanmiddag was Reinie [jongste zusje van Klaas] hier met een vriendin. Zij wil de kinderen altijd zoenen en die houden daar niet zo van.

Dit is een snert briefje, maar alles is goed en ik ben gelukkig. Nacht manni, en veel liefs

Als ze van thuis hier allemaal zijn met jouw thuiskomst pas je er niet meer in hoor

Zeg schat, als ze van thuis hier allemaal zijn met jouw thuiskomst pas je er niet meer in hoor.  Maar als je het liever hebt dat ze wel komen dan zorg ik daarvoor hoor, want zoals je zegt willen ze het allemaal graag bijwonen.

Ik dacht dat je het wel fijn vond dat wij eerst even samen waren, maar ik begrijp nu ook wel dat je het ook leuk vindt dat de anderen er ook zijn. Nee, lang zullen ze niet blijven en dat kan ik nog wel afstaan.

Het is ook al te egoïstisch van mij om het zo te doen zoals ik schreef.

Ik deed het niet omdat het voor mij gemakkelijker zou zijn. Ik dacht dat jij zoiets al eens eerder geschreven had. Het komt voor elkaar schat hoor en ik zal mijn waarschuwing van – de deur op slot – heropen.

Heb tegen Klas [schoonzus, vrouw van broer Tjibbe Venema in Raard] gezegd dat wij hen allemaal verwachten bij jouw thuiskomst. Ze keek even vreemd op omdat ik dat eerst zo verboden had. Ze vond dat ik jou eerst nog eens moest vragen wat jij het liefst hebt. Nu snoes, schrijf me dat en zo zal het gebeuren.

Klaas:

Gerucht 15 oktober aan boord? We houden helm en wapen, anders zijn we geen gevechtseenheid

Het gerucht gaat dat we toch nog eerder aan boord gaan, plus minus 15 oktober. Maar dan op een Engelse schuit die het leger voor troepenvervoer gecharterd heeft. Dat ding doet er 35 dagen over, het zou ons een week schelen. Nog even afwachten, over een paar dagen hebben we zekerheid. Dan moeten we hals over kop naar Batavia. Het zou fijn zijn Nank!!!!

Een hoop jongens zien tegen de zeereis op, bang dat ze zeeziek worden. Het zal best meevallen, hoe eerder hoe liever. Ik hoorde dat die schuit om Kaap de Goede Hoop voer om de kosten van het Suezkanaal te besparen. Dat kost per schip meer dan fl 10.000. Militairen half geld is de regel maar dat zal wel niet een regel van de topbaas (Engeland) van het Suezkanaal zijn. Toch moet een burgerpassagiersschip meer betalen dan een troepenschip.

Daarom houden we helm en wapen, anders zijn we geen gevechtseenheid meer. Zo verdienen we nog, maar dat is voor Vadertje Staat.

Wie weet zitten we nog onverwacht op de boot maar niet zo snel of ik post nog even een briefje aan Nanneke!!!

Gek hè, nog steeds geen zekerheid over de datum van vertrek. Het leger kan daar niet over beslissen, dat doet de scheepvaartmaatschappij, zonder schip kun je niet varen. Dan kan de Generaal wel commanderen rechtsomkeert naar huis, maar verder dan de kade komen we niet.

Schattebout voel je dat het toch werkelijkheid wordt?!!

Inkopen, banjak rood-witte vlaggen, een rotgezicht

Leafste!!! De hele dag in Bandoeng rondgedaasd en inkopen gedaan voor??? Thuis!!! Oe wat was dat fijn om te doen. Met z’n achten op stap met een eigen wagen, dus eigen baas en geen gedonder met officieren. We zijn helemaal via Poerwakarta gereden, 60 km om ongeveer, maar een prachtweg. We hebben er vandaag 300 km opzitten. We hadden een grote lege kist meegenomen en die met z’n allen vol gekocht. We hebben gezamenlijk gegeten en biertjes gedronken, de D-batterij was uit hoor.

Onderweg banjak rood-witte vlaggen, een rotgezicht waar we maar niet aan kunnen wennen. Het wordt hoog tijd dat we hem smeren schat. We hebben te veel beleefd om nu ineens vriendelijk te zijn en samen te werken. Ho ik dwaal af.

Pech en al het gereedschap ingeleverd

Ik heb ook het laatste leer gekocht voor fotoalbums, een paar jongens zijn nog niet klaar en hadden nog materiaal nodig.

Op de terugweg kregen we pech. We waren bijna binnen, lekke band. Er was wel een reservewiel aanwezig maar geen sleutel om de wielen om te wisselen. Al het gereedschap is ingeleverd. Dat is heel leuk maar verhipt lastig, precies een verver met een pot verf zonder kwast of een smid zonder aambeeld. Enfin, we hebben een fiets geleend en na 1,5 uur werden we door Kalidjati geholpen.

Niet met de Engelse boot maar met de Johan van Oldenbarnevelt

Het is nu zo goed als zeker dat we niet met die Engelse boot gaan maar toch met de Johan van Oldenbarnevelt of toch nog een andere schuit die eerder vertrekt. Afwachten maar weer, maar dat valt niet mee. Als we met de J.v. Olbv gaan hebben we nog een maand te gaan. Het is nu dagen tellen.

Ik kreeg jou weer terug

Lag vanmiddag heerlijk te pitten en te dromen van jou, ik was je weer kwijt maar kreeg je weer terug.
Even later zag ik drie brieven op de tafel liggen, toen kreeg ik je echt weer terug zoals je bent snoes, heerlijk, alles van jou. Dank liefste, ik wist it wol, eerst even een alleszeggende zoen.

De kist vol, de ene kist na de andere adresseren, radio ook ingeleverd, dooie boel

Even over vandaag. Heb de spullen die ik kocht ingepakt. Heb ook een blik pinda’s, de djongos droogt ze nu iedere dag in de zon. Heb rijst besteld. Ik krijg mijn kist wel vol.
Verder heb ik vandaag niets anders gedaan dan de ene na de andere kist te adresseren.

Laatste rantsoen gekregen. Ik zit nu aardig in de rokerij, voor mij toch het voornaamste. Jenever en de andere spullen kunnen me weinig schelen.

De cantine radio is ook ingeleverd, wel een dooie boel hoor.

Beiden aankopen doen

Iedere dag bekijk ik je heerlijke laatste kiekjes, ik raak er niet op uitgekeken vooral die van Jetje en die van Wim en Zus. Draag je een voile bij je hoed of lijkt dat maar zo? Het staat fijn hoor, maar ik vind het wel wat lastig om je een zoen te geven, oh nee, ik mag je buiten niet zoenen. Dat gaat nog wel eens gebeuren hoor.

Wat glundert Pim en moet je Ukkepuk eens zien! Ik wil jullie drieën tegelijk zoenen, zou dat lukken?

Je zat fijn rustig te schrijven, Pim lag nog wakker en ik kreeg een tút van hem, wat zijn het skotten hè? Goed dat je de bedsteedeuren niet dicht hebt, dat is veel te benauwd. Toch wel lastig zo schat en een andere oplossing is moeilijk te vinden in ons kleine huisje. We bekijken straks samen of het toch anders kan.

Het beste is, als wij in Ternaard blijven, dat we een groter huis krijgen. Maar ik ben met dit kleine huisje al zo blij en dankbaar. Ik kan nu echt thuiskomen Nan, bij jou en onze kinderen.

We rekenden nergens anders op dan inwonen bij onze ouders.
Fijn dat je een kinderbijbel hebt, zo begrijpen ze het het beste.
Fijn dat je warme trainingspakjes voor Pim en Uk kocht, ze waren er wat trots op hè? Later dacht je aan mijn spullen, dat je daaruit iets had kunnen maken en dat de aankoop niet nodig was geweest.

Ik ben blij dat je het gedaan hebt. Ik had hetzelfde bij mijn aankopen, ik kocht maar. Later dacht ik, is het eigenlijk wel goed, allemaal luxe en bijna allemaal voor Jank, voor de anderen heb ik nog niets. Nu ben ik er zo blij mee want ik weet hoe jij ervan geniet!!!

Nu denk ik er niet meer aan wat het gekost heeft, jou daarin ook gelukkig te zien is me oneindig veel meer waard.

Laat ze maar zeggen dat ik gek ben, straks voel ik jouw armen, jouw zoen, jouw schitterende ogen. Oe famke, wat ha ik dy leaf.

PJ vroeg of ik zijn Samoerai zwaard in mijn kist mee wilde nemen, het past niet in de zijne.

Wat zal het smoek zijn straks, ik roep ze niet op het matje voor een drukker

Maak die Canadese broek maar klaar voor de winter. Wij gaan samen schaatsen en nachtwandelingen bij maanlicht maken, een heerlijk frisse neus voor we gaan koesen.

Lastig dat je naaimachine kuren heeft, heb je hem al na laten kijken? Heb je de kachel al staan? Wat zal dat smoek (gezellig) zijn straks. Ik weet ook niet hoeveel aardappelen we nodig hebben. Hindert ook niet, we kunnen er altijd bijkopen. Heb je al brandstof? Er komt heel wat bij kijken hè?

Het geeft soms problemen maar ik merk dat je ervan geniet. Je hebt er veel afleiding door en ik denk dat het de tijd aardig bekort.

Straks ga ik ook naar onze slapende schatten kijken, ’s nachts uit bed stappen en even naar Pim en Uk kijken tot ik steenkoud ben en weer bij jou in bed kruip.
Weet je nog toen ik in Wezep zo naar Pim keek en zijn naam noemde, dan glimlachte ons baasje in zijn slaap. Dan voel je de rijkdom.

Dan ben ik bij je en draag jij niet alleen

Overdag zou je ze soms en denk je ‘niet méér kinderen’. Je moet me later altijd zoals nu de moeilijkheden met de hummels vertellen wanneer ik van mijn werk kom.
Als er iets is geweest roep ik ze niet op het matje om ze een drukker te geven (militaire term), maar we helpen elkaar. We proberen het samen te doen.

Je mag het niet verkroppen en er alleen mee tobben, je kunt dat gelukkig ook niet. Vele mensen maken het zichzelf en elkaar zo moeilijk omdat ze de kleine dagelijkse dingen niet samendoen. Hoe vaak is het niet dat de man zijn werk heeft en de vrouw het huishouden. Misschien was het bij ons ook wel zo gegaan. Ik heb veel geleerd Jank door het gemis.

Gelukkig hebben we straks zes weken de tijd, we hebben het beiden nodig. Je bent nog wel eens bang dat je ieder jaar een kindje verwacht. Wacht tot we weer samen zijn, dan is dat ook heel anders. Wij kunnen dat nu niet afspreken, misschien komen we dan tot een oplossing.

Dit wilde ik je nog even vertellen Nanny. Als je ons popke draagt zul je er weer tegenop zien, maar dan ben ik bij je mem en dan draag je niet alleen hè schat?

Mijn brieven hadden jou weer heel gelukkig gemaakt, weet je hoe heerlijk dat voor mij is? Het is alles voor me, net zoals het voor jou is wanneer ik je vertel hoe gelukkig jouw alleszeggende brieven mij vandaag weer gemaakt hebben.

De knapen hebben weer een behoorlijke borrel op, een vrolijke boel hoor, ze schreeuwen en zingen allemaal door elkaar.

Eindelijk zekerheid, we vertrekken toch met de J.v. Olbv, 3 of 5 november; 18 oktober naar Batavia, de J.v. Olbv vervoert 2500 man

We gaan toch met de J.v. Olbv, het vertrek is 3 of 5 november. De boot heeft machinepech en ligt nu in Lissabon in reparatie. We gaan 18 oktober naar Batavia.

De J.v. Olbv vervoert 2500 man. Tot nu toe het grootste troepentransport naar Nederland. Er gaan aan boord 6-RVA, 300 man Mariniers, 50 V.H.K. (vrouwenhulpkorps), de Grenadiers, een bataljon Infanterie 3-3 RI en nog 200 burgers en KNIL-ers. Dat kan een gezellige boel worden.

Het is te hopen dat we niet eerst de Mariniers van Soerabaja moeten halen, dat scheelt 4 dagen.

Gelukkig, eindelijk zekerheid. Volgens Ds. Jense gaan er tot en met februari 1950 23 boten die plus minus 50.000 man repatriëren. Er zit wel schot in, natuurlijk ook in verband met de RTC. (Ronde Tafel Conferentie, zie eerdere blogs).
Nog 10 dagen hier, als jij dit leest nog maar een paar dagen.

Gezellige middag, geschaafde knieën, spierpijn, luid gejoel

Heb leer en 200 leren veters voor de jongens gesneden. Ik geloof dat ik nu genoeg heb.

Eindelijk weer verder, was naar Soebang voor de voetbalwedstrijd. Onderofficieren en officieren van de C en D-batterij tegen de Regimentstaf. We hebben voor de broek gehad, 2-8 verloren. Ik zit nu met spierpijn en geschaafde knieën. Ik vond het een machtige wedstrijd, er deden meer niet-voetballers zoals ik mee. Was toch blij dat de scheids affloot want ik was doodop. Toch wel goed dat de spieren weer eens goed loskomen Nan. Was de laatste tijd zo lamlendig als de P. wat weer een uitdrukking. Geef me even een zoen meiske, hoe heb jij het vandaag?

We hadden een schoon pakje meegenomen en hebben na afloop gezamenlijk een borrel gedronken. Om 20.00 uur was de hele kluit, 35 man, weer binnen voor de gemeenschappelijke maaltijd. H. was hier achtergebleven en had voor het eten gezorgd. Het zag er keurig uit, overal groen en bloemen en de rijsttafel was heerlijk. Na het eten nog wat nakaarten en weer borrelen.

De ‘heren’ van de C-batterij begonnen al gauw hun schunnige liedjes te brullen. Dat hoort erbij zeker, anders kunnen ze niet genoeg lol maken. Enfin, lang duurde het niet en allen keerden onder luid gejoel naar hun diverse posten terug. Het was een gezellige middag en we waren snel over ons verlies heen.
Ik had me lekker afgespoeld en heerlijk gemaft.

Schoon straatje

Voor de tweede keer op rij naar de tandarts en nog een keer terugkomen. Het knapt aardig op maar het blijft een fietsenrekje hoor. Er was een groot gat en daar zit nu en vulling in, mijn straatsteentjes worden schoongemaakt. Het vervelende is dat je steeds uren zit te wachten. Enfin, we hebben nog 10 dagen de tijd. Nog even en het is de laatste dag hier. Het lijkt nog vaak zo onwerkelijk, alsof het nog lang zover niet is. Dat zal straks wel beter gaan.

Janke:

Gezellige modeshow

Lieveling, daar ben ik weer. Ik was naar de modeshow in Dokkum met het buurmeisje. We hebben plezier gehad. Zij zat met haar gebakschoteltje in de hand en zag niet dat haar gebakje op de grond rolde. En dat tussen al die dames.

Ik heb mantels gepast maar niets gekocht. Een zwarte en een grijze, ze stonden alle twee keurig, maar je schrikt je dood van de prijs. De ene fl 96,- en de andere fl 105,- Denk je dat zwart me staat? Soms denk ik dat ik toch eerder een jas koop voordat jij er weer bent en dan denk ik weer dat ik toch maar wacht tot jij er weer bent. Dat ken je hè?

De show was van zelfgemaakte kleding. Al zou ik nooit meer te eten hebben dan zou ik zo’n mooie mantel niet voor elkaar krijgen. Wat ben ik een stumper op dat gebied. Ik moet nog heel wat in elkaar ritsen voor jij komt, maar die oude machine van mijn moeder vertikt het steeds weer. Heb fl 5,- betaald voor het in orde maken en nu heb ik weer hetzelfde gemier.

Wim wilde niet mee

Onze kleine schatten slapen nu. Wim wordt een echte kwajongen, ik heb niet veel meer in te brengen, maar hij blijft mijn schat. Vanochtend riep ik hen voor het koffiedrinken, of beter chocolademelk drinken. Zusje kwam meteen, maar Wim zat bij Nauta binnen. Ik ging erheen om hem te halen maar hij wilde niet mee. Hij bleef daar liever dan dat hij met mij meeging. Het deed me zo zeer. Het voelt alsof er iets aan mijn opvoeding hapert, dat hij een hekel aan mij heeft om het een of ander. Ik ben gauw boos geloof ik, zou dat het zijn?

Geen serenade bij thuiskomst, familie moet wachten

De muzikanten zijn ook weer los, ik hoor ze blazen. Er zijn twee muziekkorpsen in het dorp, maar ze houden geen serenades bij thuiskomst van militairen. Dat blijft ons bespaard. Ik heb geloof ik de hele familie al laten weten dat ze bij jouw thuiskomst niet hier mogen komen, ik moet je eerst even alleen hebben. Ze vragen of wij dan meteen de volgende dag naar Raard komen. Ik heb gezegd ‘ik denk het wel’. Het zou wel fijn zijn hè Kai om eerst even samen te zijn met onze kinderen. Of zouden we een beetje onwennig elk aan een kant van de tafel gaan zitten? Tot spoedig.

Klaas:

Uitstappen bij de Spukensteeg

Ik weet nu waar ik moet uitstappen, je hebt het me heel duidelijk getekend. Ik laat de bus bij de Spukensteeg stoppen (Spokensteeg), het hoekje om en ik vlieg in je armen. Tink dy dat ris goed yn, wat komt er dan een machtig brandend gevoel vanbinnen.

Ik ben blij dat ik niet met de fanfare afgehaald wordt, toch gezellig die muziekkorpsen. Als het mij te druk is in de Spukensteeg laat ik de bus doorrijden. Nee toch niet, ik neem de kortste weg en smijt desnoods de burgemeester aan de kant.

Heerlijk schat, dat we het eerste uurtje toch alleen zijn, wat heb jij daar fijn voor gezorgd. Niemand anders thuis dan mijn lievelingen. Daar keek ik altijd tegen aan. Ik moet je eerst alleen met je zijn en dan laat jij mij ús skotten zien.

Wat waren we toen ik uit Engeland terugkwam van de militaire training (maart 1946) ook héérlijk even alleen met ons vieren (nog vóór de geboorte van de tweeling, mijn oudste broer en zijn na de geboorte overleden tweelingbroertje).

Hoe zouden we onwennig zijn en ieder aan een kant van de tafel naar elkaar zitten kijken?

Nee ik houd je vast en knijp zo stevig dat je naar adem snakt. Ik zal toch wat voorzichtiger zijn en Wim en Uk niet bang maken. Ik moet eerst weten hoe zij reageren, ze hadden mem steeds voor zich alleen. Ik zal vragen of zij het goed vinden, anders denken ze nog dat ik je kwaad wil doen wanneer die schatten plotseling zien dat ik op je afvlieg.

Natuurlijk neem ik ook iets voor mijn kleine schatten mee. Zo’n pedauto is wel hartzerig voor ze, eens kijken straks of ik zo’n ding niet fabrieken kan. Wel een beetje hard, maar onze kinderen mogen best voelen dat ze niet alles meteen kunnen krijgen wat andere kinderen ook hebben.

Houd ze maar fijn bij je Nan, ik wil ze straks ook niet missen, ze kunnen later naar de bewaarschool.

Hoe zou ik boos op jou zijn nu ik Alles weer van jou krijg? Je was de laatste tijd niet koud schat.

Je was het even vergeten door al je verlangen, verdriet en onwennigheid, maar nu is het weer terug. Je had het erg moeilijk en je vond jezelf weer terug, je was weer echt Janke zoals je in alles echt en diep bent.

Alles van dyn Kai

15 Oktober naar Batavia, de moed eruit en er weer in

Daarnet vertelde Ltn. B. dat we de 15^e oktober al naar Batavia gaan. Ik kan het me nu voorstellen en indenken en schat, nu moet ik het schrijven. Meiske voel hoe blij en gelukkig ik ben!!! Schat van mij, weet het ook Nanneke, ik kom gauw thús!!!

Was met drie man naar de kerk, B. ook mee. Ik vond er niets aan, volgens mij was Ds. de kluts kwijt.

Vanmiddag werd M. stomdronken met bed en al door een stel Koelies naar PenT gesjouwd. Het wordt hoog tijd. Wat moet er van de rest komen wanneer hun commandant het goede voorbeeld geeft? Het zat me dwars en toen ik ook nog een slechte preek hoorde was de moed er weer even uit.

Er was wel een heerlijke brief van jou. Begrijp je hoe blij ik met je lieve brief was? Even een innige koes. Nog even de kop ervoor houden. Nu is het weer goed.

Geen VP Batavia meer (Veld Post) maar Subsistenten bataljon KL Batavia

Eerst even mijn nieuwe adres, geen VP Batavia meer (Veld Post) maar Subsistenten bataljon KL Batavia. Het nieuwe adres is te laat doorgegeven. De eerste brieven zullen denk ik eerst doorgaan naar Poerwakarta. Misschien valt het mee wanneer we meteen bij het VP-kantoor ons nieuwe adres opgeven. Mijn brieven naar jou komen gewoon door. Gelukkig maar, anders werd je vast weer ongerust hè meiske?

Niemand die erom treurde dat zijn oude trouwe spuit met verlof ging

Alle wagens zijn, behalve een drietonner, ingeleverd. Op tien wapens na zijn ook alle wapens en munitie ingeleverd. Ik ben mijn sten ook kwijt. Niemand die erom treurde dat zijn oude trouwe spuit met verlof ging. Ze hebben hun dienst gedaan en menigeen het leven gered én ontnomen. Alleen onze helm gaat mee aan boord.

Verder heb ik weer een stel kisten geadresseerd en het meeste leer uitgereikt. Ben nog bezig geweest met de afrekening maar daar kreeg ik een punthoofd van. Morgen maar weer eens proberen.

Wat heb jij gedaan, gewassen zeker? Kun je het redden met je drooglijntje, straks hangen mijn spullen er ook nog bij hè Nan?

Heb de afrekening van het leer uitgeknobbeld, nu het geld nog beuren en terugbetalen, dan is dat ook weer afgelopen. Hier verder geen nieuws, met mij is het bêst, alleen erg ongedurig. Ik moet me dwingen om ergens mijn aandacht bij te bepalen. Ik geloof dat het precies hetzelfde is wat jij hebt, zo’n groot verlangen dat er bijna niet tegen op te tornen is.

Drie flessen jenever verpatst voor fl 30,- zo dat is weer binnen.

Ik zag een poppenkopke liggen op de kamer van de jongens. Ik heb het gekocht, maar ik zie geen kans om er een pop aan te maken. Lach niet Nan, toch neem ik iets voor ús bern mee.

Als jij mij schrijft dat jij mijn brieven hebt verbrand, doe ik het ook met de jouwe

Nu je laatste brief van 1 oktober nog even. Janke hoe kan ik anders dan altijd weer je proberen te helpen, ik ha dy sa leaf!!! Ik voel je dankbare innige zoen schat en ik voel nog beter hoe gelukkig je weer was. Dat is Alles voor mij. Het lijkt er vaak niet veel op, maar het is zo en jij weet het nu weer heel goed.

Alles komt straks wer goed Janke, want alles is goed. Dat wij straks weer aan elkaar moeten wennen is de moeite niet.

Luister even, als jij mij schrijft dat jij mijn brieven allemaal hebt verbrand doe ik het ook met de jouwe. Afgesproken Nan? Zie blog 106 onder kopje Doe mij een plezier en verbrand mijn brieven allemaal

We kunnen vaak niet meer en willen het ook niet meer

Weer twee heerlijke brieven van jou. Jank, wat wordt het een toer om de laatste maanden de kop ervoor te houden, om rustig af te wachten tot wij in elkaars armen zijn. We kunnen vaak niet meer en willen het ook niet meer. We barsten van verlangen en kunnen ons steeds slechter beheersen. Jij had ook een slechte, razend onwennige zondag. Ook al was Juf er, het hielp niets. Toch moeten wij nog even volhouden, kin myn famke it wer?

Wij vergeten ons afscheid nooit. Myn Nanni wie myn libben!!!

Nee, hoe zouden we ons afscheid ooit vergeten schat? We vergeten het afscheid voor drie lange jaren nooit, net zomin als onze trouwdag.

Zo, heb jij er bitter weinig van gemaakt? Je bedoelt flink en sterk zijn? Als ik daar nu eens heel anders over denk? Geloof jij me dan? Weet je dat je Alles voor mij geweest bent, dat ik zonder jouw flink en sterk zijn, zonder jouw liefde deze lange tijd niet zó doorgekomen was? Jank, ik kan het je nooit duidelijk maken en jij gelooft mij ook nooit.

Stel je eens voor wat er van je geworden was, als je mijn steun en hulp niet steeds weer opnieuw gevoeld had? Dat kun je wel hè Jank? Kijk lieverd, draai het nu om en je hebt precies hetzelfde!!!

Myn Nanni wie myn libben!!! Het lukt me niet, thuis eens proberen schat wanneer ik jou in mijn armen koes.

Ik kreeg het benauwd van jouw kerkgang, je hoeft niet steeds flink te zijn

Ik kreeg het even benauwd van jouw kerkgang. Zie blog 106  onder kopje Beroerd in de kerk, alle vermaningen aangehoord, als jij thuiskomt ben ik geen mens meer?  
Nan je bent totaal overspannen. Kon ik je maar helpen, even je voorhoofd zoenen waarachter zo veel gepiekerd wordt. Kalm blijven Nan, ik kom gauw liefste.

Fijn dat Ds. v.d. Berg even kwam. Je kon het moeilijk uitleggen, maar hij snapte het en je moest even uithuilen. Dat hielp weer even hè Jank?

Mag ik je even troosten, het geeft niet wanneer je het deze laatste tijd niet meer kunt bolwerken, ik bedoel dat je niet verder denkt te kunnen, dat je niets kunt, de opvoeding van onze schatten niet deugt, dat je geen goede vrouw voor mij bent. Even verder kijken, alles is goed, beter. Oh ik schrijf het weer niet goed.

Meiske, hoe moet ik je helpen. Blijf rustig doorgaan. Pieker niet over kleine dingen, laat maar een beetje Nan. Alles is straks anders, je vindt jezelf weer terug. Je hoeft straks niet ‘flink’ te zijn. Nu even nog wel. Straks mag je uitrusten in mijn armen, als mijn kleine meisje. Begrijp je snoes wat ik allemaal bedoel?

Jij krijgt geen kans om mij te verwennen, ik doe het jou. Gelukkig ben je niet zoveel zondagen meer alleen.

Onze boot heeft tien dagen vertraging, kans op andere boot die eerder vertrekt

Hoorde dat onze boot tien dagen vertraging heeft. Verhip, het valt ook altijd tegen. Ze kunnen zes dagen inhalen, dus is het toch maar een kwestie van enkele dagen.

Er is nog een kans op een andere boot die eerder vertrekt. Die laatste dagen worden het moeilijst. Vooral wanneer de boot vertraging heeft op de terugreis, dan wordt de spanning steeds groter. Als ik eerst zeker weet wanneer we gaan varen, kan ik je bijna zeker zeggen welke dag ik thuiskom Nanny.

De kranten en de radio geven toch precies de dag van aankomst en van debarkeren aan? Als we ’s avonds aankomen moeten we de nacht nog aan boord blijven.

Denk je eens in dat ik ons kleine huisje binnenstap!!

Ik voel je innige zoen kom even in mijn armen Nan. (Er volgt een liefdevolle beschrijving die van mijn ouders blijft).

Even wennen om zonder schietijzer op pad te gaan

Lievelingen!!! Goedemorgen, een frisse tút fan dyn man en geef mijn lytse bern een dikke tút van heit, geniet van onze hummels, ze zijn ook zo lief.

Heb je het druk vandaag? Ik ook met allerhande karweitjes, maar eerst even met jou praten. Jankefanke even innig koese, ik ben zo rijk met jou en ús bern!!!

Weer naar de film geweest, ik vond er niets aan. Er werd met trouw en liefde gespot. Laat Rita Hayworth dan nog zo mooi zijn en door miljoenen als vrouw begeerd wordt, ik vind het een slang, een elite hoer.

Meiske ik was onwennig van jou en toen was je heel dichtbij. Het was eerst wel even wennen om zonder schietijzer op stap te gaan. Dat was gister ook de laatste rit naar Kalidjati. De VB (Federaal Bataljon) heeft al een hoop meubilair opgehaald, zij nemen het van ons over. Het meeste is oude rommel, wrakke stoelen en slappe tafels en kasten.

Allemaal inpakken

Daar wordt onze rijst bezorgd, we hebben gezamenlijk rijst besteld om mee naar huis te nemen. We krijgen per man 9 kg mee. Heb het al ingepakt. Heb een sleutel bij een hangslot geprutst, nu heb ik er twee. Een voor mijn kist en een voor mijn plunjebaal. De grote kist wordt dichtgespijkerd. Ik gooi nog een hoop rommel weg zoals oude brieven?

H. en B. zijn ook aan het pakken, alles op één kamer, je moet die rotzooi zien.

H. verfde eerst zijn kist en ging toen inpakken, het was prachtig, hij zat onder de smurrie. Ik heb mijn spullen nu aardig klaar.

Heb twee aluminium eetblikken over, kun jij die gebruiken? Ik weet niks meer. Een innige, gelukkige, moedige zoen en een stevige handdruk van je Kaieman. Moed houden en kalm blijven Nanneke XXX.

Janke:

Wim vindt het niet nodig dat je met de bus komt want de zee is hier zo dichtbij, kostelijk stel

Eerst even een liefdevolle zoen. Alles is hier goed en ik ben zo gelukkig. Zomaar hoor. Ik had vandaag zoveel plezier in mijn werk, gelukkig niet die misselijke downstemming. Ik heb alle dagen hoofdpijn maar zelfs dat kon vandaag mijn stemming niet bederven. Onze schatten waren kostelijk. Ik heb zitten breien tegen de klippen op. Als dit klaar is heb ik voor beiden een rode trui en een donkerblauwe rok en broek. Ik wilde het afmaken vandaag maar ik zag toen ik het dagelijkse wasgoed van de lijn haalde dat er zoveel kapotte dingen bij zaten, die moeten eerst gerepareerd.

Het gaat heerlijk zo, ik ben m’n werk weer de baas hoor en al het andere ook. Hoe kan het hè, terwijl er niet eens post van jou was. Schat jij zit nu in mijn moedeloze, afhankelijke brieven te snuffelen, wat moet je erop antwoorden. Je kunt van alles met je vrouw beleven hè schattebout?

Ik zit hier lekker in mijn eigen grote stoel, schemerlamp aan. Het ziet er gezellig uit. Liefste ben jij ook gelukkig?

Vandaag klampte een dolgelukkige moeder mij aan, ze vertelde dat haar zoon aan boord ging voor de terugreis. Nog even dan zijn wij aan de beurt. Ik tel de dagen al bijna.

Wim en Uk beginnen nu ook met andere kinderen te spelen, ook kinderen zonder pedauto. Vanavond aan tafel vertelde ik voor de zoveelste keer dat jij nu gauw thuiskomt. Je had die glunderende gezichtjes moeten zien.

Wim vond het niet nodig dat je met de bus kwam want de zee is hier zo dichtbij, de boot kan je wel thuisbrengen. Zusje vond het toch fijner met de bus en zij pleitte daarvoor. Het is een kostelijk stel. Je staat versteld hoe logisch die kleine jongen altijd is.

H. kwam een foto brengen. Zo kun je toch de kopjes even zien. Op de achtergrond zie je nog net ons huisje. (Deze foto kan ik niet achterhalen)
A. kwam nog langs. Ze laten me niet veel alleen zitten.

Voel mijn armen stevig om je hals, een alleszeggende zoen.

Een veelbewogen dag, Beppe zo onwennig

Daar ben ik weer. Eerst even van vandaag vertellen, een veelbewogen dag. Omke kwam hier aangefietst, ik was al bang dat er wat met mijn moeder aan de hand was, maar alles was best, Hij kwam om te vragen of wij met hem mee gingen naar Raard, want Beppe was zo onwennig.

Ze had iedere dag uitgekeken en ik kwam maar niet. Heb me niet lang bedacht, gauw de afwas even gedaan, andere jurk aan en foetsie. Moeder was zo blij dat ze ons zag, ze kon maar niet begrijpen dat ik zolang weg kon blijven. Ik heb het fijn gehad thuis. Ik ben niet bij thuis 2 geweest, zij komen ook niet bij mij. Het is misschien niet goed van mij, maar de tijd bij mijn moeder is me te kostbaar om daar iets van af te staan.

Ik sprak je vader nog wel even, hij vroeg hoe het met jou was, een echte schat hoor. Omke bracht me ook weer thuis.

Ds. kwam langs, hij had zich ongerust gemaakt en kwam kijken hoe het met me ging. Ik moest beloven dat ik naar de dokter zou gaan, anders zou hij het die avond zeggen bij de vergadering waar zij beiden naar toe gingen. Maar ik mankeer niets meer, dus ik doe dat niet. Hij heeft met mij gebeden. Hij was zo blij dat ik weer zo was opgeknapt.

Laat ik je wat over onze kinderen vertellen

Gaf ik je al een zoen? Voel even een innige omhelzing.

Wat een verhaal hè Kai, laat ik je wat over onze kinderen vertellen. Wim wordt een echte grapjas, hij probeert je steeds te pakken te nemen. Uk praat niet zo heel veel tegenwoordig, maar wat ze zegt staat op pootjes. Het is een echt varkentje, ze maakt zich veel meer vuil dan Wim.
Ze hebben zich best bij Beppe vermaakt.

Binnen zie je ze nooit, ze zijn altijd buiten wanneer het om het weer enigszins kan. Het kan tot nu toe gelukkig nog iedere dag.

Ze hebben vriendschap gesloten met de smid en met de bakker. Al die bedrijvigheid trekt hen zeker. Maar zodra ze een witte kiel van één van de Nauta’s zien gaan ze er vandoor en zoeken hen op.

Buurvrouw Beppe Geertje was naar Dokkum geweest, ze had voor alle kinderen die hier wonen, met die van ons erbij zeven stuks, een zuurstok meegenomen. Vind je dat niet enig? Later bracht ze mij nog een koek. Ze zei ‘do bist ek nog mar sa’n bern, mar dit krije de oaren net hjer’ (jij bent ook nog zo’n kind, maar dit krijgen de anderen niet hoor). Met andere woorden, niets over vertellen. De oude ziel, ze bedoelt het zo goed. Ik neem de volgende keer ook eens iets voor haar mee.

Nog acht zondagen alleen

Gister niet geschreven, ik lag om 20.00 uur al in bed. Er was niets hoor, maar ze hebben mij ’s avonds met zoveel bezoek verwend zodat ik onwennig ben wanneer ik alleen zit, zoals vanavond. Kees van Tjibbe en Klas (Neefje, zoon van Janke’s broer en schoonzus) slaapt hier, hij ligt bij Pim in de bedstee. De kinderen waren zo huilerig vandaag, wat dat nu weer is weet ik niet. Ik zit met mijn voeten in warm water, ze waren zo koud. Heb het druk gehad vandaag, ik geloof dat ik mijzelf voorbijvlieg, maar weet je, ik krijg op de gekste tijden mensen op bezoek.

Ik heb de kalender naast me liggen en heb geteld hoeveel zondagen nog. Als je zaterdag 3 december thuis bent, dan zijn het nog acht. Hoop dat wij morgen een goede zondag hebben. Dan schrijf ik verder, het wil nu niet. Ik ga nog fijn brieven van je lezen en dan slapen.

Daar ben ik weer en nu niet zo vervelend als gisteravond. Ik heb lekker geslapen en de kinderen ook. Ze spelen nu weer buiten, het is wel koud maar ik heb hen de nieuwe truien aangetrokken.

Wim zei ‘It is no winter mem, dan soe heit ommes thús komme, dat sei mem.’ (Het is nu winter mama, dan zou papa thuiskomen, dat zei mama)
Dan sta je te kijken. Ze waren vandaag zo lief.

Ik kon maar niet warm worden en later in de nacht braken van heb ik jou daar. Ben nu weer zo fit als wat, blij dat het spul er maar uit is.

Had een gezellige dag met Tjibbe en Klas die Kees weer ophaalden. Daarna nog even met de kinderen gewandeld maar het verveelde snel en ze kijken je allemaal zo vreemd aan. Toen nog even bij de familie N. langsgegaan. Ze wilden dat ik vanavond weer zou komen. Maar ik weet niet of ik dat wel doe, het bevredigt mij niet de kinderen alleen te laten ook al slapen ze altijd rustig. Heb het een keer gedaan en toen is de buurjongen twee keer gaan kijken. Ik zit me een beetje te rechtvaardigen geloof ik, terwijl ik zelf het gevoel heb dat het niet goed is.

Klaas wat sta je dicht bij me en toch, wat zijn we ver van elkaar af. Jij bent goed voor mij en ik doe je alle dagen zeer door mijn schrijven dat ik je niet geloof. En toch Klaas als ik dit niet heel zeker in mijn binnenste wist dat jij mij zo diep liefhebt, wat denk je, zou ik nog lang kunnen leven? Nee Klaas, deze wetenschap doet me zijn wie ik ben. Wat dat twijfelen van mij is, dat weet ik niet. Ik kan het veelal niet rijmen en dat brengt mij soms tot wanhoop. Denk je dat ik dat nog een keer zal kwijtraken, ik hoop het.

Ik moet je een hele dikke tút van Pim geven, hij zegt trije (drie) túten foar ús heit, ek fan Zuske.

Wat heb je het druk met de kisten,

Wat heb je het druk met de kisten. Jij zegt vaak van mij dat ik een zorgzame schat ben, jij bent mijn zorgzame liefste schat.

Wat heb je een geld Kai, ik vind het heerlijk dat je daar dingen voor koopt die je graag wil meenemen. Denk je ook aan jezelf, koop ook voor jezelf wat!!! Een heerlijk gevoel hè dat je niet steeds met een lege zak loopt. Ik heb geen cent meer. Wel genoeg om de maand mee door te komen, maar al mijn spaargeld is op. Waar het gebleven is, Joost mag het weten.

Ik weet niet of mijn bidden nog helpt. Soms wanneer ik met de kinderen bid heb ik echt het gevoel dat god ons hoort. Wanneer ik alleen bid is mijn bidden niets waard geloof ik, er komt meestal niks van terecht. Ik ben zo lauw weet je.

Pech in Batavia met de tram

Schat wat had je een pech in Batavia, zie blog 106  onder kopje Helemaal verkeerd met de tram tot aan de andere kant van Batavia
Neem me niet kwalijk maar ik heb erom gelachen, dat jou zoiets kon overkomen had ik werkelijk nooit gedacht. Mijn man die bijna nooit mis is stapte in een verkeerde tram en kwam aan de verkeerde kant van de stad terecht. Dat jij je niet liet kisten schat en in je groene uniform een deftig restaurant binnenstapte vind ik schitterend. Ik zou me bont en blauw geërgerd hebben, maar jij vond gelukkig je goede stemming terug. Jij hebt een natuur waar ik hartstikke jaloers op ben. Bah wat een mannelijke uitdrukking, dat is veel te hard gezegd.

Tevreden terugblik

Ik begrijp wat je voelde toen je door het Soekamandische reed en al die mooi begroeide velden zag, een dankbaar en tevreden gevoel zeker hè schat? Laat mij daar straks ook van voelen Klaas, dat we niet alleen voor mij – voor Janke haar eigen ik – in de wereld zijn!!!

Het wordt de hoogste tijd dat wij in elkaars armen kunnen uitrusten. Jij mag straks heerlijk bij mij uitrusten, ik heb mijn handen om je heen en je hoofd rust op mijn borst.

Eerst zullen we wat vreemd voor elkaar zijn denk je niet? We zullen onze brieven vergelijken met de werkelijkheid, komt dat altijd overeen? Dat hindert ook niet, we zullen gelukkig zijn.

Jammer van je fotoalbum

Ik vind het jammer dat je jouw fotoalbum hebt verkocht want je komt er vast niet meer aan toe om een nieuwe te maken.

Schrok je een beetje toen je zag hoe groot onze kinderen al zijn? Ik begrijp je wel hoor, maar ik geloof dat ze heel gauw zielsveel van hun heiti zullen houden, de band van het bloed zal spreken.

Een alleszeggende blik in je prachtige donkere ogen, dezelfde als van onze zoon. Ik ben weer gelukkig Klaas, alles van je vrouw en dikke túten van Pim en Zus.

De sigaretten zijn van Tjibbe, en de groeten van hem.

Klaas:

We zijn hier totaal uitgekletst

Bijna weer een dag voorbij, hoe was het thuis? Ik kreeg weer twee heerlijke gelukkige brieven met de foto van Pim en Zuske en nog een paar lekkere rokertjes van jou. Wat heb je mij weer diep gelukkig gemaakt, ik heb ze drie keer gelezen.
Nog twee volle dagen en we smeren hem.

Hoorde dat de D-batterij en de Staf in de stad en de C-batterij net buiten de stad komen te liggen. Morgen moeten we een van onze twee dekens inleveren. Ik heb nog steeds die lichtbruine, dikke, wollen deken. Die neem ik ook mee aan boord.

Niets meer van onze boot gehoord, zal het weer tegenvallen? We laten ons niet ontmoedigen liefste, het gaat toch wel door!!

Verder niets bijzonders. Gauw uitgepraat hè? Ik praat heel weinig schat, zul je mij straks niet te stil vinden? Het valt mee hoor, we zijn hier totaal uitgekletst.

Jij was naar de modeshow geweest in Dokkum. Ik zou het wel fijn vinden om straks met jou samen een nieuwe mantel te kopen, maar als je nu een mooie ziet die je graag wil hebben dan moet je hem kopen. Als je koopt neem dan meteen een goede die je werkelijk mooi vindt. Ik weet niet of een zwarte je mooi staat, ik denk het wel. Ik kan het niet meer beoordelen, ik moet je erin zien.

Als jij niet zelf zo’n mooie mantel kunt maken ben je meteen een stumper? Ik ben ook steeds nog geen Kapitein en voel mij toch niet zo simpel. Ik weet wat jij kunt snoes, een dikke tut!!!
Als je steeds zo’n pech hebt met moeders naaimachine dan moet je een eigen nieuwe hebben.

Vanuit de hartjes van onze kinderen, ik ken jouw hart

Pimmie wilde niet met je mee, dat stak even hè lieveling. Toch is het heel gewoon Nan en helemaal geen kwestie van dat er iets hapert of van je af groeit. Hij heeft jou zo lief en nodig, maar hij wordt groter en zelfbewuster en kan het al even zonder mem redden. Dat is voor iedere echte jonge moeder een trap op het hart en jij vroeg je onmiddellijk af wat heb ik gedaan? Niets memke!!! Het zal steeds vaker voorkomen en je moet trachten het anders te zien. Natuurlijk heeft Pim zich aan jouw regels te houden en mag hij zo maar niet wegblijven zonder het te vragen. Aan de andere kant is het heel goed dat onze kinderen zich ook bij anderen prettig voelen. Het is geen af groeien maar opgroeien. Ik haal nog even een blaadje. Zit lekker buiten, koel.

Als je het vanuit de hartjes van onze kinderen bekijkt is het veel makkelijker.
Schitterend zoals je me vertelde hoe onze hummels glunderden toen je weer vertelde dat heit gauw thús komt.

Heel logisch van Wim gedacht dat ik net zo goed met de boot kan thuiskomen, de zee is toch vlakbij? Zus hield het met de bus en hield zich daaraan vast. Wat zul je genoten hebben.

Wat lijkt Uk op de laatste foto veel op Kanne, zo heb ik het nog niet eerder gezien, ze heeft jouw kopje met dezelfde lieve gulle lach.

Ja hoe is het mogelijk van zó wanhopig naar zó gelukkig! Toch geen raadsel voor mij schat, ik ken je hart!!!

Janke:

15 oktober aan boord?

Lieve schat van een man!!! Overdreven zul je denken? Nee Kai, ik meen het hoor. Eerst stevig koesen en een dikke zoen voor je fijne brieven. Je had mijn angstige brieven gehad en gelukkig, je begreep het en je lachte er niet om.

Klaas is het waar dat je 15 oktober met de boot gaat? Of gaat het niet door?

Het zou heerlijk zijn, maar die 35 dagen op de boot en dan nog rond de Kaap, lijkt mij niet alles.

Maar jij ouwe waterman zult er wel van genieten. Schat ik hoop dat het waar is, maar het zal wel niet, 15 okt plus 35 dagen is 19 november, laten we 21 rekenen. Dat scheelt ons twaalf dagen ongeveer, een hele tijd. We zullen er maar niet op rekenen hè Kai?

Alles hier best hoor, ik ben gelukkig, ik kan zelfs vanavond hier alleen zitten. Het buurmeisje is weg, heel jammer. Ze kwam vaak langs, nu komt er hier niet zo vaak iemand.

De kinderen waren lief, ze hebben de hele dag zo lief gespeeld. Ze zijn vaak bij de kinderen van de smid, ook een jongen en een meisje. De kinderen kwamen mij halen voor een kopje thee. Aardige mensen.

Onze kinderen gaan nog niet naar de bewaarschool. Ik geloof dat ik wacht tot Zuske ook helemaal droog is, dan kunnen ze samengaan.

Ik heb jouw kleren allemaal buiten gehad en nu uitgehangen. Ze zaten in een grote kist. Voordat jij ze aan kunt laat ik ze nog eens persen. Ze waren met de verhuizing vergleden en een beetje gekreukt. Het is niet zoveel meer schat.

Ik zag van de week een pracht van een lap stof voor een kostuum, bruin met een zachte streep, zo zeldzaam mooi, maar verdorie, het kostte ook maar eventjes fl 185,-. Ik heb toch maar een wasketel gekocht. In die ik van mijn moeder mee had gekregen zat roest. Voor fl 5,65 wil ik er geen gemier mee hebben.

De buurvrouw kwam weer vragen of ik meeging, maar ik heb het niet gedaan, ik wil geloof ik niet weer bij onze schatten weggaan.

Brandstof

Ik kreeg mijn brandstof geleverd uit Holwerd. Hij had mijn bonnen, daarom moest ik het daar afnemen. 500 Turven en verder antraciet en cokes door elkaar. Dat zou mij vast goed bevallen volgens.

Ik had een briefkaartje geschreven. Zijn zoon was gisteravond pas thuisgekomen met de Zuiderkruis. Hij was ook meegekomen naar hier en ik heb hem nogal logisch gauw binnen genodigd, koffie en melk gekookt en gezellig wat met hem gepraat. Hij was maar 1,5 jaar weggeweest, bij de marine. Hij had het best gehad maar heeft het daar wel gezien.

Daarna moest ik mijn linnengoed verder uitspoelen. Alles was op tijd, net voor de bui, droog. Gelukkig regent het want de regenbak laat bijna de bodem zien. Alleen vervelend dat bij regenachtig weer die misselijke slakken weer tevoorschijn komen. Hoe zou het komen dat hier zoveel mensen last van die beesten hebben? Bij de buren kruipen ze op het aanrecht. Ik zou alleen al daarom hier weg willen, een beetje dwaas hè?

Nu zit ik weer met de brandstof, waar moet ik het geval mee aankrijgen? Ik heb geen hout en al had ik hout dan was er nog geen bijl. Ik heb het al laten doorschemeren bij Nauta en het komt ook wel in orde, maar ik ben er misselijk van om zo afhankelijk te zijn. Het schept ook zo’n verplichting of zou dat meevallen Kai? Ik moest maar bij hen bij de kachel komen zitten volgens de buurvrouw, dan hoeft er maar één kachel te branden. Alles goed en best maar ik wil niet.

Oh jakkes nu begint het nog te lekken ook. Enfin, er is geen licht op zolder dus ik kan daar nu niet naar toe.

Heerlijk, alles weer zo goed

Wat is het heerlijk hè nu alles weer zo helemaal goed is tussen ons, dat is het altijd wel geweest, maar ik deed zo raar hè?

Mag ik nu eerst een zoen van je? Oh Kai, toen we net zaten te eten dacht ik me in dat jij ook aan tafel zat en ik kon haast niet blijven zitten, ik moest je even heel stevig koesen. Zouden onze kinderen dat straks ook vervelend vinden wanneer ik weer zo’n kuur heb?

Heb net een jurk langer gemaakt. Nog even opstrijken, dan is die ook weer klaar. Ik zou wel allemaal nieuwe jurken willen kopen omdat jij komt, maar ik doe het niet, ik koop er geen enkele bij. Ik weet dat jij mij zo ook wel liefhebt.

De rokken worden weer wat korter, net nu ik ze bijna allemaal op lengte heb. Ik laat het eerst even zo hoor. Ik vind het veel te mooi.

Ik ben blij dat je de foto’s zo mooi vond.  Die van ‘Jet’ had ik je niet willen sturen, maar toen had je het buurmeisje moeten horen. Hoe kan het dat jij die juist nog haast het mooiste vindt.  Vind je die van de kinderen samen op de put niet aller enigst?

Ik weet niet of het goed is of niet, maar ik heb hier vrede mee

Wim gooide zijn beker chocomelk om op het schone tafelkleed. Ik werd even zo kwaad want hij zit altijd met z’n drinken zo te knoeien, ik gaf hem tikken. Ik zei dat de melk op was en hij dus niets te drinken kon krijgen. Het was waar, ik had geen druppel melk meer, maar later toen ik niet meer boos was vroeg Pim om iets te drinken, hij zei geef mij dan maar koud water. Ik moest ineens denken, als god mij eens strafte op al die kleinigheden met zo’n zware straf, maar hij vergeeft mij honderden keren per dag. Ik heb mijn kleine schat mijn eigen beker melk gegeven.
Ik weet niet of het goed is of niet, maar ik heb hier vrede mee.

Het was niet veel bijzonders geloof ik, maar toch ben ik oesa gelukkig.
Nacht heiti, warme koeskes van Wim en Betty en van mij een alleszeggende zoen. Daag liefste.

Klaas, wat ben ik? Ik vraag me af of het nog wel zin heeft om nu te schrijven?

Daar ben ik eindelijk weer schat, voel mijn armen stevig om je hals. Voel jij je gelukkig?

Ik ben het op het ogenblik weer niet. Ik zit niet in de put over jou hoor. Ik heb weer eens het gevoel niet verder te kunnen en dan komt het zo boven in mijn hersenen. Klaas, wat ben ik?

Ik voel mij helemaal niet jong. De kinderen waren vandaag beslist om op te schieten en dat terwijl er bezoek was. Ik weet niet, ik denk dat ik het mijzelf te druk maak.

Vanavond komt de vrouw van de smid hier. Wil je wel geloven dat ik een hekel heb aan al dat bezoek? Je kunt altijd maar met van alles klaar staan en het kost altijd extra. Toch had ik het vandaag leuk met hoor.

Weet je, nu ligt Pim hier weer in bed te zuchten, hij slaapt maar niet en dat terwijl het volgende bezoek elk moment kan komen. Jasses, wat zit ik te kankeren, maar het is ook om te grienen. Nog even hè Klaas?

Zeg schat, ik vraag me af of het nog wel zin heeft om nu te schrijven? Ga je zaterdag de 15^e ook aan boord? Als dat zo is dan krijg je natuurlijk geen post meer onderweg, die Engelse boot zal zeker geen haven aandoen? Of toch wel?

Dit is een snertbrief, maar het wil niet beter. Voel een koes en kijk mij maar even aan jonk, dat is genoeg.

Niet 15 oktober met de Engelse boot, scheelt twaalf dagen

Myn allerleafste man. Alweer een avond overgeslagen met schrijven schat, ik was zo teleurgesteld dat je niet op de Engelse boot meeging, ik kon je niet schrijven. Je vindt het misschien toch wel erg dwaas van mij om me die twaalf dagen zo aan te trekken, maar ik ben nu eenmaal zo’n rare.

Het is hier best hoor, de kinderen slapen zo lekker. Heb net de aardappels en peertjes voor morgen geschild, je moet mijn duimen en wijsvingers eens zien, helemaal bruin van het schillen.

Waar heb ik al mijn geld gelaten

Zeg Klaas, ik kon vannacht niet slapen omdat ik niet kon bedenken waar ik al dat geld gelaten heb. Ik heb me suf geprakkiseerd en ik durf het je haast niet te vertellen. Heb fl 1100,- verdonderd en ik kan het niet thuisbrengen. 

Heb even geduld, dan probeer ik het op te sommen. Ik vind het zo verschrikkelijk. Ik heb me altijd voorgedaan dat ik zuinig kon zijn, maar waar heb ik het dan allemaal gebracht? Ben jij nu ook boos?

Aan vloerbedekking, gordijnen, (iets??? slecht te lezen), deurmat, werkloon fl 453,-.
Kachel fl 125,-; bed fl 150,-; mijn stoel over laten lappen fl 25,-; trainingspakken fl 22,-. Bij elkaar ongeveer fl 800,-.
Oh ja, brandstof fl 47,- Ik kom al verder, een wasketel fl 5,65 en een kolenkit fl 4,- en verdraaid, het gasstel voor fl 66,90 kom ik op ongeveer fl 950,-, maar ik ben er nog niet. Ik houd erover op hoor.

Ik kon aan hun ademhaling horen dat ze gehuild hadden, bist do no in mem?

Heb je nog meer op te biechten, luister maar. Gisteravond zat ik te breien toen de mevrouw N. hier kwam. Ze ging om 21.00 uur weer weg, maar ze wilde niet dat ik thee zette, ze is ook maar eventjes geweest. Ze vroeg mij om even mee te gaan voor een kopje thee, ik heb er een uur gezeten. De buurjongen is twee keer naar de kinderen wezen luisteren, alles was stil. Toen ik om 22.00 uur thuiskwam lag Wim niet in zijn eigen bed. Ik schrok verschrikkelijk, dat snap je.

Gauw kijken bij Zus en ja daar lagen ze allebei in haar ledikantje. Ze sliepen, maar ik kon aan hun ademhaling horen dat ze gehuild hadden.
Ik maakte Pim wakker en hij vroeg ‘wêre wie memmi?’
Ik loog en zei dat ik een brief aan jou gauw even had weggebracht. Ik was bang dat ze mij anders nooit meer zouden vertrouwen. Ik kon mijzelf wel opvreten en ik heb gehuild, dat snap je heit. Ik zei tegen mijzelf ‘bist do no in mem?’

Het voelt alsof je verder van me weg bent dan ooit tevoren

Liefste wat doe jij morgen? Ik kan morgenvroeg de kinderen naar H. brengen en dan naar de kerk, maar het valt ’s morgens zo vroeg niet mee. ’s Middags komt Max (een broertje van Klaas) die kan even op de hummeltjes passen.

Liefste, alles is hier best, alleen ik verlang zo naar jou, het wil niet meer zo goed. Het voelt alsof je verder van me weg bent dan ooit tevoren. Ik wilde zo graag dat het anders was. Als ik een man en vrouw samen zie, vandaag dan, schieten mijn ogen vol tranen.

Ik heb helemaal het gevoel niet meer dat mij voorheen zo gelukkig maakte, dat het voor ons straks ook weer goed komt. Kai, komt dit omdat het zolang duurt?

Niet rooskleurig op Java, wanneer ga je naar Batavia?

Ik luisterde naar de radio naar de nieuwsberichten en ik geloof dat het er op Java niet zo rooskleurig uitziet. Volgens de Sultan van Djogja kon het wanneer het niet verandert nog wel eens knokken worden. Toch niet voor ons hè Klaas?

Het zou kunnen dat er nog wat jaartjes aan gekoppeld worden, maar dat mietert niets als jij maar gespaard mag blijven. De radio krast nogal, er zit zeker onweer in de lucht.

Was je naar de kerk geweest? Gelukkig had je weer brieven van mij en je was er ook blij mee. Ik hoop dat er gauw weer wat van jou komt.

De kinderen slapen gelukkig, heerlijk wanneer het even rustig is. Het schrijven wil niet zo best, ik graas mijn hersenen af en er wil maar niets tevoorschijn komen dat ik jou vertellen kan. Zal ik maar ophouden?

Wanneer ga je naar Batavia?

Klaas:

J.v. Olbv 30 oktober in Batavia, hier en daar wordt het weer rumoerig, goddank Nan is het voor ons afgelopen

Ik las in de krant dat de J.v. Olbv 30 oktober in Batavia wordt verwacht, fijn hè? De het mankement aan de machine viel zeker mee. Misschien halen we nog net 5 november. Ik las ook dat Engelse en Australische emigrantenboten gecharterd zijn en op de terugreis troepen meenemen naar Nederland.

Verder was het nieuws niet zo rooskleurig. De RTC verloopt traag en het wordt steeds moeilijker om tot overeenstemming te komen. Hier en daar wordt het weer rumoerig. Bij Koeningan werden zeven KL-militairen ontvoerd, ergens op Sumatra is een planter vermoord enz.

Goddank Nan is het voor ons afgelopen. Wij kijken allen uit naar overmorgen, we trekken ons definitief terug en het zal een heerlijke verlichting zijn.

Wel hoorde ik dat we nog een dag of tien wachtjes moeten kloppen in Batavia, maar dat is de moeite niet meer, het heeft weinig te maken met rust en orde handhaven. Een of andere dump, goedang (magazijn) of kolonel zal wel bewaking nodig hebben.

Onze enige emigrant

Vandaag is onze enige emigrant naar Nieuw-Zeeland weggegaan. Soldaat B. zijn meisje was in Nederland overleden en hij had daar niets meer te zoeken. Wij hebben hem naar Poerwakarta gebracht. Toch even rot Nan. Hij gaat in z’n eentje, een kranige vent, het ga je goed, vergeet Indië en denk nog eens aan thuis.

Inkopen, kamelen met grote bulten

B. en H. was ook mee, we hebben samen nog wat inkopen gedaan. Ik heb een slendang, een hoofddoek en een sarong gekocht. Niet zo mooi maar wel duur.
H. deed net alsof hij inkopen deed. Hij wil ons wijsmaken dat hij thuis cadeautjes koopt. Hij is te zuinig om zich met zijn eigen zeep te wassen. Wedden dat hij straks fl 7000,- thuis heeft, laat het hem uitbroeden. Hij geeft met een vorstelijk gebaar een stuiver uit. Zuinigheid met vlijt……kamelen met grote bulten.

Ik zie je gezicht al voor me wanneer ik zo deed, hier schat een tientje, koop er zelf maar wat voor. Gadverdarrie wat een Orang. Toch kunnen we goed opschieten, maar ik kan er verhipt slecht tegen dat H. precies uitkient dat hij geen bioskaartje te veel betaalt en het zo draait dat hij gratis mee uitgaat.

Laatste uitbetaling

We kregen onze laatste uitbetaling. Ik ben er met mijn leerlijstje bij gaan zitten en heb nu bijna alles binnen. Ik moet nog plus minus fl 150,- ontvangen. We krijgen de laatste afrekening thuis. Ik geloof dat we fl 40,- achter moeten houden voor de bootreis en krijgen daar ‘boordgeld’ voor in Engelse pounds.

Ik heb nu nog fl 200,- ik snap niet waar het blijft.
We hebben onze oude baboe de man fl 5,00 gegeven waar ze banjak senang mee was, het arme mens heeft altijd goed voor ons gezorgd.

Hoe is het thuis, ben je nog zo gelukkig en moedig? Geef mij even een stevige koes, vlieg je even om mijn hals. Ik ben een beetje onwennig maar toch is alles goed. Morgen komen de wagens al die ons wegbrengen.

Ltn. M. geeft morgen bij het appèl instructies. Nou luitje, dan vanavond geen jenever anders ben je morgenvroeg nog bezopen.
Ik ga slapen, fraai slot? Hoogste tijd! Hoeveel nachten nog alleen?

Mijn kist dicht spijkeren

Eerst even een heerlijke tút, hoe vuil ik ook ben. Ik zit op m’n tampatje midden in de rotzooi. Guttegut wat een bende hier. De rest van het meubilair hebben we aan 41-RVA gegeven, gelukkig nemen we die rotzooi niet mee. Iedereen doet druk, ik ook maar ik schei er even mee uit, even met jou praten. Voel even hoe blij ik ben, nog een nacht Nanki en we komen een grote stap dichterbij huis, dichter bij jou!!!

Vanochtend mijn grote kist nog verstevigd met ijzerbeslag, die kan nu een stootje verdragen. De bedoeling is dat we morgen om 8.00 uur vertrekken. Pop ik krijg de eerste dagen geen post, je laatste brieven bewaar ik nog even hoor.

Van hier weet ik je niets meer te schrijven, Wanaredja heeft voor ons ook weer afgedaan. We zitten hier alweer vier weken en de tijd is omgevlogen. Ik hou weer op en ga mijn kist dichtspijkeren.